Death of the Magnate: Life Expectancy of the Magnatery in the Polish–Lithuanian Commonwealth Versus the Demography of the Western European Elites in the Early Modern Age

• Authors: Marzena Liedke

Title variants

PL

Śmierć magnata. Oczekiwana długość życia magnaterii w Rzeczypospolitej Obojga Narodów a demografia elit zachodnioeuropejskich w epoce wczesnonowożytnej

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The main purpose of the text was to obtain the life expectancy of the magnatery in the Polish-Lithuanian Commonwealth and compare it with the results from the Western European elites in the early modern age. Calculation of the life expectancy parameter values was made on the basis of genealogical facts, such as dates of birth and death of the members of 17 families (365 adult men and 173 adult women). Life tables were constructed starting from the age of 20. On account of the relatively small number of cases, the entire group was adopted as the cohort constituting the basis for constructing the life tables (extreme dates of birth for the cohort are in the case of men: 1457–1800 and women: 1499–1796). Because there were slight differences that may be observed between the life expectancy of magnates from the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania, I decided to calculate 95% confidence intervals from my sample. Then I compared the value for the life expectancy of the magnatery with the value for the same parameter of the Western European aristocracy. My database was constructed using information from genealogical works and published materials referring to particular families, biographies of particular people, and also biographies published in the Polish Biographic Dictionary, monographs of families, articles dedicated to these families and their members, as well as already-published sources, such as wills, letters and memoirs. Certain data were complemented or corrected as a result of an archive query. Male life expectancy at the age of 20 was almost 33 years, and at the age of 50, 14.5. On average, women who reached their 20s carried on living for a further 31 years, and after reaching the age of 50, still had 19 years to go. Differences in life expectancy between men and women from different parts of the country turned out to be minor. The results of calculating 95% confidence intervals from my sample are not statistically significant. However, we can see bigger differences in relation to the Western European elites. Studies conducted by Western European historical demographers showed longer life expectancy for both men and women, especially in the second half of the 17th and 18th centuries. The lower life expectancy of the magnatery might have been the result of worse medical care, and in a broader sense, a lower level of human capital. The very small differences in life expectancy between men and women from different parts of the Polish-Lithuanian Commonwealth may have resulted from the small amount of data collected and, on the other hand, of a similar lifestyle and economic and environmental conditions. In addition, they were related to each other as a result of marriage between representatives of both states of the Polish-Lithuanian Commonwealth.

PL

Celem artykułu było ustalenie oczekiwanej długości życia magnaterii w Rzeczypospolitej Obojga Narodów i porównanie uzyskanych wyników z tymi, które obliczono dla elit zachodnioeuropejskich w okresie wczesnonowożytnym. Obliczenia wartości tego parametru dokonano na podstawie faktów genealogicznych, takich jak daty urodzin i śmierci przedstawicieli 17 rodów (356 dorosłych mężczyzn i 173 dorosłe kobiety). Tablice wymieralności skonstruowano, zaczynając od wieku 20 lat. Ze względu na relatywnie niedużą liczbę przypadków, podstawą konstrukcji tablic była cała analizowana grupa mężczyzn i kobiet (skrajne daty urodzin dla kohorty w przypadku mężczyzn to 1457–1800, a w odniesieniu do kobiet – 1499–1796). Ponieważ zaobserwowano niewielkie różnice w oczekiwanej długości życia magnatów z Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego, zdecydowano obliczyć 95% przedziały ufności. Następnie dokonano porównania oczekiwanej długości życia magnaterii z wartością tego parametru obliczonego dla elit zachodnioeuropejskich. Baza danych została skonstruowana na podstawie informacji zaczerpniętych z prac genealogicznych i opublikowanych materiałów odnoszących się do poszczególnych rodzin, z biografii poszczególnych osób i monografii rodzin, biogramów z Polskiego Słownika Biograficznego, artykułów poświęconych danym rodzinom i ich przedstawicielom oraz źródeł historycznych już opublikowanych, takich jak testamenty, listy i pamiętniki. Dane te uzupełniono lub skorygowano w wyniku kwerendy archiwalnej. Oczekiwana długość życia magnatów w wieku 20 lat wyniosła prawie 33 lata, a w wieku 50 lat – 14,5 lat. Dwudziestoletnie kobiety zaś żyły jeszcze średnio 31 lat, a te w wieku 50 lat – jeszcze 19 lat. Różnice między oczekiwaną długością życia przedstawicieli obu części Rzeczypospolitej Obojga Narodów były niewielkie. Jednak możemy obserwować większe różnice w oczekiwanej długości życia miedzy magnaterią a elitami zachodnioeuropejskimi, na korzyść tych ostatnich, szczególnie w drugiej połowie XVII i w XVIII wieku. Niższa oczekiwana długość życia magnaterii mogła wynikać z gorszej niż na Zachodzie opieki medycznej, a w szerszym ujęciu – z niższego poziomu kapitału ludzkiego. Niewielkie różnice w wartości tego parametru między przedstawicielami Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego mogły wynikać z jednej strony z niewielkiej próby badawczej, a z drugiej – z podobnego stylu życia oraz warunków ekonomicznych i środowiskowych. Ponadto przedstawiciele obu głównych części Rzeczypospolitej byli ze sobą spokrewnieni na skutek koligacji małżeńskich.

