List Księcia Wellingtona do Wilhelma Pawła Radziwiłła z 30 stycznia 1841 roku

• Authors: Górny Rafał

Title variants

EN

Letter of Duke Wellington to Wilhelm Paweł Radziwiłł of 30th January 1841

• Conference: czasopismo naukowe; rocznik
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Kryzys dyplomatyczny w Europie w latach 1840–1841 jest w literaturze polskiej mało znany. Sytuacja była tak napięta, że wystąpiła groźba wojny pomiędzy Francją a Niemcami. Król pruski postanowił oddać naczelne dowództwo nad swoją armią w ręce księcia Wellingtona, legendarnego pogromcy Napoleona. Załatwienie tej sprawy powierzył Wilhelmowi Radziwiłłowi. W Archiwum Warszawskim Radziwiłłów (przechowywanym w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie) zachował się list księcia Wellingtona do Wilhelma Radziwiłła. Wellington pisał, że zgadza się w razie wojny oddać swe usługi królowi pruskiemu. List ten jest efektem wcześniejszej korespondencji Radziwiłła z Wellingtonem. Stanowi jedną z prób wywarcia dyplomatycznego wpływu na Francję. Ponieważ pozostaje nieznany w polskiej historiografii, został podany w całości, wraz ze współczesnym tłumaczeniem na język polski.

EN

Diplomatic crisis, which took place in Europe in 1840–1841 is not well explored in Polish literature. The situation was so tense, that there was a threat of war between France and Germany. King of Prussia decided to give command of his entire military to Duke Wellington, legendary bane of Napoleon. He entrusted dealing with this matter to Wilhelm Radziwiłł. In Radziwiłł Warsaw Archive (preserved in Central Archive of Historical Records in Warsaw) a letter of Duke Wellington to Wilhelm Radziwiłł is preserved. Wellington wrote, that in case of war he agrees to provide his services to King of Prussia. This letter is a result of previous correspondence between Radziwiłł and Wellington. It is one of attempts to exert diplomatic pressure on France. Since it remains largely unknown to Polish historiography, it is reproduced in its entirety, including a modern translation into Polish.

Keywords

PL

Wellington,; Wilhelm Radziwiłł,; kryzys reński,; korespondencja

EN

Wellington,; Wilhelm Radziwiłł,; Rhein crisis,; correspondence

• Publisher: Archiwum Główne Akt Dawnych i Wydawnictwo DiG
• Journal: Miscellanea Historico-Archivistica
• Year: 2017
• Volume: 24
• Pages: 305-310

Dates

published

2017-11-29

printed

2017-11-29

Contributors

author

Górny Rafał

• Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa

References

• Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Warszawskie Radziwiłłów, dział XIII, sygn. T14/51
• Brümmer F., Schenckenburger Max [w:] Allgemeine Deutsche Biographie, Bd. 32, Leipzig 1891, s. 88–89.
• Galos A., Zacharewicz Z., Radziwiłł Wilhelm Paweł [w:] Polski słownik biograficzny, t. 30, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1987, s. 376.
• Górny R., Archiwum familijne sekretne Radziwiłłów przywiezione z Berlina [w:] Wielkie rody na ziemiach polsko-litewskich XVI–XX wiek. Rozkwit, działalność, upadek, tradycja i pamięć, materiały pokonferencyjne (w druku).
• https://de.wikipedia.org/wiki/Das_Lied_der_Deutschen <dostęp: 2017-04-10>.
• Iwaszkiewicz J., Przedwiośnie Ludów 1830–1848 [w:] Od wielkiej rewolucji do wojny światowej, cz. 1: 1789–1848, Kraków 1936.
• Liliencron R. v., Nicolaus Becker [w:] Allgemeine Deutsche Biographie, Bd. 2, Leipzig 1875, s. 226–227.
• Żywczyński M., Historia Powszechna 1789–1870, Warszawa 1990.