Opinia prawna dotycząca kwestii, czy, a jeżeli tak, to w jaki sposób wymogi prawa Unii Europejskiej oraz Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, w szczególności wyjaśnione i zastosowane w orzeczeniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczących statusu Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, mają wpływ na ramy prawne działania Marszałka Sejmu określone w art. 249–251 Kodeksu wyborczego

• Authors: Mik Cezary

Title variants

EN

Legal Opinion on the Question of Whether and, If So, How the Requirements of European Union Law and the European Convention on Human Rights, in Particular as Clarified and Applied in the Rulings of the European Court of Human Rights and the Court of Justice of the European Union on the Status of the Chamber of Extraordinary Control and Public Affairs of the Supreme Court, Affect the Legal Framework for the Action of the Marshal of the Sejm as Set Out in Articles 249–251 of the Electoral Code

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The opinion analyses the impact of the law of the European Union and the European Convention on Human Rights on the actions of the Marshal of the Sejm with regard to the referral of an appeal against an order terminating a Member’s mandate to the Supreme Court. It is considered that the actions of the Marshal of the Sejm in this respect are of a technical nature and are not related to decision-making understood as acts of law application. The Marshal of the Sejm is obliged to refer the appeal to the Supreme Court and may not invoke the law of the European Union and the European Convention on Human Rights as a basis for the decision on which Chamber of the Supreme Court to refer the appeal to. The question of the termination of a Member’s mandate is not a matter covered by European Union law or the European Convention on Human Rights. Judgements of the Court of Justice of the European Union and the European Court of Human Rights do not constitute a direct basis for acts of law application undertaken by state authorities, but require implementation into Polish law. At the same time, rulings indicating irregularities in the staffing of courts, including the Supreme Court, to the extent that they are dysfunctional from the perspective of the effective operation of European Union law and the implementation of obligations arising from the European Convention on Human Rights, require executive action by the Council of Ministers as the body constitutionally responsible for conducting the state’s foreign policy, including taking action to implement the international obligations of the Republic of Poland.

Keywords

EN

Marshal of the Sejm; the Court of Justice of the European Union; the European Court of Human Rights; the Chamber of Extraordinary Control and Public Affairs of the Supreme Court; the Electoral Code; the parliamentary mandate; the principle of precedence of the European Union law; the principle of direct effect of the European Union law

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2024
• Issue: 3-4(182-183)
• Pages: 153–190

Contributors

author

Mik Cezary

• Prof. dr hab. Cezary Mik Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Wydział Prawa i Administracji, Polska Cardinal Stefan Wyszyński University in Warsaw, Faculty of Law and Administration, Poland Biuro Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji Kancelarii Sejmu [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-6758-1909

