Przemoc i puls życia. Rec.: Luiza Nader, Afekt Strzemińskiego. „Teoria widzenia”, rysunki wojenne, „Pamięci przyjaciół – Żydów”. Łódź–Warszawa 2018. „Nowa Humanistyka”. T. 56

• Authors: Juchniewicz Andrzej

Title variants

EN

Violence and Pulse of Life. Review: Luiza Nader, Afekt Strzemińskiego. „Teoria widzenia”, rysunki wojenne, „Pamięci przyjaciół – Żydów”. Łódź–Warszawa 2018. „Nowa Humanistyka”. T. 56

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W recenzji podkreślono nowatorstwo monografii Luizy Nader „Afekt Strzemińskiego. „Teoria widzenia”, rysunki wojenne, „Pamięci przyjaciół Żydów”” (2018), cechującej się pluralizmem metodologicznym. Autorka określa swoją metodę analityczno-interpretacyjną jako balansowanie lub oscylowanie pomiędzy kolażami, rysunkami i „Teorią widzenia” Władysława Strzemińskiego. Udowadnia, że w powojennej sztuce reagującej na Holokaust pojawia się perspektywa świadka, który uwikłany jest w przemoc ze względu na bliskość doświadczenia granicznego, jakim była Zagłada. Zadaniem Strzemińskiego jako obserwatora było nie tylko potępienie powojennego antysemityzmu, lecz również opłakanie Żydów – przyjaciół, uczniów oraz anonimowych ofiar, których wizerunek został utrwalony na wykorzystanych przez Strzemińskiego fotografiach. Jego dorobek powstały podczas wojny i po wojnie można rozpatrywać jako hommage dla tych, których pochłonął XX-wieczny kataklizm.

EN

The review highlights the innovativeness of Luiza Nader’s monograph “Afekt Strzemińskiego. „Teoria widzenia”, rysunki wojenne, ‘Pamięci przyjaciół – Żydów’” (“Strzemiński’s Affect. “Theory of Seeing,” War Drawings, ‘In Memory of Friends—Jews,’” 2018) marked by methodological pluralism. The author defines her analytical-interpretive method as balancing or oscillating between Władysław Strzemiński’s collages, drawings, and “Teoria widzenia” (“Theory of Seeing”). She demonstrates in the postwar art that responds to the Holocaust the existence of the witness that becomes entangled in violence due to closeness of borderline experience—the Shoah. The task of Strzemiński as the observer was not only condemnation of the postwar antisemitism, but also mourning for the Jews—friends, students, and anonymous victims whose image was preserved on the photographs used by the artist. His war and shortly after war achievements can be interpreted as homage to those devoured by the 20th century disaster.

Keywords

PL

Władysław Strzemiński; Holokaust;; sztuka; przemoc; świadek

EN

Władysław Strzemiński; Holocaust; art; violence; witness

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2024
• Volume: 115
• Issue: 2
• Pages: 232-241

Dates

printed

2024-06-27

Contributors

author

Juchniewicz Andrzej

• Uniwersytet Śląski, Katowice

Identifiers

ISSN

0031-0514

EISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2024.2.17