Ku rehabilitacji teologii wyzwolenia

• Authors: Krzysztof Góźdź

Title variants

EN

Towards a Rehabilitation of Liberation Theology

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Rehabilitacja teologii wyzwolenia stała się obecnie możliwa dzięki wytężonej pracy kilku teologów, a w szczególności: Gustavo Gutiérreza – jednego z ojców teologii wyzwolenia w Ameryce Łacińskiej i kardynała Gerharda Ludwiga Müllera – dziś prefekta Kongregacji Nauki Wiary. Impulsem do tych działań mogło być w porę zauważone przez Josepha Ratzingera w instrukcji Libertatis conscientia zaniepokojenie spowodowane traktowaniem przez teologię wyzwolenia ubóstwa tylko w wymiarze materialnym. Gutiérrez i Müller uważają jednak, że ubóstwo jest symbolem wszelkich ograniczeń bytu, a w życiu społecznym uwidacznia to najbardziej ubóstwo materialne i socjalne. Dla teologii wyzwolenia bardzo palącym punktem wyjścia jest więc ubóstwo materialne, ale ubóstwo rozciąga się w efekcie na całość przygodnej egzystencji ludzkiej. „Ubogi” z istoty swej woła do Boga, a Bóg w Starym i Nowym Testamencie szczególnie troszczy się o „ubogiego”. Tak egzystencja ludzka – jako kontyngentna – jest uboga, a więc dotyczy wszystkich, nie tylko materialnie ubogich, lecz również i bogatych. Stąd każdy człowiek potrzebuje wyzwolenia z tej nędzy moralnej, zła, grzechu i śmierci. W ten sposób teologia wyzwolenia nadaje teologii klasycznej realność i właściwe rozumienie wolności, która ma swe źródło jedynie w Bogu. Jezus Chrystus, wcielony Bóg, jest Boskim Wyzwolicielem z nędzy egzystencjalnej każdego człowieka.

EN

Liberation Theology, which began in Latin America in the 1960s, faced constant opposition and objections on the part of classical theology. It has been constantly accused of secularizing and sociologizing the main Christian religious concepts - salvation, freedom and Church, in particular. This is why, in 1984 and 1986, Cardinal Joseph Ratzinger, Prefect of the Congregation for the Doctrine of the Faith, issued the Instruction Libertatis nuntius and Libertatis conscientia. The movement lost its status and developmental impetus, finding itself under sharp criticism of Rome. Nevertheless, thanks to the long-term fruitful cooperation of Professor Gerhard Ludwig Müller, who later became a bishop and a cardinal, with Gutiérrez and other liberation theologians as well as with the Latin American episcopates, the basic conceptual network for Liberation Theology has been developed. It emphasizes classical, universal and evangelical aspects of Liberation Theology to prove that it enriches classical theology with its qualities of social realism, praxeological outlook and its historical and sociological dynamism. As a result, Liberation Theology, whose main objective is to make Gospel real and active in this life rather than in its abstract manifestation alone, seems to be more and more openly accepted as legitimate on behalf of the Vatican and Pope Francis. In this way, it can undergo its revalidation and a second chance for growth.

Keywords

PL

teologia wyzwolenia; ubóstwo; wolność; Gustavo Gutiérrez; Gerhard Ludwig Müller; Kościół; wolność chrześcijańska; zbawienie

EN

Liberation Theology; Liberation Theology structures; poverty; liberation; Gustavo Gutiérrez; Gerhard Ludwig Müller; Church; Christian freedom; salvation

• Publisher: Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2015
• Volume: 62
• Issue: 2: Teologia dogmatyczna
• Pages: 5-20

