Medytacja i futbolowa gorączka. O potencjale, ograniczeniach i domknięciach autoetnografii

• Authors: Radosław Kossakowski

Title variants

EN

Meditation and Football Fever. On the Potential, Limitations, and Closings of Autoethnography

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tekst podejmuje dyskusję w sporze pomiędzy przedstawicielami nurtu „sugestywnego” i „analitycznego” w prowadzeniu badań autoetnograficznych. Główne założenie tekstu mówi, że te dwa podejścia można ze sobą łączyć, wykorzystując zalety każdego z nich. Autor wskazuje na ograniczenia podejścia „sugestywnego” i poddaje krytyce jego główne założenia odnoszące się do braku zaangażowania w rozwój teoretyczny dotyczący kultury. Uznaje się za zasadne twierdzenie o konieczności refleksyjnej analizy roli badacza w procesie badawczym. Nie wydaje się jednak, by uwikłanie badacza w strukturę normatywną, społeczną badanej kultury uniemożliwiało tworzenie bardziej ogólnych wyjaśnień dotyczących badanych zjawisk. Można to osiągnąć choćby przez zróżnicowanie dostępnych danych empirycznych, na przykład w postaci wywiadów z innymi członkami kultury czy analizę treści. Akcentowanie sugestywnych walorów autoetnografii nie musi stać w sprzeczności z dążeniem do odkrywania porządku organizacji społecznej i autochtonicznych wzorów kulturowych. W tekście znalazło się również miejsce na wątki z badań własnych. Autoetnografia medytacji oraz kultury kibicowskiej pozwala nie tylko poszerzyć wiedzę dotyczącą tych zjawisk, ale także wskazać ograniczenia i zalety metody.

EN

The article undertakes discussion within dispute between the representatives of “evocative” and “analytical” fields of autoethnography. The main assumption of the text is that these two approaches can be combined, using the advantages of each. The author points out the limitations of the “evocative” approach and criticizes its main assumptions concerning the lack of commitment to development of theory in social sciences. It is considered reasonable to take into account reflective analysis on the role the researcher has in the research process. It does not seem, however, that researcher’s entanglement in normative and social structure can prevent the formation of more general explanations. This can be achieved due to diversification of available empirical data, for example, in the form of interviews with other members of the culture, or content analysis. Emphasizing of evocative values need not be in contradiction with the pursuit of exploring the order of social organization and indigenous cultural patterns. In the article, some samples from research fields are considered. Autoethnography of meditation and fandom culture enables not only to expand the knowledge on these phenomena but also points out limitations and advantages of the method at hand.

Keywords

PL

autoetnografia sugestywna; autoetnografia analityczna; etnografia; kultura; badania terenowe

EN

evocative autoethnography; analytic autoethnography; ethnography; culture; field research

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2014
• Volume: 10
• Issue: 3
• Pages: 96-123

Contributors

author

Radosław Kossakowski

• Instytut Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa Uniwersytet Gdański

