Doświadczenie transcendencji - współczesne kino religijne

• Authors: Stańczyk Marta

Title variants

EN

EXPERIENCING TRANSCENDENCE – CONTEMPORARY RELIGIOUS CINEMA

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorka stara się w swym artykule uchwycić przemiany, jakie dokonują się w ostatnich latach w religijnym kinie artystycznym. Szereg twórców odnawia tę formułę, lecz w znaczący sposób zmienia akcenty – poprzez podkreślenie ciała jako nieodzownego medium duchowości. W ten sposób dominującą metakategorią staje się doświadczenie. Za jego pomocą oraz korzystając z religijnie ukierunkowanej fenomenologii filmu Stańczyk wyróżnia trzy podstawowe odmiany: kino kontemplacyjne, kino epifaniczne oraz kino ekstatyczne. Te nowe formuły zostały umiejscowione na tle szerszych przemian w humanistyce związanych przede wszystkim ze zwrotem afektywnym.

EN

In her article the author tries to capture the changes that are taking place in contemporary religious cinema. A number of artists are reviving this art form, but with a significant change in the accents – for example the emphasis on the body as a necessary medium of spirituality. In this manner personal experience becomes a dominating meta-category. Using this category and religiously oriented phenomenology of film, Stańczyk distinguishes three basic varieties of religious film: the contemplative cinema, epiphanic cinema and ecstatic cinema. These new formulas have been placed against the background of wider changes in the humanities associated primarily with the affective turn.

Keywords

PL

religijne kino artystyczne;ciało jako medium duchowości;religijnie ukierunkowana fenomenologia filmu; kino kontemplacyjne; kino epifaniczne; kino ekstatyczne;zwrot afektywny.

EN

contemporary religious cinema;body as a medium of spirituality; religiously oriented phenomenology of film; contemplative cinema; epiphanic cinema; ecstatic cinema; affective turn.

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2016
• Issue: 96 Film i metafizyka
• Pages: 33-40

Contributors

author

Stańczyk Marta

References

• Andrew J. Dudley, The Major Film Theories: An Introduction, Oxford University Press, London–Oxford–New York 1976.
• Ayfre Amédée, Neo-Realism and Phenomenology, [w:] Cahiers du Cinéma: The 1950s: Neo-Realism, Hollywood, New Wave, red. J. Hillier, Harvard University Press, Cambridge 1985.
• Bielik-Robson Agata, Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości, TAiWPN UNIVERSITAS, Kraków 2000.
• Comolli Jean-Louis, Cinema Against Spectacle: Technique and Ideology Revisited, przeł. D. Fairfax, Amsterdam University Press, Amsterdam 2015.
• Kempna-Pieniążek Magdalena, Formuły duchowości w kinie najnowszym, WUŚ, Katowice 2013.
• Marczak Mariola, „Anioł w szafie” – w poszukiwaniu tożsamości filmu religijnego, [w:] Poszukiwanie i degradowanie sacrum w kinie, red. M. Przylipiak, K. Kornacki, WUG, Gdańsk 2002.
• Marczak Mariola, Oczekiwanie, czyli czas na namysł, [w:] Szybko i szybciej: eseje o pośpiechu w kulturze, red. D. Siwicka, M. Bieńczyk, A. Nawarecki, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 1996.
• Marczak Mariola, Poetyka filmu religijnego, Arcana, Kraków 2000.
• Quicke Andrew, Phenomenology and Film: An Examination of a Religious Approach to Film Theory by Henri Agel and Amédée Ayfre, „Journal of Media and Religion” 2005, nr 4, vol. 4.
• Raposa Michael L., Boredom and the Religious Imagination, „Journal of the American Academy of Religion” 1985, vol. 53, nr 1.
• Siwicka Dorota, Szybkość – wyobrażenie i wartości, [w:] Szybko i szybciej: eseje o pośpiechu w kulturze, red. D. Siwicka, M. Bieńczyk, A. Nawarecki, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 1996.
• Sobolewski Tadeusz, Poszukiwanie sensu, [w:] Ukryta religijność kina, red. M. Lis, „Sympozja 45”, Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2002.
• Stróżewski Władysław, O możliwości sacrum w sztuce, [w:] Sacrum i sztuka, red. N. Cieślińska, Wydawnictwo Znak, Kraków 1989.
• Śliwiński Piotr, Nuda według Różewicza, [w:] Nuda w kulturze, red. P. Czapliński, P. Śliwiński, Dom Wydawniczy REBIS, Poznań 1999.
• Vuarnet Jean-Nöel, Ekstazy kobiece, przeł. K. Matuszewski, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2003.