Społeczne rozumienie pojęcia „autyzm” na Ukrainie i w Polsce – analiza międzykulturowa

• Authors: Yuliya Tarnavska

Title variants

EN

Social understanding of the term ‘autism’ in Ukraine and Poland – A cross-cultural analysis

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Właściwe rozumienie pojęcia „autyzm” przez społeczeństwo stanowi ważną przesłankę wczesnego wykrywania tego zaburzenia u dzieci, skuteczności dalszej pracy z nimi, jak również warunek pomyślnej adaptacji i funkcjonowania całej rodziny, wychowującej dziecko z autyzmem. Współcześnie, poszczególne kraje znacznie różnią się regulacjami prawnymi i organizacją pomocy specjalistycznej na poziomie państwowym, w zakresie rozumienia i wiedzy obywateli na temat autyzmu oraz ich postaw wobec osób z tym zaburzeniem. Celem artykułu jest analiza rozumienia pojęcia „autyzm” przez młode pokolenie Polaków i Ukraińców. W badaniu wzięło udział 164 studentów z obu krajów. Otrzymane wyniki wskazują na istotną przewagę w zakresie rozumienia i wiedzy na temat autyzmu respondentów z Polski w porównaniu do grupy ukraińskiej. Istotne różnice ze względu na kraj pochodzenia dotyczyły postrzegania osoby z autyzmem, a także przekonań na temat przyczyn pojawienia się zaburzenia i możliwości wyleczenia. Ukazując te rozbieżności, obecne badanie eksponuje kulturowo-społeczny wymiar autyzmu, uwidacznia jego rozumienie i świadomość społeczną, wymagające intensywnej pracy edukacyjnej i popularyzującej wiedzę wśród mieszkańców obu krajów, szczególnie zaś Ukrainy.

EN

A proper understanding of the term ‘autism’ by society is an important condition for early diagnosis, the effectiveness of treatment, as well as for a successful adaptation and functioning of the whole family raising a child with autism. There are substantial differences between countries regarding legal regulations, availability of specialized care, people’s understanding and awareness of autism, and social perceptions and attitudes towards persons suffering from this disorder. The purpose of this study was to explore an understanding of the term ‘autism’ among young Poles and Ukrainians. Participants were 164 students from both countries. The results indicated a significantly higher understanding and knowledge concerning autism in the Polish participants compared to the Ukrainian ones. Also, significant differences due to the country of origin have been identified in the participants’ perception of people with autism, their beliefs regarding the causes of the disorder, and the possibility of recovery. Showing these discrepancies, the present study exposes the cultural and social dimensions of autism, and reveals the current level of social awareness and understanding of autism which require intensive education and knowledge popularization among the inhabitants of both countries, particularly in Ukraine.

Keywords

PL

autyzm; badanie międzykulturowe; społeczne rozumienie pojęcia autyzm”; wiedza na temat autyzmu

EN

autism; cross-cultural study; social understanding of the term ‘autism; knowledge of autism

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
• Year: 2012
• Issue: 4(18)
• Pages: 67-85