References

• Deklaracja odnosząca się do pierwszeństwa (nr 17), włączona do Aktu końcowego Konferencji przedstawicieli rządów Państw Członkowskich, Dz. Urz. UE C 306.
• Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE 2016 C 202 z dnia 7 czerwca 2016 r.
• Kisielewicz A., Zbieranek J., uwagi do art. 250, [w:] K.W. Czaplicki, B. Dauter, S.J. Jaworski, A. Kisielewicz, F. Rymarz, J. Zbieranek, Kodeks wyborczy. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483, ze zm.
• Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2, Dz.U. z 1993 r. nr 61, poz. 284, ze zm.
• Postanowienie SN z dnia 17 kwietnia 2007 r., sygn. akt I PZ 5/07.
• Postanowienie SN z dnia 17 lutego 2012 r., sygn. akt III SO 1/12.
• Przewodniki ETPC co do orzecznictwa dotyczącego art. 6 Konwencji (aktualne na 2022 r.): <https://www.echr.coe.int/documents/d/echr/guide_Art_6_eng> (sprawy cywilne); <https://www.echr.coe.int/documents/d/echr/guide_art_6_criminal_eng> (sprawy karne).
• Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, wersja skonsolidowana z 2016 r., Dz. Urz. UE C 202 z dnia 7 czerwca 2016 r.
• Traktat o Unii Europejskiej z dnia 7 lutego 1992 r., Dz.U. z 2004 r. nr 90, poz. 864, ze zm., wersja skonsolidowana Dz. Urz. UE 2016 C 202 z dnia 7 czerwca 2016 r.
• Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy, Dz.U. z 2023 r. poz. 2408, ze zm.
• Wyrok ETPC w sprawie Broniowski vs. Polska z dnia 22 czerwca 2004 r., skarga nr 31443/96.
• Wyrok ETPC z dnia 22 lipca 2021 r. w sprawie Reczkowicz vs. Polska, skarga nr 43447/19.
• Wyrok ETPC z dnia 8 listopada 2021 r. w sprawie Dolińska-Ficek i Ozimek vs. Polska, skargi nr 49868/19 i 57511/19, <http://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22itemid%22:[%22001-222357%22]}>.
• Wyrok ETPC z dnia 3 lutego 2022 r. w sprawie Advance Pharma Sp. z o.o. vs. Polska, skarga nr 1469/20.
• Wyrok ETPC z dnia 15 marca 2022 r. w sprawie Grzęda vs. Polska, skarga nr 43572/18.
• Wyrok ETPC z dnia 16 czerwca 2022 r. w sprawie Żurek vs. Polska, skarga nr 39650/18.
• Wyrok ETPC z dnia 6 października 2022 r. w sprawie Juszczyszyn vs. Polska, skarga nr 35599/20.
• Wyrok ETPC z dnia 6 lipca 2023 r. w sprawie Tuleya vs. Polska, skargi nr 21181/19 i 51751/20.
• Wyrok ETPC z dnia 24 października 2023 r. w sprawie Pająk i in. vs. Polska, skargi nr 25226/18, 25805/18, 8378/19 i 43949/19.
• Wyrok ETPC z dnia 23 listopada 2023 r. w sprawie Wałęsa vs. Polska, skarga nr 50849/21, <http://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22itemid%22:[%22001-220105%22]}>.
• Wyrok prejudycjalny TSUE z dnia 22 marca 2022 r. w sprawie C-508/19, M.F. vs. J.M., ECLI:EU:C:2022:201.
• Wyrok prejudycjalny TSUE z dnia 21 grudnia 2023 r. w sprawie C-718/21, L.G. vs. Krajowa Rada Sądownictwa, ECLI:EU:C:2023:1015.
• Wyrok TK z dnia 8 grudnia 2003 r., sygn. akt K 3/2.
• Wyrok TK z dnia 24 listopada 2021 r., sygn. akt K 6/21.
• Wyrok TK z dnia 23 lutego 2022 r., sygn. akt P 10/19.
• Wyrok TK z dnia 10 marca 2022 r., sygn. akt K 7/21.