Keywords

EN

life expectancy; life tables; aristocracy; magnatery; elites; the Polish-Lithuanian Commonwealth

PL

oczekiwana długość życia; tablice trwania życia; arystokracja; magnateria; elity; Rzeczpospolita Obojga Narodów

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Przeszłość Demograficzna Polski
• Year: 2019
• Volume: 41
• Pages: 57-79

Contributors

author

Marzena Liedke

• Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Historii i Stosunków Międzynarodowych

References

• Augustyniak, Urszula. Testamenty ewangelików reformowanych w Wielkim Księstwie Litewskim w XVI–XVIII wieku, Warszawa: Semper, 2014.
• Cummins, Neil. “Lifespans of the European Elite, 800–1800.” The Journal of Economic History 77, no. 2 (2017): 406–439.
• Baten, Joerg, and Tom Keywood. “Elite Violence and Elite Numeracy in Europe from 500 to 1900 CE: A Co-Evolution?” (2019); from C.E.P.R. Discussion Papers, no. 14013.
• Baten, Joerg, Mikołaj Szołtysek, and Monica Campestrini. “Girl Power” in Eastern Europe? The Human Capital Development of Central-Eastern Europe in the Seventeenth to Nineteenth Centuries and its Determinants.” European Review of Economic History 21, no. 1 (2017): 29–63.
• David, Paul, S. Ryan Johansson, and Andrea Pozzi. “The Demography of an Early Mortality Transition: Life Expectancy, Survival and Mortality Rates for Britain’s Royals, 1500–1799.” University of Oxford Discussion Papers in Economic and Social History 83 (2010): 1–59.
• Easterlin, Richard A. “The Worldwide Standard of Living Since 1800.” Journal of Economic Perspectives 14, no. 1 (2000): 7–26.
• Feichtinger, Gustav, Maria Winkler-Dworak, Inga Freund, and Alexia Prskawetz. “On the Age Dynamics of Learned Societies–Taking the Example of the Austrian Academy of Sciences.” Vienna Yearbook of Population Research, Vienna Institute of Demography, Austrian Academy of Sciences (2007): 107–131.
• Furtak, Tadeusz. “Kilka zagadnień z demografii historycznej szlachty polskiej.” Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych 4 (1937): 31–58.
• Heimrath, Tadeusz. “Przełomy w rozwoju nowożytnego położnictwa uwarunkowane nowymi metodami postępowania.” In Społeczno-ideowe aspekty medycyny i nauk przyrodniczych XVIII–XX wieku, edited by Bożena Płonka-Syroka (series: Studia z Dziejów Kultury Medycznej, vol. 5), Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum, 2002.
• Henry, Louis, and Claude Levy. “Ducs et pairs sous l’Ancien Régime: Caractéristiques démographiques d’une caste.” Population 15 (1960): 807–830.
• Hollingsworth, Thomas H. “Mortality in the British Peerage Families Since 1600.” Population 32, no. 1 (1977): 323–352.
• ———. “A Demographic Study of the British Ducal Families.” Population Studies 2, no. 1 (1957): 4–26.
• ———. “The Demography of the British Peerage.” Population Studies vol. 18, no. 2 (1964), (Supplement): 1–108.
• Huck, Paul. “Infant Mortality and Living Standards of English Workers During the Industrial Revolution.” Journal of Economic History 55, no. 3 (1995): 528–550.
• Kędelski, Mieczysław. “Ewolucja umieralności i trwania życia ludności miasta Poznania w wiekach XIX i XX.” Studia Demograficzne 85 (1986): 3–26.
• ———. “Piramida wieku i tablice trwania życia ludności Śląska w 1864 roku.” Przeszłość Demograficzna Polski 20 (1997): 49–71.
• ———. “Umieralność i trwanie życia w Wielkopolsce w latach 1816–1875.” Przeszłość Demograficzna Polski 16 (1985): 109–138.
• ———. Umieralność i trwanie życia ludności Wielkopolski w XIX wieku. Poznań: Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, 1996.
• Kuchowicz, Zbigniew. “Jeszcze o zdrowiu i niezdrowiu magnatów XVII–XVIII w.” Kwartalnik Historyczny 77, no. 2 (1970): 394–403.
• Kuchowicz, Zbigniew. “Społeczne konsekwencje postępującej degeneracji możnowładztwa polskiego w XVII–XVIII w.” Kwartalnik Historyczny 76, no. 1 (1969): 21–43.
