Chaos w zagospodarowaniu przestrzennym stref podmiejskich jako efekt braku zintegrowanego systemu planowania (na przykładzie strefy podmiejskiej Poznania)

• Authors: Magdalena Wdowicka , Lidia Mierzejewska

Title variants

EN

Chaos in Suburban Spatial Management as a Result of Missing Integrated Planning Systems (on the Example of the Suburban Zone of Poznań)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Proces suburbanizacji, obserwowany w polskich miastach, ze względu na brak spójnej, skoordynowanej polityki przestrzennej władz samorządowych na poziomie aglomeracji, niedopracowanego ustawodawstwa oraz niskiego poziomu świadomości mieszkańców w zakresie planowania przestrzennego i gospodarki przestrzennej, pociąga za sobą wiele niekorzystnych konsekwencji, w tym przede wszystkim postępujący chaos w zagospodarowaniu przestrzennym. Celem pracy jest analiza przejawów chaosu przestrzennego w strefie podmiejskiej Poznania, wywołanego procesem żywiołowej suburbanizacji oraz wskazanie niezbędnych kierunków działań władz publicznych, które należy podjąć w zakresie polityki przestrzennej w aglomeracji w celu optymalizacji gospodarki przestrzennej.

EN

With the introduction of market mechanisms into the Polish economy at the start of the 1990s, its inclusion in global processes, the appearance of numerous investors, an increase in personal incomes, and the emergence of real-estate markets, one can observe dynamic growth of urbanisation. This process is reflected in several spatial-structural transformations taking place in urban agglomerations, because it is in big cities and their suburban zones that those changes are the most dynamic. Owing to a lack of consistent, coordinated spatial policy by public authorities, deficient law in the field of physical planning and spatial management, as well as a low level of awareness of the population, suburbanisation brings about several consequences detrimental from the point of view of society at large and the rationality of operation of urban systems, especially advancing chaos in spatial development. The aim of this study is to analyse consequences of the suburbanisation process in Poland leading to spatial chaos. The growing disorder and lack of harmony in spatial development, which has been one of the most adverse effects of spontaneous suburbanisation, will be exemplified by the suburban zone of Poznań.

Keywords

PL

chaos przestrzenny; strefa podmiejska; planowanie przestrzenne; polityka przestrzenna

EN

spatial chaos; suburban zone; spatial planning; spatial policy

• Publisher: Instytut Rozwoju Miast
• Journal: Problemy Rozwoju Miast
• Year: 2012
• Issue: 1
• Pages: 40-52