Contributors

author

Yuliya Tarnavska

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Antonak, R.F., Livneh, H. (2000). Measurement of attitudes towards persons with disabilities.
• Disability and Rehabilitation, 22, 211–224.
• Bakare, M.O., Ebigbo, P.O., Agomoh, A.O., Eaton, J., Onyeama, G.M., Okonkwo, K.O., Onwukwe,
• J.U., Igwe, M.N., Orovwigho, A.O., Aguocha, C.M. (2009). Knowledge about childhood
• autism and opinion among healthcare workers on availability of facilities and law caring for
• the needs and rights of children with childhood autism and other developmental disorders in
• Nigeria. BMC Pediatrics, 9, 12.
• Bogdaszyna, O. (1999). Autizm: opredelenije i diagnostika. Donieck: Lebied.
• Byra, S. (2010). Mechanizmy kształtowania się stereotypow dotyczących osób z niepełnosprawnością.
• W: M. Chodkowska, S. Byra, Z. Kazanowski, D. Osik-Chudowolska, M. Parchomiuk,
• B. Szabała, Stereotypy niepełnosprawności. Między wykluczeniem a integracją. (s. 33–48).
• Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Campbell, D.G., Reichle, N.C., Van Bourgondien, M.E. (1996). The autism Survey: an Evaluation
• of reliability and validity. Journal of autism and developmental disorders, 26, 6, 621–634.
• Campbell, J.M., Barger, B.D. (2011). Middle School Students’ Knowledge of Autism. Journal of
• Autism and Developmental Disorders, 41, 732–740.
• Chodkowska, M. (2010). Źródła stereotypów niepełnosprawności i osób nią obciążonych w kręgu
• kultury europejskiej. W: M. Chodkowska, S. Byra, Z. Kazanowski, D. Osik-Chudowolska,
• M. Parchomiuk, B. Szabała, Stereotypy niepełnosprawności. Między wykluczeniem a integracją.
• (s. 13–31). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Dykcik, W. (2009). Interkulturowe i makrospołeczne konteksty stereotypów w działalności praktycznej
• z osobami niepełnosprawnymi. Niepełnosprawność. Półrocznik naukowy. (Teoretyczne
• i metodologiczne konteksty pedagogiki specjalnej), 1, 25–57.
• Głodkowska, J. (2002). Wizerunek osoby z upośledzeniem umysłowym na początku XXI wieku
• w refleksji pedagoga specjalnego. Roczniki Pedagogiki Specjalnej, 12/13, 95–122.
• Gray, D.E. (1993). Perceptions of stigma: The parents of autistic children. Sociology of Health and
• Illness, 15, 102–120.
• 84 Yuliya Tarnavska
• Heidgerken, A.D., Geffken, G., Modi, A., Frakey, L. (2005). A Survey of Autism Knowledge in
• a Health Care Setting. Journal of Autism and Developmental Disorders, 35, 3, 323–330.
• Helps, S., Newsom-Davis, I.C., Callias, M. (1999) Autism: the teacher’s view. Autism, 3, 287–298.
• Igwe, M.N., Bakare, M.O., Agomoh, A.O., Onyeama, G.M., Okonkwo, K.O. (2010). Factors influencing
• knowledge about childhood autism among final year undergraduate Medical, Nursing
• and Psychology students of University of Nigeria, Enugu State, Nigeria. Italian Journal of
• Pediatrics, 36, 44.
• Janikowska, K., Rychlewska, P. (2010). Wiedza o autyzmie wśród studentów psychologii i medycyny.
• Current problems of psychiatry, 11, 3, 260–264.
• Kazanowski, Z. (2010). Stereotypowy wizerunek osób niepełnosprawnych. Konfrontacja bohaterów
• filmów fabularnych. W: M. Chodkowska, S. Byra, Z. Kazanowski, D. Osik-Chudowolska,
• M. Parchomiuk, B. Szabała, Stereotypy niepełnosprawności. Między wykluczeniem a integracją.
• (s. 97–119). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Krause, A. (2009). Teoretyczne i empiryczne problemy pedagogiki specjalnej. Zarys obszarów
• badawczych. Niepełnosprawność. Półrocznik naukowy. (Teoretyczne i metodologiczne konteksty
• pedagogiki specjalnej), 1, 9–24.
• Ling, C.Y.M., Mak, W.W.S., Cheng, J.N.S. (2010). Attribution Model of Stigma towards Children
• with Autism in Hong Kong. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 23, 237–
• 249.
• Miłkowska, G. (1990). Autyzm znany czy nieznany. Szkoła Specjalna, 2–3, 83–89.
• Nehring, W.M. (2007). Cultural Considerations for Children With Intellectual and Developmental
• Disabilities. Journal of Pediatric Nursing, 22, 2, 93–102.
• Osgood, C.E., Suci, G.J., Tannenbaum, P.H. (1957). The measurement of meaning. Urbana, IL:
• University of Illinois Press.
• Panek, P.E., Jungers, M.K. (2008). Effects of age, gender, and causality on perceptions of persons
• with mental retardation. Research in Developmental Disabilities, 29, 125–132.
• Parchomiuk, M. (2010). Stygmatyzacja osób z niepełnosprawnością i chorobą – mechanizmy
• działania i konsekwencje. W: M. Chodkowska, S. Byra, Z. Kazanowski, D. Osik-Chudowolska,
• M. Parchomiuk, B. Szabała, Stereotypy niepełnosprawności. Między wykluczeniem a integracją.
• (s. 73–95). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Pisula, E. (2000). Autyzm u dzieci: diagnoza, klasyfikacja, etiologia. Warszawa: Wydawnictwo
• Naukowe PWN.
• Romanczuk, O. (2009). Rozlady spektru autyzmu w zapytanniach ta widpowidiach. Lwów: Koleso.
• Rzeźnicka-Krupa, J. (2011). Niepełnosprawność i świat społeczny. Szkice metodologiczne. Kraków:
• Oficyna Wydawnicza Impuls.
• Sanua, V.D. (1986). A Comparative Study of Opinions of U.S.A. and European Professionals On
• the Etiology of Infantile Autism. International Journal of Social Psychiatry, 32, 16–30.
• Skrypnyk, Т.W. (2010). Fenomenologia autyzmu. Kijów: Wydawnictwo „Feniks”.
• Stone, W.L., Rosenbaum, J.L. (1988). A comparison of teacher and parent views of autism. Journal
• of Autism and Developmental Disorders, 18, 3, 403–414.
• Szabała, B. (2010). Stereotypy odnoszące się do osób z upośledzeniem umysłowym – konsekwencje
• i sposoby zmiany. W: M. Chodkowska, S. Byra, Z. Kazanowski, D. Osik-Chudowolska, M.
• Parchomiuk, B. Szabała, Stereotypy niepełnosprawności. Między wykluczeniem a integracją.
• (s. 61–71). Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Szulżenko, D. (2010). Аutyzm – ne wyrok. Lwów: Kalwaria.
• Whittington-Walsh, F. (2002). From freaks to savants: disability and hegemony from The Hunchback
• of Notre Dame (1939) to Sling Blade (1997). Disability & Society, 17, 6, 695–707.
• Williams, K.L., Schroeder, J.L., Carvalho, C., Cervantes, A. (2011). School personel Knowledge
• of autism: a pilot survey. The school psychologist, 65, 2, 7–14.