PL
Celem niniejszej artykułu jest prezentacja relacji, jakie zachodzą pomiędzy położeniem materialny» rodzin wiejskich a ich cechami zróżnicowania społecznego. Przede wszystkim chodzi tu o odpowiedź na pytanie: czy zróżnicowanie położenia materialnej rodzin wiejskich jest większe w ramach kategorii społeczno-zawodowych, czy też w ramach gmin o różnych poziomach rozwoju społeczno-ekonomicznego. Zmienną zależną jest tutaj położenie materialne charakteryzowane poprzez: a) wysokość dochodów pieniężnych przypadających na osobę w danym gospodarstwie, b) standard mieszkaniowy, c) samoocenę sytuacji materialnej. Natomiast zmiennymi niezależnymi są: przynależność społeczno-zawodowa, miejsce zamieszkania i społeczno-gospodarczy typ gminy. Prezentowana praca posiada charakter empiryczny. Badania terenowe prowadzone były w 1977 r, w czterech gminach o zróżnicowanym poziomie rozwoju gospodarczego w różnych rejonach Polski; Stwierdzono wysokie zróżnicowanie zarówno dochodów pieniężnych, jak i standardu mieszkaniowego przy jednoczesnej dominującej w całej populacji pozytywnej samoocenie położenia materialnego badanych rodzin. Najwyższy poziom dochodów pieniężnych i najwyższy standard mieszkaniowy posiadają rodziny pracowników umysłowych z wykształceniem wyższym, robotnicy wykwalifikowani oraz rolnicy posiadający duże obszarowo gospodarstwa. Generalnie położenie materialne badanych rodzin bardziej jest zróżnicowane w ramach niektórych kategorii społeczno-zawodowych aniżeli w ramach gospodarczych typów gmin.