Dates

published

2012-03

Contributors

author

Magdalena Wdowicka

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

author

Lidia Mierzejewska

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Beim M., Tölle A., 2008, Motywacje migracji rezydencjalnych w obszarze aglomeracji poznańskiej, [w:] T. Kaczmarek, A. Mizgajski (red.), Powiat poznański. Jakość życia, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań, s. 121-138.
• Billert A., 2006, Planowanie przestrzenne a polityka. „Trzecia droga” do „trzeciego świata”?, [w:] T. Ossowicz, T. Zipser (red.), Urbanista w działaniu. Teoria i praktyka, Wyd. Urbanista, Warszawa.
• Billert A., 2008, Szanse dla aglomeracji w świetle polskiego systemu planowania i polityki przestrzennej, [w:] T. Kaczmarek, A. Mizgajski (red.), Powiat poznański. Jakość życia, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań, s. 455-465.
• Bourne L., 2001, The urban sprawl debate. Myths, realities and Hidden Agenda, Plan Canada. 41(4), s. 26-28.
• Chojnicki Z., 1999, Współczesne problemy gospodarki przestrzennej, [w] Podstawy metodologiczne i teoretyczne geografii, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 381-393.
• Filion E., 2000, Balancing concentration and dispersion? Public policy and urban structure in Toronto, Environment and Planning. C. 18, s. 163-189.
• Filion P., 2003, Towards smart growth. The difficult implementation of alternatives to urban dispersion, Canadian Journal of Urban Research. 12. 1. Summer, s. 48-60.
• Gawryszewska B. J., 2006, Historia i struktura ogrodu rodzinnego, Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• Gorzelak G., 2003, Szkic o wymiarach ładu przestrzennego, Biuletyn KPZK, z. 205, s. 55-70.
• Gutry-Korycka M. (red.), 2005, Urban sprawl. Warsaw agglomeration, case study, Warsaw University Press, Warsaw.
• Jałowiecki B., 2003, Ład społeczny, ład przestrzenny, Biuletyn KPZK, z. 205, s. 45-54.
• Lisowski A., 2004, Social aspects of suburbanisation stage in the agglomeration Warsaw, Pak M. (red.), Cities in transition, Department of Geography, Faculty of Arts, University of Ljubljana, Dela, s. 519-530.
• Lisowski A., 2005, Janusowe oblicze suburbanizacji, [w:] Jażdżewska I. (red.), Współczesne problemy urbanizacji i ich skutki, XIX Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Uniwersytet Łódzki, s. 91-100.
• Litwińska E., 2008, Zjawisko urban sprawl – jeden z wymiarów współczesnych procesów urbanizacji, [w:] J. Słodczyk, M. Śmigielska (red.), Współczesne kierunki i wymiary procesów urbanizacji, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole, s. 37-48.
• Markowski T., 2002, System zarządzania przestrzenią miasta jako narzędzie w procesie równoważenia jego rozwoju, [w:] P. Lorens (red.), System zarządzania przestrzenia miasta, Gdańsk, s. 15-23.
• Mierzejewska L., 2009, Rozwój zrównoważony miasta. Zagadnienia poznawcze i praktyczne, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Molicki W. J., 2004, Filozofia tworzenia ładu przestrzennego, [w:] J. Mozrzymas (red.), O nauce i sztuce, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, 77-99.
• Parysek J. J., 2006, Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Parysek J. J., 2008a, Urbanizacja i niektóre współczesne idee, koncepcje i modele planowania rozwoju miast, [w:] J. Słodczyk, M. Śmigielska (red.), Współczesne kierunki i wymiary procesów urbanizacji, Uniwersytet Opolski, Opole, s. 11-26.
• Parysek J., 2008b, Suburbanizacja i reurbanizacja: dwa bieguny polskiej urbanizacji, [w:] J. Parysek, T. Stryjakiewicz (red.), Region społeczno-ekonomiczny i rozwój regionalny, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań, s. 261-286.
• Selye H., 1963, Stres życia, PZWL, Warszawa.
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. isap.sejm.gov.pl/Download?id=WDU20030800717&type=3(data dostępu 20 wrzesień 2011 r.)
• Wdowicka M., 2007, Lokalizacja nowych osiedli mieszkaniowych w obszarze metropolitalnym Poznania a rozwój małych ośrodków miejskich, Biuletyn PAN KPZK, z. 232, s. 48-61.
• Wdowicka M., 2008, Konkurencyjność strefy podmiejskiej Poznania dla rozwoju budownictwa mieszkaniowego, [w:] T. Kaczmarek, A. Mizgajski (red.), Powiat poznański. Jakość życia, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań, s. 207-220.
• Wdowicka M., Staszewska S., 2005, Suburbanisation in Poland in the Period of Socio- Economic Transformation, [w:] Y. Murayama, G. Du (red.), Cities in Global Perspective: Diversity and Transition, IGU Urban Commision, Rikkyo University, Tokio, s. 62-71.
• Witruwiusz 1956, O architekturze. Ksiąg dziesięć. tłum. K. Kumaniecki, PWN, Warszawa.
• Wysocki M., 2009, Dostępna przestrzeń publiczna. Samorząd równych szans, Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego, Kraków.
• Zielona Księga Aglomeracji Poznańskiej-Metropolia Poznań 2020, 2010, Centrum Badań Metropolitalnych Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
• Znaniecki F., 1971, Nauki o kulturze, PWN, Warszawa.