• Wyrok TSUE z dnia 5 lutego 1963 r. w sprawie 26/62, NV Algemene Transport- en Expeditie Onderneming van Gend & Loos vs. Nederlandse administratie der belastingen, ECLI:EU:C:1963:1.
• Wyrok TSUE z dnia 15 lipca 1964 r. w sprawie 6/64, Flaminio Costa vs. E.N.E.L., ECLI:EU:C:1964:66.
• Wyrok TSUE z dnia 14 grudnia 1980 r. w sprawach połączonych 314–316/81 i 83/82, Procureur de la République et Comité national de défense contre l’alcoolisme vs. Alex Waterkeyn et autres; Procureur de la République vs. Jean Cayard et autres, ECLI:EU:C:1982:430.
• Wyrok TSUE z dnia 19 stycznia 1993 r. w sprawie C-101/91, Komisja Wspólnot Europejskich vs. Włochy, ECLI:EU:C:1993:16.
• Wyrok TSUE z dnia 25 listopada 2003 r. w sprawie C-278/01, Komisja Wspólnot Europejskich vs. Królestwo Hiszpanii, ECLI:EU:C:2003:635.
• Wyrok TSUE z dnia 19 stycznia 2010 r. w sprawie C-555/07, Seda Kücükdeveci vs. Swedex GmbH & Co. KG, ECLI:EU:C:2010:21.
• Wyrok TSUE z dnia 5 października 2010 r. w sprawie C-173/09, Georgi Iwanow Ełczinow vs. Nacionałna zdrawnoosiguritełna kasa, ECLI:EU:C:2010:581.
• Wyrok TSUE z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie C‑407/09, Komisja Europejska vs. Republika Grecka, ECLI:EU:C:2011:196.
• Wyrok TSUE z dnia 14 czerwca 2012 r. w sprawie C-606/10, Association nationale d’assistance aux frontières pour les étrangers (ANAFE) vs. Ministre de l’Intérieur, de l’Outre-mer, des Collectivités territoriales et de l’Immigration, ECLI:EU:C:2012:348.
• Wyrok TSUE z dnia 23 lutego 2013 r. w sprawie C-617/10, Åklagaren vs. Hans Åkerberg Fransson, ECLI:EU:C:2013:105.
• Wyrok TSUE z dnia 26 lutego 2013 r. w sprawie C‑399/11, Stefano Melloni vs. Ministerio Fiscal, ECLI:EU:C:2013:107.
• Wyrok TSUE z dnia 6 czerwca 2013 r. w sprawie C-536/11, Bundeswettbewerbsbehörde, ECLI:EU:C:2013:366.
• Wyrok TSUE z dnia 13 maja 2014 r. w sprawie C-184/11, Komisja Europejska vs. Belgia, ECLI:EU:C:2014:316.
• Wyrok TSUE z dnia 25 czerwca 2014 r. w sprawie C-976/13, Komisja Wspólnot Europejskich vs. Portugalia, ECLI:EU:C:2014:2029.
• Wyrok TSUE z dnia 5 kwietnia 2016 r. w sprawie C-689/13, Puligienica Facility Esco SpA (PFE) vs. Airgest SpA, ECLI:EU:C:2016:199.
• Wyrok TSUE z dnia 9 lutego 2017 r. w sprawie C-283/16, M.S. vs. P.S., ECLI:EU:C:2017:104.
• Wyrok TSUE z dnia 27 lutego 2018 r. w sprawie C-64/16, Associação Sindical dos Juízes Portugueses vs. Tribunal de Contas, ECLI:EU:C:2018:117.
• Wyrok TSUE z dnia 6 marca 2018 r. w sprawie C-284/16, Slowakische Republik vs. Achmea BV, ECLI:EU:C:2018:158.
• Wyrok TSUE z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie C-626/16, Komisja Europejska vs. Słowacja, ECLI:EU:C:2018:525.
• Wyrok TSUE z dnia 24 października 2018 r. w sprawie C-234/17, XC, YB, ZA, ECLI:EU:C:2018:853.
• Wyrok TSUE z dnia 4 grudnia 2018 r. w sprawie C-378/17, Minister for Justice and Equality, Commissioner of An Garda Síochána vs. Workplace Relations Commission, ECLI:EU:C:2018:979.
• Wyrok TSUE z dnia 7 lutego 2019 r. w sprawie C-49/18, Carlos Escribano Vindel vs. Ministerio de Justicia, ECLI:EU:C:2019:106.