References

• Albrecht Lauren (2012) Home Sex Toy Parties: A Non-Traditional, Uniquely Situated Venue of Sexuality Education for Women. Niepublikowana praca magisterska. Edmonton: University of Alberta.
• Allen-Collinson Jacquelyn (2012) Autoethnography: Situating Personal Sporting Narratives in Socio-Cultural Context [w:] Kevin Young, Michael Atkinson, eds., Qualitative Research on Sport and Physical Culture. Bingley: Emerald, s. 191–212.
• Allen-Collinson Jacquelyn, Hockey John (2009) The Essence of Sporting Embodiment: Phenomenological Analyses of the Sporting Body. „The International Journal of Interdisciplinary Social Sciences”, vol. 4, s. 71–81.
• Anderson Leon (2006) Analytic Autoethnography. „Journal of Contemporary Ethnography”, vol. 35, s. 373–395.
• Antonowicz Dominik, Kossakowski Radosław, Szlendak Tomasz (2011) Ostatni bastion antykonsumeryzmu? Kibice industrialni w dobie komercjalizacji sportu. „Studia Socjologiczne”, nr 3, s. 113–139.
• Atkinson Paul (2006) Rescuing Autoethnography. „Journal of Contemporary Ethnography”, no. 4, s. 400–404
• Atkinson Paul (2007) Narrative Turn or Blind Alley? „Qualitative Health Research”, vol. 7, s. 325–344.
• Atkinson Paul, Delamont Sara (2010) Perspektywy analityczne [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, t. 2. Przełożyła BOGUMIŁA MATEJA. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 257–283.
• Brady Ivan (2010) Poetyka dla planety. Rozprawa o niektórych problemach związanych z miejscem [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, t. 2. Przełożyła ALEKSANDRA WAGNER. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 483–544.
• Byczkowska Dominika (2012) „Ciało to mój największy nauczyciel”. Interakcje z własnym ciałem w pracy tancerza. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2, s. 112–127 [dostęp 08 lipiec 2014r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org/index_pl.php›.
• Chang Heewon (2008) Autoethnography as Method. Walnut Creek: Left Coast Press.
• Chase Susan E. (2010) Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, t. 2. Przełożył FILIP SCHMIDT. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 15–56.
• Delamont Sara (2009) The Only Honest Thing: Autoethnography, Reflexivity and Small Crises in Fieldwork. „Ethnography and Education”, vol. 4, s. 51–63.
• Denzin Norman K. (2006) Analytic Autoethnography, or Déjà Vu All Over Again. „Journal of Contemporary Ethnography”, vol. 35, s. 419–428.
• Ellis Carolyn (1995) Final Negotiations: A Story of Love, Loss, and Chronic Illness. Philadelphia: Temple University Press.
• Ellis Carolyn (2004) The Ethnographic I. A Methodological Novel About Autoethnography. Walnut Creek: AltaMira Press.
• Ellis Carolyn (2007) Telling Secrets, Revealing Lives: Relational Ethics in Research With Intimate Others. „Qualitative Inquiry”, vol. 13, s. 3–29.
• Ellis Carolyn (2009) Revision: Autoethnographic Reflections on Life and Work. Walnut Creek: Left Coast Press.
• Ellis Carolyn, Adams Tony E., Bochner Arthur P. (2011) Autoethnography: An Overview. „Forum: Qualitative Social Research”, vol. 12, s. 1–18.
• Ellis Carolyn, Bochner Arthur P. (2000) Autoethnography, Personal Narrative, Reflexivity [w:] Norman K. Denzin, Yvonne .S. Lincoln, eds., Handbook of Qualitative Research. Thousand Oaks: Sage, s. 733–768.
• Erhart Itir (2013) Ladies of Besiktas: A Dismantling of Male Hegemony at Inönü Stadium. „International Review for the Sociology of Sport”, vol. 48, s. 83–98.
• Flick Uwe (2010) Projektowanie badania jakościowego. Przełożył PAWEŁ TOMANEK. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Flick Uwe (2011) Jakość w badaniach jakościowych. Przełożył PAWEŁ TOMANEK. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Geertz Clifford (2005) Interpretacja kultur. Wybrane eseje. Przełożyła MARIA PIECHACZEK. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
• Glaser Barney G., Strauss Anselm (2009) Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego. Przełożył MAREK GORZKO. Kraków: Nomos.
• Hastrup Kirsten (2004) O ugruntowaniu się światów – podstawy empiryczne antropologii [w:] Marian Kempny, Ewa Nowicka, red., Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje. Przełożyła MARTA BUCHOLC. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 87–99.
• Holman Jones Stacy (2010) Autoetnografia. Polityka tego, co osobiste [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, t. 2. Przełożyła MAJA BRZOZOWSKA-BRYWCZYŃSKA . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 175–218.
• Hornby Nick (2012) Futbolowa gorączka. Przełożyła MAŁGORZATA HESKO-KOŁODZIŃSKA. Poznań: Zysk i S-ka.
