Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2014 | 24 | 2 | 7-30

Article title

Charakter prawa unijnego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości i sądów konstytucyjnych państw członkowskich

Title variants

EN
The character of EU law legislation in the practice of Court of Justice and member state constitutional tribunals

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Niniejszy artykuł podejmuje próbę wykazania zależności pomiędzy stanowiskami Trybunałów Konstytucyjnych państw członkowskich i Trybunału Sprawiedliwości w kwestii definiowania pod-stawowych zasad prawa unijnego. Przedmiot rozważań ograniczono do najbardziej problematycz-nego zagadnienia, jakim bezsprzecznie jest zasada pierwszeństwa prawa unijnego. Natomiast ich zakres odnosi się do orzeczeń sądów konstytucyjnych najbardziej reprezentatywnych dla oma-wianego zagadnienia. Konsekwentnie pracę podzielono na trzy części. Pierwsza odnosi się do początku istnienia UE gdzie współpraca między państwami założyciel-skimi koncentrowała się wokół kwestii gospodarczych. W tej części odwołano się do orzecznictwa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego oraz Włoskiego Sądu Konstytucyjnego. Druga dotyczy nadal współpracy w obrębie kwestii gospodarczych, ale dialog między Trybunałem Sprawiedliwości i trybunałami konstytucyjnymi nabiera odrębnego charakteru. Pojawia się pierwszy punkt różnicujący poglądy obydwu wskazanych podmiotów. Wspólnoty europejskie wykonując swoje kompetencje ocierają się o sferę praw i wolności jednostki, praw fundamentalnych chronionych przez konstytucje państw członkowskich. Ten okres charakteryzuje się przyjęciem kompromisu pomiędzy Trybunałem Sprawiedliwości i trybunałami konstytucyjnymi. Trzeci okres związany jest już z powstaniem UE, a tym samym rozszerzeniem jej kompetencji na nowe obszary, które do 1992 r. stanowiły domenę państwa narodowego. W tym kontekście pojawia się problem zakresu kompetencji oraz relacji konstytucja – prawo unijne. W tej części omó-wiono również orzeczenia polskiego Trybunału Konstytucyjnego dotyczące zasady pierwszeństwa, aby ukazać podejście państw nowo przyjętych do UE. Tym samym konsekwentnie odwołano się do orzecznictwa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego oraz polskiego Trybunału Konstytucyjnego. Rozważania zawarte w niniejszym artykule dowodzą, iż mimo rozbieżności w pojmowaniu i źródle zasady pierwszeństwa, trybunały konstytucyjne i Trybunał Sprawiedliwości dążą do odna-lezienia płaszczyzny wzajemnej współpracy. Trybunały konstytucyjne nie wyłączają kompetencji Trybunału Sprawiedliwości, a jedynie wskazują granice jego swobody jurydycznej. Trybunał Sprawiedliwości natomiast akceptuje różnorodność kulturową i systemową państw członkowskich, do-konując wykładni prawa unijnego przy jej poszanowaniu.
EN
The purpose of this paper is to show a dependency between the opinions of the Court of Justice and the constitutional courts of the member states with regard to the definition of the basic principles of the EU law. The subject of the discussion focuses on only one principle – supremacy of the EU legislation, which is the most problematic issue. The scope of the discussion refers to opinions of constitutional courts, which are the most relevant for our study. The paper is divided into three chronological parts. The first part refers to the beginnings of the European Union, where cooperation between the member states focused on economic issues. Here, a reference is made to the opinions of the Federal Constitutional Court and Italian Constitutional Court. The second part also deals with economic cooperation, but the dialogue between the Court of Justice and constitutional tribunals becomes distinct in its character. Here, the first difference of opinion is demonstrated. Realising their competences, the European Communities take into consi-deration the rights and freedoms of individuals, fundamental rights protected by the constitutions of the member states. In this part, the adoption of a compromise between the Court of Justice and constitutional courts is presented. The third part concerns the creation of the EU, and thus the extension of its powers into new areas, which until 1992 were the domain of nation-states. In this context, there arises the problem of the scope of competence as well as the relationship between constitutions and the EU law. This part also considers the rulings of the Polish Constitutional Tribunal on the principle of supremacy to show the attitude of the newly accepted states towards the EU. Thus, the Author makes a reference to the judicature of the Federal Constitutional Court and the Polish Constitutional Tribunal. The considerations in this paper prove that despite differences regarding the interpretation and origin of the supremacy rule, constitutional courts and the Court of Justice seek to find an area of cooperation. Constitutional Courts do not suppress the jurisdiction of the Court of Justice but only indicate the limits of its juridical freedom. Whereas the Court of Justice accepts the cultural and sys-temic diversity of the member states, it interprets the EU law respecting the former.

