Renesansowa relacja z wejścia na wulkan w De Aetna Pietra Bemba. Nowatorstwo czy kontynuacja tradycji?

• Authors: Kowalczyk Daria

Title variants

EN

Renaissance account of climbing the volcano in De Aetna by Pietro Bembo. Innovation or continuation of the tradition?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ukazuje w jaki sposób Pietro Bembo opisał swoją wędrówkę ku szczytowi Etny. Skupia się głównie na renesansowych elementach tekstu oraz na inspiracjach, które Bembo zaczerpnął z Epistolae familiares 4.1 Petrarki. Ukazane zostały podobieństwa i różnice między relacją Petrarki z wejścia na Mont Ventoux i tekstem Bemba. Celem artykułu jest ukazanie dwóch stron opisu Bemba: innowacji, którą jest empiryzm, czy też raczej empiryzm iluzoryczny, nazwany tak z powodu nikłego prawdopodobieństwa autentyczności wybuchu Etny rzekomo widzianego przez autora, oraz kontynuacji literackiej tradycji pisania o Etnie.

EN

This article presents how Pietro Bembo described his journey towards the summit of Mount Etna, focusing specifically on the journey’s Renaissance connotations and the way that Petrarch’s Epistolae Familiares 4.1 influenced Bembo. There are similarities and differences between Petrarch’s account of climbing Mont Ventoux and Bembo’s text. The aim is to present two sides of Bembo’s descriptions: the innovation, which is that of empiricism, or, rather, illusory empiricism (called as such because of the unlikely probability of an authentic Etna explosion, allegedly seen by the author), and the continuation of the literary tradition of writing about Etna.

Keywords

PL

renesans; Pietro Bembo; Francesco Petrarka; Etna; Mont Ventoux

EN

Renaissance; Pietro Bembo; Francesco Petrarca; Etna; Mont Ventoux

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Italica Wratislaviensia
• Year: 2015
• Issue: 6
• Pages: 95-111

Contributors

author

Kowalczyk Daria

• Uniwersytet Wrocławski

References

• Borowski, A. (1992). Renesans. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
• Bembo, P. (1997). O Etnie (przeł. I. Mikołajczyk). Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Bembo, P. (2005) Lyric poetry. Etna (ed. M. P. Chatfield). Cambridge–Massachusetts–London: Harvard University Press.
• Burckhardt, J. (1991). Kultura odrodzenia we Włoszech. Próba ujęcia (przeł. M. Kreczowska). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Copleston, F. (2004). Historia filozofii (t. 3, przeł. S. Zalewski). Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax.
• Eliade, M. (1974). Sacrum, mit, historia. Wybór esejów (przeł. A. Tatarkiewicz). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Günther, S. (1903). Il cardinale Bembo e la geografia. Rivista d’Italia. Lettere, scienze ed arte, anno VI, volume I, 869–883.
• Humboldt, A. (2006). Kosmos. Rys fizycznego opisu świata. Fragmenty (przeł. J. Baranowski). Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Wydział Filozofii i Socjologii.
• Kiełkowscy, M. i J. (2007). Wielka encyklopedia gór i alpinizmu (t. III). Katowice: Wydawnictwo Stapis.
• Maślankiewicz, K. (1961). Wulkany. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Naselli, M. (1934). L’eruzione etnea descritta dal Bembo. Archivio storico per la Sicilia orientale XXX, 116–123.
• Olszaniec, W. (2009). Przedmowa. W F. Petrarka, Pisma podróżnicze (przeł. W. Olszaniec). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Parandowski, J. (1975). Petrarka. Warszawa: Czytelnik.
• Plezia, M. (1969). Słownik łacińsko-polski (t. III). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Rokosz, M. (2001). Etna w przekazach starożytnych i wycieczka Piotra Bembo na Etnę w 1493 r. Wierchy, nr 67, 55–74.
• Św. Augustyn (2007). Wyznania (przeł. Z. Kubiak). Kraków: Wydawnictwo Znak.