Zarządzanie nauką i edukacją a budowa nowej cywilizacji

• Authors: Piontek Franciszek

Title variants

EN

Managing science and education versus building new civilisation

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule prezentowane są rozważania aksjologiczne dotyczące zakresu zmian w zarządzaniu nauką i edukacją ukierunkowanych na zapewnienie kondycji Narodu dla pełnienia władzy zwierzchniej. Zagadnienie to rozpatrywane jest głównie w odniesieniu do Polski, jednak dyskusja ma charakter uniwersalny odwołujący się do wartości podstawowych. Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: Czy naukę i edukację można ograniczyć do jednej sfery cywilizacji? W szczególności: Czy można ją ograniczyć do sfery techné? Autor stawia hipotezę, że nauka i edukacja występują w obu sferach cywilizacji – zarówno w sferze sofia (gr. mądrość), jak i w sferze techné (gr. umiejętność) i powinny je integrować. W artykule wykorzystywane są metody dedukcji, analizy opisowo-krytycznej oraz koherencji. W pierwszej części opracowania omówione zostały teoretyczne podstawy zarządzania nauką i edukacją oraz ich ewolucja. W kolejnej zaś przedstawiono wybrane przykłady polskiej praktyki zarządzania nauką i edukacją w aspekcie obowiązującego ładu strukturalnego. Autor dowodzi, że deregulacja w zarządzaniu nauką i edukacją (ograniczenie ich do jednej sfery) powodowane jest łamaniem kodu cywilizacji (a jest nim zasada sprzeczności). W języku logiki to: TAK = NIE = BYĆ MOŻE. Jest to baza dla generowania rozwiązań instytucjonalnych wykluczających zintegrowane zarządzanie. Argumentuje, że przywrócenie atrybutu integralności w zarządzaniu nauką i edukacją wymaga: kształcenia w zakresie podstaw ładu strukturalnego w sferze sofia, co stanowi warunek konieczny, oraz woli decyzyjnej ograniczającej przyzwolenie na deregulację, jako warunku dostatecznego.

EN

The article presents axiological deliberations on the scope of the changes in science and education management which are oriented towards ensuring the condition of the Nation to exercise sovereignty. The issue is examined mainly in the context of Poland, but the discussion is universal and rooted in fundamental values. The objective of the article is to answer the following question: Can science and education be limited to only one sphere of civilisation? And more precisely: Can it be limited to techné? The author hypothesises that science and education are present in – and should integrate – both spheres of civilisation: sophia (Greek for ‘wisdom’) as well as techné (Greek for ‘craft’). The article uses deduction, descriptive and critical analysis and the coherence method. The first part of the paper discusses the theoretical foundations of science and education management and the evolution of science and education. The subsequent part presents selected examples from Polish science and education management practice in the aspect of the current structural order. The author argues that the deregulation in science and education management (the limitation of science and education to one sphere only) is caused by the civilisation code (i.e. the law of contradiction) being broken. In the language of logic, it is: YES = NO = MAYBE. This is the basis for generations of institutional solutions that exclude integrated management. He claims that restoring the attribute of integrity in science and education management requires: the teaching about the basics of the structural order in the sophia sphere as the necessary condition, and the decision-making will to limit the permission to deregulation – as the sufficient condition.

Keywords

PL

edukacja; deregulacja; kod cywilizacji; sofia (gr. mądrość) i techné (gr. umiejętność)

EN

science; education; deregulation; civilisation code; sophia (Greek for ‘wisdom’) and techné (Greek for ‘craft’).

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2020
• Issue: 61
• Pages: 184-196

Contributors

author

Piontek Franciszek

• Akademia WSB

References

• Beck, U. (2005). Władza i przeciwwładza w epoce globalnej. Nowa ekonomia polityki światowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWE.
• Drucker, P.F. (1999). Społeczeństwo pokapitalistyczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Grupa Lizbońska (1996). Granice konkurencji. Warszawa: Wydawnictwo Poltext.
• Heller, M. (2009). Jak być uczonym. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Jaspers, K. (2017). Idea uniwersytetu (Die Idee der Universität). Warszawa: Wydawnictwo Narodowe Centrum Kultury.
• Kelly, K. (2001). Nowe reguły nowej gospodarki. Dziesięć przełomowych strategii dla świata połączonego siecią (New Rules for the New Economy. 10 Radical Strategies for a Connected World). Warszawa: Wydawnictwo Wig-Press.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483 ze zm.).
• Kuhn, T.S. (1962). The Structure of Scientific Revolutions. Chicago: University of Chicago.
• Kunzmann, P., Burkard, F.P., Wiedmann, F. (1999). Atlas filozofii (DTV – ATLAS Philosophie). Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.
• Ortega y Gasset, J. (2002). Bunt mas (La rebelión de las masas). Warszawa: Wydawnictwo Literackie MUZA.
• Ortega y Gasset, J. (2019). Idee, przeświadczenia, historia (Ideas y creencias (1940) and Historia como sistema (942)). Warszawa: Wydawnictwo ALETHEIA.
• Piontek, B. (2002). Koncepcja rozwoju zrównoważonego i trwałego Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Piontek, F., Piontek, B. (2016). Teoria rozwoju. Warszawa: Wydawnictwo PWE.
• Piontek, B., Piontek, F. (2017). Development from Theory to Practice. Aachen: Shaker Verlag.
• Piontek, F., Piontek, B. (2019a). Theoretical Founctions of Human Capital Education in
• Economic Growth and Development Management. Problems of Sustainable Development, 14 (1), 167–173.
• Piontek, F., Piontek, B. (2019 b). Kształtowanie ładu strukturalnego w oparciu o teoretyczne podstawy konsensusu społecznego. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 57, 67–80. DOI 10.15584/nsawg.2019.1.5.
• Piontek, B., Buczek, P. (2014). Integracja wiedzy i edukacji i jej znaczenie dla zarządzania rozwojem społeczno-gospodarczym. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 39, 190–215.
• Readings, B. (2017). Uniwersytet w ruinie (The University in Ruins). Warszawa: Wydawnictwo Narodowe Centrum Kultury.
• Słownik języka polskiego. T. III (1985). Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Sobczak, A. (2019). Od AI nie ma ucieczki Prof. SGH: nowych technologii nie da się zatrzymać. Pobrane z: https://businessinsider.com.pl/technologie/digital-poland/od-zastosowania-ai-w-firmach-nie-ma-odwrotu/s7t8x6h (2020.01.29).
• Toffler, A., Toffler, H. (1995). Budowa nowej cywilizcji. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Toffler, A. (1999). Szok przyszłości (Future Shock), wyd. II uzup. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Toffler, A. (1997). Trzecia fala (The Third Wave). Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 maja 205 roku – sygn. akt K 28/04/5/2005 (Dz.U. z 2005 r., nr 86, poz. 744).

Identifiers

DOI

10.15584/nsawg.2020.1.13