Contributors

author

Krzysztof Góźdź

• Katedra Historii Dogmatów i Teologii Historycznej KUL

References

• Armut. Die Herausforderung für den Glauben, mit Geleitwort von Papst Franziskus.
• Bartnik Cz. S., O rozwój teologii społecznej, „Novum” 1973, nr 3, s. 67-78.
• Bartnik Cz. S., Sakrament jedności społecznej, „Materiały Problemowe” 1979, nr 5, s. 115-126.
• Bartnik Cz. S., Teologia wyzwolenia, „Gość Niedzielny” 57(1980), nr34, s. 1-2.
• Bartnik Cz. S., Kościół wyzwolenia, „Ład” 6(1986), nr 6, s. 1,7.
• Bartnik Cz. S., Kościół jako sakrament świata, Lublin 1999.
• Bartnik Cz. S., Nauka społeczno-polityczna Kościoła, Lublin 2008.
• Bartnik Cz. S., Trud i czar myśli, Lublin 2009.
• Bartnik Cz. S., Pedagogia narodowa Prymasa Stefana Wyszyńskiego, Lublin 2001.
• Bulak K., Eschatologia w ujęciu Gustavo Gutiérreza, Lublin 2012.
• Gardocki D., Jezus z Nazaretu. Mesjasz Królestwa, Syn Boży i Droga do Ojca. Studium analityczno-krytyczne chrystologii Jana Sobrino, Warszawa 2006.
• Gibellini R., Theologie der Befreiung, w: tenże, Handbuch der Theologie im 20. Jahrhundert, Regensburg 1995, s. 336-370.
• Gutiérrez G., Appunti per una teologia della liberazione, w: Religione oppio o strumento di liberazione?, Milano 1972, s. 22-73.
• Gutiérrez G., Prassi di liberayione e fede cristiana, „Giornale di teologia” 91(1975), s. 15-58.
• Gutiérrez G., Praxis de liberación y fe cristiana, w: R.Gibellini (red.), La nueva frontera de la teología en América Latina, Salamanca 1977, s.13-40.
• Gutiérrez G., La fuerza histórica de los pobres: selección de trabajos, Lima 1979.
• Gutiérrez G., Beber en su proprio pozo, Lima 1983.
• Gutiérrez G., Die historische Macht der Armen, Mainz 1984.
• Gutiérrez G., Aus der eigenen Quelle trinken. Spiritualität der Befreiung, München 1986.
• Gutiérrez G., Dios o el oro en las Indias, Siglo XVI, Lima 1989 [niem.: Gott oder das Gold. Der befreiende Weg des Bartholomé de Las Casas, Freiburg 1990]; En busca de los pobres de Jesucristo. El pensamiento de Bartolomé de Las Casas, 1992, [niem.: Auf der Suche nach den Armen Jesu Christi. Das Denken von Bartholomé de Las Casas].
• Gutiérrez G., Pobreza y Teología, „Páginas”, nr 191 (luty 2005), s. 12-28 [niem.: Armut und Theologie, w: G. Gutiérrez, Nachfolge Jesu und Option für die Armen, FribourgGutiérrez G., Stuttgart 2009, s. 69-86.
• Gutiérrez G., Donde está el pobre está Jesucristo, „Páginas”, nr 197 (luty 2006), s. 6-22 [niem.: Wo der Arme ist, da ist Jesus Christus, w: G. Gutiérrez, Nachfolge Jesu und Option für die Armen, s. 43-59.
• Gutiérrez G., Benedicto XVI. y la opción preferencial por el pobre, „Páginas”, nr 205 (czerwiec 2007), s. 6-13.
• Gutiérrez G., Die Spiritualität des Konzilsereignisses, w: M. Delgado, M. Sievernich (red.), Die Großen Metaphern des Zweiten Vatikanischen Konzils. Ihre Bedeutung für heute, Freiburg i. Br. 2013, s. 405-421.
• Gutiérrez G., Müller G.L., An der Seite der Armen. Theologie der Befreiung, Augsburg 2004.
• Klauza K., Soteriologia w latynoamerykańskiej teologii wyzwolenia, t. 1-2, Lublin 1981.
• Liszka P., Eklezjogeneza w ujęciu Leonardo Boffa, Lublin 1985.
• Müller G.L., Unter Mitarbeit von Gustavo Gutiérrez und Josef Sayer, München 2014.
• Müller G.L., Ubóstwo, tł. S. Śledziewski, red. K. Góźdź, M. Górecka, Lublin 2014.
• Ratzinger J, Opera omnia, t. 10: Zmartwychwstanie i życie wieczne, tł. J.Kobienia, red. K. Góźdź, M. Górecka, Lublin 2014.
• Sayer J., Ubodzy w centrum, w: Ubóstwo, s. 459-544.

Identifiers

DOI

10.18290/rt.2015.62.2-1