• Lesiak, Anna. “Kobiety z rodu Radziwiłłów w świetle inwentarzy i testamentów (XVI– XVIII w.).” In Administracja i życie codzienne w dobrach Radziwiłłów XVI–XVIII wieku (“Fasciculi Historici Novi,” vol. IX), edited by Urszula Augustyniak, 119–130. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2009.
• Lewis Judith. “’Tis a Misfortune to be a Great Ladie”: Maternal Mortality in the British Aristocracy, 1558–1959.” Journal of British Studies 37, no. 1 (1998): 31–32.
• Liedke, Marzena. “Demografia rodziny magnackiej w Wielkim Księstwie Litewskim na tle elit zachodnioeuropejskich. Wybrane problemy.” Przeszłość Demograficzna Polski 37, no. 1 (2015): 37–70.
• ———. “Rodzina magnacka.” In Rodzina i jej gospodarstwo na ziemiach polskich w geografii europejskich struktur rodzinnych do połowy XIX wieku, edited by Piotr Guzowski, and Cezary Kuklo, 173–218. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy 2019.
• ———. “Śmierć magnata, czyli co liczby mogą powiedzieć o konsekwencji śmierci mężczyzny w rodzinie magnackiej w Wielkim Księstwie Litewskim w XVI–XVIII w.” Kwartalnik Historii Kultury Materialnej 60, no. 2 (2012): 271–282.
• ———. Rodzina magnacka w Wielkim Księstwie Litewskim. Studium demograficzno– społeczne. Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2016.
• Lukowski, Jerzy. The European Nobility in the Eighteenth Century. New York: Palgrave Macmillan, 2003.
• Peller, Sigismund. “Births and Deaths Among Europe’s Ruling Families Since 1500.” In Population in History. Essays in Historical Demography, edited by David V. Glass, David E.C. Eversley, 87–101. London: E. Arnold, 1965.
• ———. “Mortality, Past and Future.” Population Studies 1 (1948), no. 4.
• ———. “Studies on Mortality Since the Renaissance.” Bulletin of the History of Medicine part 1: 13 (1943): 422–461, part 2: 16 (1944): 362–281.
• Piasecki, Edmund. Ludność parafii bejskiej (woj. kieleckie) w świetle ksiąg metrykalnych z XVIII–XX w. Studium demograficzne. Wrocław–Warszawa: PWN, 1990.
• ———. “Próba sporządzenia okresowych tablic życia na podstawie ksiąg ruchu naturalnego w XVIII–XX w.” Przeszłość Demograficzna Polski 16 (1985): 139–151.
• Płonka-Syroka, Bożena. Medycyna w historii i kulturze, Warszawa–Bellerive-sur-Allier: Wydawnictwo DiG, 2016.
• Ragauskienė, Raimonda. Mirties nugalėti nepavyko: Biržų ir Dubingių Kunigaikščų Radvilų biologinė istorija (XV a. pabaiga–XVII a.), Vilnius: Lietuvos edukologijos universiteto leidykla, 2017.
• Rostworowski Emanuel. “Zdrowie i niezdrowie polskich magnatów XVI–XVIII wieku.” Kwartalnik Historyczny 76, no. 4 (1969): 865–886.
• Steckel, Richard H. “Biological Measures of the Standard of Living.” Journal of Economic Perspectives 22, no. 1 (2008): 129–152.
• Stojek-Sawicka, Karolina. “Rola i miejsce lekarzy w życiu elit politycznych Rzeczypospolitej w epoce staropolskiej.” In Relacje lekarz–pacjent w aspekcie społecznym, historycznym i kulturowym, edited by B. Płonka-Syroka (series: Studia z Dziejów Kultury Medycznej, vol. 10), Warszawa: Wydawnictwo DiG, Oficyna Wydawnicza Arboretum, 2005.
• Szołtysek, Mikołaj. Rethinking East-Central Europe: Family Systems and Co-residence in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Bern: Peter Lang, 2015.
• Szreter, Simon, and Graham Mooney. “Urbanization, Mortality, and the Standard of Living Debate: New Estimates of the Expectation of Life at Birth in Nineteenth–Century British Cities.” Economic History Review 51, no. 1 (1998): 84–112.
• The Decline of Infant Mortality in Europe 1800–1950. Four National Case Studies, eds. C.A. Corsini. P.P. Viazzo, Florence: Unicef, 1993.
• Van Zanden, Jan Luiten, Joerg Baten, Marco Mira d’Ercole, Auke Rijpma, and Marcel P. Timmer. How Was Life? Global Well-being Since 1820, OECD publishing, 2014. Vielrose, Egon. “Przyczynek do demografii szlachty polskiej.” Przegląd Statystyczny 1 (1938): 328–342.
• Węglorz, Jakub. Zdrowie, choroba i lecznictwo w społeczeństwie XVI–XVIII wieku, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2015.

Identifiers

DOI

10.18276/pdp.2019.41-03