Cnota jako kapitał społeczny

• Authors: Andrzej Derdziuk

Title variants

EN

Virtue as a Social Capital

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł, opisując pojęcie cnoty i jej miejsce w formowaniu dojrzałości osoby, wskazuje na społeczny wymiar sprawności moralnych, które znajdują swe reperkusje w relacjach międzyludzkich. Cnota stanowi kapitał społeczny przez to, że wyzwala w człowieku określone mechanizmy uzdalniające go do zaangażowania się w realizację dobra wspólnego. Staje się ona szczególnym spoiwem ludzkich relacji, gdy zapewnia człowiekowi warunki do nawiązywania egzystencjalnych więzi z innymi oraz kształtuje osobowy sposób przeżywania i reagowania na pojawiające się wyzwania. Cztery cnoty kardynalne: roztropność, sprawiedliwość, męstwo i umiarkowanie tworzą spójną kwadrygę postaw, które warunkują zdolność panowania nad sobą i możność odpowiedzialnego udzielania się na rzecz innych. Najwyższym przejawem kapitału społecznego jest miłość, dzięki której człowiek jest gotowy oddać życie w służbie bliźniego.

EN

The present article, describing the concept of virtue and its place in the formation of a person’s maturity, points to the social dimension of moral competences that have their repercussions in interpersonal relations. Virtue is a social capital thanks to the fact that it triggers definite mechanisms in a man, enabling him to get involved in the realization of the common good. It becomes a special cement of human relations when it ensures proper conditions for forming existential bonds with others and it shapes a personal way of experiencing the challenges that one encounters and of responding to them. The four cardinal virtues: prudence, justice, courage and temperance make up a cohesive quartet of attitudes that determine one’s ability to control himself and the possibility to help others in a responsible way. The supreme manifestation of the social capital is love, owing to which a man is prepared to give his life in the service of his neighbor.

Keywords

PL

teologia moralna; cnota; życie społeczne

EN

moral theology; virtue; social life

• Publisher: Towarzystwo Naukowe KUL & Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Teologii
• Journal: Roczniki Teologiczne
• Year: 2015
• Volume: 62
• Issue: 3: Teologia moralna
• Pages: 59-75

Contributors

author

Andrzej Derdziuk

• Katedra Historii Teologii Moralnej i Teologii Moralnej Ekumenicznej KUL

References

• Benedykt XVI: Encyklika Caritas in veritate. Watykan: LEV 2009.
• Benedykt XVI: Encyklika Deus Caritas est. Watykan: LEV 2005.
• Benedykt XVI. Przemówienie podczas nabożeństwa ekumenicznego w byłym klasztorze augustiańskim w Erfurcie 23 września 2011 r. http://ekai.pl/dokumenty/x1253 (dostęp: 12.11.2015).
• Benedykt XVI. Przemówienie do członków Prezydium Komitetu Centralnego Katolików Niemieckich we Fryburgu 24 września 2011 r. http://ekai.pl/wydarzenia/ekumenizm/x46182/ trzeba-wiare-przemyslec-na-nowo (dostęp: 12.11.2015).
• Biel R.: Kościół Wielkiej Soboty. Paschalna wizja Kościoła w ujęciu kardynała Kurta Kocha. Tarnów: Biblos 2012.
• Bortkiewicz P.: Roztropność. W: Jan Paweł II. Encyklopedia nauczania moralnego. Red. J.Nagórny, K. Jeżyna. Radom: POLWEN 2005 s. 468-470.
• Derdziuk A.: Aretologia w podręcznikach moralistów kapucyńskich w okresie między Soborem Watykańskim I a Watykańskim II. Lublin: RW KUL 2001.
• Derdziuk A.: Teologia moralna w służbie wiary Kościoła. Lublin: Wydawnictwo KUL 2010.
• Dylus A.: Cnota. W: Słownik teologiczny. Red. A. Zuberbier. Katowice: Księgarnia św.Wojciecha 1998 s. 95-97.
• Gocko J.: Globalizacja. W: Jan Paweł II. Encyklopedia nauczania moralnego. Red. J. Nagórny, K. Jeżyna. Radom: POLWEN 2005 s. 214-217.
• Jan Paweł II: Adhortacja apostolska Familiaris consortio. Watykan: LEV 1981.
• Jan Paweł II: Encyklika Centesimus annus. Watykan: LEV 1991.
• Jan Paweł II: Encyklika Dives in misericordia. Watykan: LEV 1980.
• Jan Paweł II: Encyklika Laborem exercens. Watykan: LEV 1981.
• Jan Paweł II: Encyklika Sollicituto rei socialis. Watykan: LEV 1987.
• Jan Paweł II: Encyklika Veritatis splendor. Watykan: LEV 1993.
• Jan Paweł II: Przekroczyć próg nadziei. Lublin: RW KUL 1994.
• Katechizm Kościoła Katolickiego. Poznań: Pallottinum 1994.
• Kaźmierczak T.: Kapitał społeczny a rozwój społeczno-ekonomiczny − przegląd podejść. W: Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna. Red. T. Kaźmierczak, M. Rymsza. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych 2007 s. 40-64.
• Nagórny J.: Wierzyć, ale jaki z tego pożytek? W: Ks. Janusz Nagórny. Z wiary miłość i nadzieja. Red. K. Jeżyna, J. Gocko, W. Rzepa. Lublin: Wydawnictwo KUL 2011.
• Rymsza A.: Klasyczne koncepcje kapitału społecznego. W: Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna. Red. T. Kaźmierczak, M. Rymsza. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych 2007 s.23-39.
• Sikorski T.: Umiarkowanie. W: Słownik teologiczny. Red. A. Zuberbier. Katowice: Księgarnia św. Jacka 1998 s. 613.
• Skorowski H.: Spór o prawa człowieka. W: Spór o człowieka – spór o przyszłość świata. Od bł. Jana XXIII do Jana Pawła II. Red. J. Nagórny, J. Gocko. Lublin: Sekcja Polskich Teologów Moralistów 2004 s. 139-153.
• Sobór Watykański II: Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes. W: Sobór Watykański II. Konstytucje, deklaracje, dekrety. Poznań 1986 s. 537-620.
• Strzeszewski Cz.: Katolicka nauka społeczna. Lublin: RW KUL 2003.
• Witek S.: Chrześcijańska wizja moralności. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha 1982.
• Witek S.: Cnota. W: Encyklopedia katolicka. Lublin: TN KUL 1979 t. 3 kol. 521-523.
• Zadroga A.: Personalistyczna koncepcja moralności gospodarczej w ujęciu Jana Pawła II iBenedykta XVI w kontekście współczesnego kryzysu ekonomicznego. „Roczniki Teologii Moralnej” 59:2012 s. 211-221.
• Zadroga A.: Podatki z perspektywy katolickiej nauki społecznej. „Annales. Etyka w życiu gospodarczym” 16:2013 s. 159-169.
• Zadroga A.: Zaangażowanie katolików świeckich w świecie ekonomii. „Forum Teologiczne” 11:2010 s. 83-95.
• Zadykowicz T.: „Sequela Christi et imitatio hominis”. Paradygmat naśladowania we współczesnej refleksji teologicznomoralnej – źródła i perspektywy. Lublin: Wydawnictwo KUL 2011.

Identifiers

DOI

10.18290/rt.2015.62.3-4