A review of major Polish scholarly studies on fencing in the 21st century

• Authors: Maciej Łuczak

Title variants

PL

Przegląd wybranych polskich prac naukowych o szermierce sportowej

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Praca ma na celu wskazanie na dorobek naukowy i popularnonaukowy opublikowany przez polskich badaczy zajmujących się teorią i praktyką szermierki w XXI wieku. Ponadto autor prezentuje główne kierunki poszukiwań badawczych niektórych autorów. Zasadnicze ramy opracowania przypadają na lata 2000-2014. Do realizacji tematu wykorzystano metody badawcze obowiązujące w naukach historycznych: analizę dokumentów, metody indukcyjną i dedukcyjną oraz syntetyczną. Autor podjął próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: jaki jest aktualny stan badań nad sportem szermierczym w Polsce? Jaka tematyka badawcza dominuje w eksploracji badaczy zajmujących się rożnymi dyscyplinami naukowymi? Praca została podzielona na podrozdziały. Wytyczone ich ramy stanowią zarazem okresy rozwojowe polskiej szermierki, w czasie zaborów, w niepodległej Polsce oraz w nowej rzeczywistości politycznej po II wojnie światowej, a także w XXI wieku. W podrozdziale Początki polskiej myśli teoretycznej do 1918 r. omówione zostały głównie prace prekursorów polskiej szermierki sportowej i bojowej, m.in. Michała F. Starzewskiego, Karola Bernolaka. W skrótowo ujętej analizie pt. Próby teoretyczno-metodyczne w latach 1919-1939 zaprezentowane zostały ważne monografie Wiktorii J. Goryńskiej, Władysława Sobolewskiego i Włodzimierza Mańkowskiego i ich treść jak np. wskazówki do uprawiania szermierki dla zabawy lub zdrowia, podstawy metodyczne walki na szable metodą włoską itd. Kolejny podrozdział pt. Opracowania po II wojnie światowej (1945-2000) zawiera opis literatury opublikowanej przez badaczy prezentujących głównie nurt prac o charakterze metodyczno-technicznym. Wśród autorów na uwagę zasługuje dorobek teoretyczno-metodyczny Zbigniewa Czajkowskiego oraz sporadycznie opublikowane prace badawcze. Kolejny podrozdział pt. Okiem historyka zawiera omówienie monografii obejmujących zasięgiem głównie okres po II wojnie światowej oraz terytorium państwa polskiego i wybranych regionów naszego kraju. W podrozdziale Prace aplikacyjne na uwagę zasługują prace z zakresu psychologii i antropomotoryki. Wymienione są też prace w formie maszynopisów i dysertacji. Znaczna liczba artykułów i monografii ujrzała światło dzienne w XXI wieku. Ich liczba znacznie wzrosła w porównaniu z poprzednimi okresami. Zwiększył się też zakres tematyczny prac. Obejmował on zagadnienia teorii i metodyki treningu sportowego, psychologii, antropomotoryki i historii szermierki. Większość jednak prac monograficznych dotyczyła teorii i metodyki szermierki.

EN

Aim and Problem. The aim of this paper is an overview of 21st century scholarly and popular publications by Polish authors on fencing theory and practice. It also attempts to identify the main research trends represented in these publications. The chronology of the review covers more than a decade of theoretical and technical achievements of Polish fencing. Material and Method. The methodology used includes document analysis, induction, deduction and synthesis. The present review addresses two research questions: What is the current state of research on fencing in Poland? What are the prevailing research topics in the studies conducted in various academic disciplines? Results and Conclusion. The author briefly discusses the achievements of Polish fencing literature until 1918, between 1918 and 1945, and from 1945 until 2000. The review of Polish works on fencing from the 21st century shows that the number of publications as well as their thematic range have increased significantly. The main topics covered by the Polish authors focus around theory and methodology of sport training, fencing psychology, kinesiology, and history. The majority of published monographs deal with fencing theory and methodology.

Keywords

PL

szermierka; trening sportowy; psychologia szermierki; antropomotoryka; historia

EN

encing; sport training; fencing psychology; kinesiology; history

• Publisher: Stowarzyszenie Idōkan Polska
• Journal: Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology
• Year: 2015
• Volume: 15
• Issue: 2
• Pages: 1-9

Contributors

author

Maciej Łuczak

• University School of Physical Education in Poznań (Poland)