• Wyrok TSUE z dnia 8 maja 2019 r. w sprawie C-24/17, Österreichischer Gewerkschaftsbund, Gewerkschaft Öffentlicher Dienst vs. Republik Österreich, ECLI:EU:C:2019:373.
• Wyrok TSUE z dnia 8 maja 2019 r. w sprawie C-305/18, Verdi Ambiente e Società, ECLI:EU:C:2019:384.
• Wyrok TSUE z dnia 24 czerwca 2019 r. w sprawie C-573/17, Popławski, ECLI:EU:C:2019:53.
• Wyrok TSUE z dnia 29 lipca 2019 r. w sprawie C-556/17, Alekszij Torubarov vs. Bevándorlási és Menekültügyi Hivatal, ECLI:EU:C:2019:626.
• Wyrok TSUE z dnia 5 listopada 2019 r. w sprawie C-663/17P, Europejski Bank Centralny vs. Trasta Komercbanka AS i in., ECLI:EU:C:2019:923.
• Wyrok TSUE z dnia 12 listopada 2019 r. w sprawie C-261/18, Komisja Europejska vs. Irlandia, ECLI:EU:C:2019:955.
• Wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2019 r. w sprawach połączonych C-585/18, A.K. vs. Krajowa Rada Sądownictwa oraz CP, DO vs. Sąd Najwyższy, ECLI:EU:C:2019:982.
• Wyrok TSUE z dnia 14 maja 2020 r. w sprawach połączonych C‑924/19, FMS, FNZ SA, SA junior vs. Országos Idegenrendészeti Főigazgatóság Dél‑alföldi Regionális Igazgatóság, Országos Idegenrendészeti Főigazgatóság PPU oraz C‑925/19, PPU, ECLI:EU:C:2020:367.
• Wyrok TSUE z dnia 24 listopada 2020 r. w sprawie C-510/19, AZ, YU, ZV, ECLI:EU:C:2020:953.
• Wyrok TSUE z dnia 2 marca 2021 r. w sprawie C-824/18, A.B., C.D., E.F., G.H., I.J. vs. Krajowa Rada Sądownictwa, ECLI:EU:C:2021:153.
• Wyrok TSUE z dnia 20 kwietnia 2021 r. w sprawie C-896/19, Repubblika vs. Il-Prim Ministru, ECLI:EU:C:2021:311.
• Wyrok TSUE z dnia 15 lipca 2021 r. w sprawie C-791/19, Komisja Europejska vs. Rzeczpospolita Polska, ECLI:EU:C:2021:596.
• Wyrok TSUE z dnia 2 września 2021 r. w sprawie C-741/19, Republika Mołdawii, ECLI:EU:C:2021:655.
• Wyrok TSUE z dnia 6 października 2021 r. w sprawie C-487/19, W.Ż., ECLI:EU:C:2021:79.
• Wyrok TSUE z dnia 6 października 2021 r. w sprawie C-561/19, Consorzio Italian Management, Catania Multiservizi SpA vs. Rete Ferroviaria Italiana SpA, ECLI:EU:C:2021:799.
• Wyrok TSUE z dnia 23 listopada 2021 r. w sprawie C-564/19, IS, ECLI:EU:C:2021:949.
• Wyrok TSUE z dnia 21 grudnia 2021 r. w sprawach połączonych C-357/19, C-379/19, C-547/19, C-811/19 i C-840/19, PM i in., ECLI:EU:C:2021:1034.
• Wyrok TSUE z dnia 18 stycznia 2022 r. w sprawie C-261/20, Thelen Technopark Berlin GmbH vs. MN, ECLI:EU:C:2022:33, <https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:62020CJ0261>.
• Wyrok TSUE z dnia 22 lutego 2022 r. w sprawie C-430/21, RS, ECLI:EU:C:2022:99.
• Wyrok TSUE z dnia 29 marca 2022 r. w sprawie C-132/20, BN, DM, EN vs. Getin Noble Bank S.A., ECLI:EU:C:2022:235.
• Wyrok TSUE z dnia 16 marca 2023 r. w sprawie C-174/21, Komisja Europejska vs. Bułgaria, ECLI:EU:C:2023:210.
• Wyrok TSUE z dnia 5 czerwca 2023 r. w sprawie C-204/21, Komisja vs. Rzeczpospolita Polska, ECLI:EU:C:2023:442.
• Wyrok TSUE z dnia 13 lipca 2023 r. w sprawach połączonych C‑615/20, YP i in. oraz C-671/20, Prokuratura Okręgowa w Warszawie vs. M.M., ECLI:EU:C:2023:562.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2024.246