Year

Volume

24

Issue

2

Pages

7-30

Physical description

Contributors

  • Katedra Prawa Unii Europejskiej, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

References

  • Arnold R.: Orzecznictwo niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego a pro-ces integracji europejskiej, „Studia Europejskie” 1 (1999), s. 95-107.
  • Barcz J.: Główne reformy strukturalne ustroju Unii Europejskiej, [w:] Traktat z Lizbo-ny. Główne reformy ustrojowe Unii Europejskiej, red. J. Barcz, Warszawa 2008, s. 53-97.
  • Barcz J.: Wybrane problemy związane z wyrokiem niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 30.06.2009 r. na temat zgodności Traktatu z Lizbony z Ustawą Zasadniczą RFN, „Europejski Przegląd Sądowy” 9 (2009), s. 13-25.
  • Banaszak B.: Prawo polskie a prawo Unii Europejskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, „Europejski Przegląd Sądowy” 12 (2012), s. 49-69.
  • Banaszkiewicz B.: Węzłowe problemy w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Zespół orzecznictwa i stu-diów, 2003, http://www.trybunal.gov.pl/epublikacje/download/Trybunal
  • _ sprawiedliwosci.pdf [dostęp: 5.09.2014].
  • Biernat S.: Prawo Unii Europejskiej a Konstytucja RP i prawo polskie – kilka refleksji, „Państwo i Prawo” 11 (2004), s. 18-27.
  • Biernat S.: Zasada pierwszeństwa prawa unijnego po Traktacie z Lizbony, „Gdańskie Studia Prawnicze” 25 (2011), s. 47-61.
  • Dobrowolski M.: Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 maja 2005 r. (sygn. akt K 18/04) [dot. hierarchii norm prawa wspólnotowego i Konstytucji], „Zeszyty Naukowe NSA” 3 (2006), s. 145-160.
  • Dobrowolski M.: Konstytucyjność Traktatu akcesyjnego w świetle orzeczeń trybuna-łu Konstytucyjnego dotyczących europejskiego nakazu aresztowania, „Przegląd Sej-mowy” 6 (2006), s. 73-88.
  • Dobrowolski M.: Podstawowe zasady ustrojowe w europejskich orzeczeniach Trybu-nału Konstytucyjnego, „Przegląd Sejmowy” 1 (2007), s. 9-20.
  • Justyńska P.: Między supremacją a pierwszeństwem prawa unijnego. Jedność w różno-rodności, [w:] Unia Europejska: zjednoczeni w różnorodności, red. C. Mik, Warszawa 2012, s. 111-147.
  • Kalisz A.: Multicentryczność systemu prawa polskiego a działalność Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, „Ruch Praw-niczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 69 (2007), z. 4, s. 35-49.
  • Koncewicz T.T.: Zasada kompetencji powierzonej Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, Warszawa 2009.
  • Koncewicz T.T.: Trybunał Konstytucyjny wobec prawa europejskiego, cz. I, „Przeg-ląd Sejmowy” 2 (109) 2012, s. 105-134.
  • Koncewicz T.T.: Trybunał Konstytucyjny wobec prawa europejskiego, cz. II „Przeg-ląd Sejmowy” 3 (110) 2012, s. 125-160.
  • Kumm M.: Who is the final arbiter of constitutionality in Europe? Three conceptions of relationship between German Federal Constitutional Cour and the European Court of Justice, „Common Market Law Review” 36 (1999), s. 351-386.
  • Kutra A.: Kolizje norm konstytucyjnych i wspólnotowych w ujęciu teoretyczno-prawnym, „Europejski Przegląd Sądowy” 5 (2007), s. 23-31.
  • Krzysztofik E.: Ewolucja wspólnotowego systemu ochrony praw człowieka, „Studia Prawnicze KUL” 2 (34) 2008, s. 33-50.
  • Krzysztofik E.: Poszanowanie wartości narodowych przesłanką uzasadniającą ogra-niczenie swobód rynku wewnętrznego, [w:] Unia Europejska: zjednoczeni w różno-rodności, red. C. Mik, Warszawa 2012, s. 437-452.
  • Łętowska E.: Multicentryczność współczesnego systemu prawa i jej konsekwencje, „Państwo i Prawo” 4 (2005), s. 3-10.
  • Mikłasiewicz P.: Zasada pierwszeństwa w krajowych porządkach prawnych według orzecznictwa ETS i Sądu I Instancji, Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Zespół orzecznictwa i studiów, 2005, http://www.trybunal.gov.pl/epublikacje/download/
  • PIERWSZENSTWO.pdf [dostęp: 5.09.2014].
  • Pal R.M.: Charakter prawa Unii Europejskiej, [w:] Prawo instytucjonalne Unii Europej-skiej w zarysie, red. A. Kuś, Lublin 2012, s. 303-343.
  • Pawłowski S.: Zjednoczeni w różnorodności – perspektywa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego, [w:] Unia Europejska: zjednoczeni w różnorodności, red. C. Mik, Warszawa 2012, s. 147-179.
  • Rainer A.: Orzecznictwo niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego a pro-ces integracji europejskiej, „Studia Europejskie” 1 (1999), s. 95-107.
  • Sieniow T.: Geneza i rozwój procesów integracyjnych w Europie po II wojnie świato-wej, [w:] Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej w zarysie, red. A. Kuś, Lublin 2012, s. 25-71.
  • Winczorek P.: Konstytucja RP a prawo wspólnotowe, „Państwo i Prawo” 11 (2004), s. 3-17.
  • Witkowski Z.: Ustrój konstytucyjny współczesnych Włoch w aktualnej fazie jego przemian 1989-2004, Toruń 2004.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-e31112e6-c46e-49a9-a30f-7a87168b71b7
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.