O zbawieniu (z Wierszy ostatnich Czesława Miłosza)

• Authors: Bernacki Marek

Title variants

EN

O zbawieniu [On salvation] (From Last poems by Czesław Miłosz)

Abstracts

EN

The article is dedicated to detailed analyzing and interpreting the Miłosz’s poem O zbawieniu [On salvation]. This poem was most probably written two years before Miłosz’s death and was located at the end of the volume Last Poems (2006). The author confronts “the last poem” of Miłosz with Mickiewicz’s “the cry poem” written in Lausanne (“wiersz płacz” as Przyboś called it): “I shed pure tears, countless tears…”. Both poems – though representing different genres – (Mickiewicz’s poem is a model example of immediate lyrical confession; Miłosz’s poem has a form of poetic minitreaty) express related ideas through similar fig-ures such as: repetition, enumeration, synecdoche, ellipse. Both texts can be related not only because of the similarities in composition and structure, but also because of their catharsis- aimed character. Mickiewicz achieves purification through tears shed over his life and humble acceptance of the fact that a project formed in his youth resulted in a disaster in his manhood. Miłosz presents the state of liberating salvation as a result of the peaceful and lighted with non-of-this-world gleam contemplation of the difficult truth concerning the necessity of giving up all the earthly things. Both “last poems” of the great poets can be regarded as the masterpieces of a lyric of vanitas. Their main aim can be described as an attempt to confront the mystery of eschatological dimension of human existence.

Keywords

EN

Czesław Miłosz.; Adam Mickiewicz,; lyric of vanitas,; interpretation

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Postscriptum Polonistyczne
• Year: 2011
• Issue: 1(7)
• Pages: 257-273

Contributors

author

Bernacki Marek

• Katedra Literatury i Kultury Polskiej, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej, Polska

References

• Barańczak S., 1985, Język poetycki Czesława Miłosza, w: Kwiatkowski J., red., Poznawanie Miło-sza. Studia i szkice o twórczości poety, Kraków.
• Dzień M., 2006, Zanim ustało krążenie słowa. Czesława Miłosza „Wiersze ostatnie”, „Kwartalnik Artystyczny”, nr 3–4.
• Fiut A., 2003, Ciemne iluminacje, w: Fiut A., W stronę Miłosza, Kraków.
• Forstner D., 1990, Świat symboliki chrześcijańskiej, tłum. Zakrzewska W., Pachciarek P., Tu-rzyński R., Warszawa.
• Hartwig J., 2006, Okruchy z sutego stołu. O „Wierszach ostatnich” Czesława Miłosza, „Kwartalnik Artystyczny”, nr 3–4.
• Kleiner J., 1998, Liryki lozańskie, w: Liryki lozańskie Adama Mickiewicza. Strona Lemanu – antolo-gia, oprac. Stala M., Kraków.
• Kołakowski L., 2008, Matematyk i mistyk, w: Kołakowski L., Mini wykłady o maxi sprawach, Kraków.
• Kornhauser J., 2006, Muzyka sfer, „Kwartalnik Artystyczny”, nr 3–4.
• Kosińska A., 2006, Glosa do „Wierszy ostatnich” Czesława Miłosza, „Kwartalnik Artystyczny”, nr 3.
• Mickiewicz A., 1986, Wybór poezyj, t. 2, oprac. Zgorzelski C., Wrocław.
• Miłosz C., 1986, Saligia, w: Miłosz C., Ogród nauk, Lublin.
• Miłosz C., 1991, Przedmowa, w: Weil S., Wybór pism, tłum. i oprac. Miłosz C., Kraków.
• Miłosz C., 2003, Wiersze, t. 3, Kraków.
• Miłosz C., 2006, Wiersze ostatnie, Kraków.
• Miłosz C., 2008, Gucio zaczarowany, w: Miłosz C., Wiersze i ćwiczenia… dość gruby zeszyt w czarnej oprawie wypełniony moimi wierszami…, oprac. Skwarnicki M., Warszawa.
• Miłosz C., 2009, Wiersze, t. 5, Kraków.
• Myszkowski K., 2006, Dwanaście ostatnich wierszy Miłosza, „Kwartalnik Artystyczny”, nr 3–4.
• Przyboś J, 1998, Wiersz¬ płacz, w: Przyboś J., Czytając Mickiewicza, Warszawa.
• Przyboś J., 1998, Żal rozrzutnika, w: Liryki lozańskie Adama Mickiewicza. Strona Lemanu – antolo-gia, oprac. Stala M., Kraków.
• Quinzio S., 2008, Przegrana Boga, tłum. Bielawski M., Kraków¬ Dębica.
• Sawicki S., 1998, „Wiersz¬ płacz”?, w: Liryki lozańskie Adama Mickiewicza. Strona Lemanu – antolo-gia, oprac. Stala M., Kraków.
• Sobol E., red., 1997, Mały słownik języka polskiego, Warszawa.
• Stala M., 2001, Ekstaza o wschodzie słońca, w: Stala M., Trzy nieskończoności. O poezji Adama Mickiewicza, Bolesława Leśmiana i Czesława Miłosza, Kraków.
• Stala M., 2006, Tak mówi cisza. O „Wierszach ostatnich” Czesława Miłosza, „Tygodnik Po-wszechny”, nr 44.
• Szuber J., 2006, Sarmacki Orfeusz, „Kwartalnik Artystyczny”, nr 3–4.
• Szymborska W., 1993, Koniec i początek, Poznań.
• Tatarkiewicz W., 1990, O szczęściu, Warszawa.
• Tischner Ł., 2006, Zbawienie jako utrata, „Znak”, nr 12 (619).
• Zach J., 2002, Miłosz i poetyka wyznania, Kraków.