• Jacyno Małgorzata (2013) Anatomia nowoczesnej refleksyjności. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 9, nr 3, s. 44–57 [dostęp 08 lipiec 2014 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org/index_pl.php›.
• Kacperczyk Anna (2012) Badacz i jego ciało w procesie zbierania i analizowania danych – na przykładzie badań nad społecznym światem wspinaczki. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2, s. 32–63 [dostęp 09 lipiec 2014 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org/index_pl.php›.
• Karmapa IX Łangczuk Dordże (b.r.) Mahamudra eliminująca ciemności niewiedzy. Przełożył JACEK SIERADZAN. Kraków: Terma Publishing.
• Karp David A. (1996) Speaking of Sadness. New York: Oxford University Press.
• Konecki Krzysztof Tomasz (2008) Triangulation And Dealing With The Realness of Qualitative Research. „Qualitative Sociology Review”, vol. 4, no. 3, s. 7–28 [dostęp 07 lipiec 2014 r.]. Dostępny w Internecie ‹www.qualitativesociologyreview.org›.
• Konecki Krzysztof Tomasz (2012) „Ciało świątynią duszy”, czyli o procesie budowania tożsamości praktykującego hatha-jogę. Konstruowanie prywatnej quasi-religii. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2, s. 64–111 [dostęp 08 lipiec 2014 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org/index_pl.php›.
• Kossakowski Radosław (2010) Diamentowa Droga – wspólnota religijna w świecie duchowości refleksyjnej. Kraków: Nomos.
• Kossakowski Radosław (2011) Budda w kulturze konsumpcji. Rzecz o spotkaniu Wschodu z Zachodem. Toruń. Wydawnictwo Marszałek.
• Krzyżowski Łukasz (2010) Autoetnografia a etnografia wielostanowiskowa w studiach migracyjnych. „Studia Humanistyczne AGH”, t. 8, s. 25–40.
• McMahon Jenny, Thomson Maree Dinan (2011) “Body Work—Regulation of a Swimmer Body”: An Autoethnography From an Australian Elite Swimmer. „Sport, Education and Society”, vol. 16, s. 35–50.
• Nicol Robbie (2013) Returning to the Richness of Experience: Is Autoethnography a Useful Approach for Outdoor Educators in Promoting Pro-environmental Behaviour? „Journal of Adventure Education & Outdoor Learning”, no. 1, s. 3–17.
• Okoński Michał (2013) Futbol jest okrutny. Sękowa: Czarne.
• Pace Steven (2012) Writing the Self Into Research: Using Grounded Theory Analytic Strategies in Autoethnography. „TEXT Special Issue Creativity: Cognitive, social and cultural perspectives”, vol. 16, s. 1–15.
• Patton Michael Quinn (2002) Qualitative Research & Evaluation Methods. London: Sage.
• Plummer Ken (2001) The Call of Life Stories in Ethnographic Research [w:] Paul Atkinson i in., eds., Handbook of Ethnography. Thousand Oaks: Sage, s. 395–406.
• Polczyk Patrycja (2012) Autoethnography as an Accessible Method of Research. „Forum Oświatowe”, vol. 47, s. 175–182.
• Poulos Christopher N. (2013) Autoethnography [w:] Audrey A. Trainor, Elisabeth Graue, eds., Reviewing Qualitative Research in the Social Sciences. New York: Routledge, s. 38–53.
• Przybysławski Artur (2010) Pustka jest radością, czyli filozofia buddyjska z przymrużeniem (trzeciego) oka. Warszawa: Iskry.
• Purdy Laura, Potrac Paul, Jones Robyn (2008) Power, Consent and Resistance: An Autoethnography of Competitive Rowing. „Sport, Education and Society”, vol. 13, s. 319–336.
• Rancew-Sikora Dorota (2012) W poszukiwaniu społecznej koncepcji depresji. „Studia Socjologiczne”, nr 3, s. 81–104.
• Richardson Laurel, St. Pierre Elizabeth Adams (2010) Pisanie jako metoda badawcza [w:] Norman K. Denzin, Yvonna S. Lincoln, red., Metody badań jakościowych, t. 2. Przełożyła MARTA SAŁKOWSKA . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 457–482.
• Seegers Manfred (2009) Medytacja. Pogląd i praktyka w buddyzmie Diamentowej Drogi. Przełożyły RENATA DASZEK, MARTA SZCZĘŚNIEWICZ. Opole: Hung.
• Silverman David (2007) Interpretacja danych jakościowych. Przełożyły MAŁGORZATA GŁOWACKA-GRAJPER, JOANNA OSTROWSKA. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Sparkes Andrew C. (2000) Autoethnography and Narratives of Self: Reflections on Criteria in Action. „Sociology of Sport Journal”, vol. 17, s. 21–43.
• Spry Tami (2001) Performing Autoethnography: An Embodied Methodological Praxis. „Qualitative Inquiry”, vol. 7, s. 706–732.
• Stuhr Jerzy (2012) Tak sobie myślę. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Van Maanen John (2011) Tales of the Field: On Writing Ethnography. Chicago: University of Chicago Press.
• Wagner Roy (2003) Wynalezienie kultury [w:] Marian Kempny, Ewa Nowicka, red., Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Przełożyła ANNA MALEWSKA-SZAŁYGIN. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 59–72.
• Wall Sarah (2008) Easier Said Than Done: Writing an Autoethnography. „International Journal of Qualitative Methods”, vol. 7, s. 38–53.
• Wyka Anna (1993) Badacz społeczny wobec doświadczenia. Warszawa: IFiS PAN.