Czy istnieje człowiek pogranicza? Społeczny portret młodzieży na pograniczach w Europie Środkowo-Wschodniej

• Authors: Długosz, Piotr

Title variants

PL

Is there a man of the borderland? Social portrait of youth in the borderland in Central-East Europe

Abstracts

EN

The article presents the results of research into youth conducted with the use of the survey method in the borderlands in Poland, Ukraine and Hungary. The gathered data indicates that the attitudes and life aspirations are formed by three factors. The first one is connected with the type of the borderland, and the “borderland effect” is observed here. The second one regards socio-economic differences between countries. The most commonly observed differences between youth’s attitudes are observed on the West-East line. The third factor is of cultural character and mainly it is formed by psycho-cultural trends resulting from the processes of globalization and the specificity of being young. In this case we observe a global teenager, who aims at fulfilling their needs beyond borders.

Keywords

EN

borderlands; youth; borderland effect; life aspirations; attitude toward neighbors; survey

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Pogranicze. Studia Społeczne
• Year: 2016
• Volume: 27 cz. 2

Dates

published

2016

Contributors

author

Długosz, Piotr

References

• Adamska P., Tolak B. (2009), Między rozwojem lokalnym a indywidualnym – powiatowa strategia rozwoju a plany młodego pokolenia gołdapian, [w:] W. Łukowski, H. Bojar, B. Jałowiecki (red.), Społeczność na granicy, Warszawa.
• Babiński G. (1997), Pogranicze polsko-ukraińskie, Kraków.
• Bogdan I. (1998), Orientacje życiowe młodzieży szkolnej miasta przygranicznego. Badania panelowe, Zielona Góra.
• Długosz P. (2014), Młoda generacja pogranicza wschodniego w latach 2007–2011, [w:] P. Długosz, M. Niezgoda, S. Solecki (red.), Młodzież w społeczeństwie ryzyka, Kraków.
• Długosz P. (2009), Aspiracje życiowe młodzieży pogranicza, Kraków.
• Długosz P. (2014a), Młodzież wiejska pogranicza polsko-ukraińskiego: potencjał czy bariera modernizacji?, ,,Wieś i Rolnictwo”, nr 2.
• Długosz P. (2014b), Pomiędzy konformizmem a wycofaniem. Analiza strategii wchodzenia w dorosłość młodzieży polskiej i ukraińskiej, ,,Rocznik Lubuski”, nr 40, cz. 2a.
• Długosz P. (2015), Podobni czy różni? Socjologiczny portret młodzieży pogranicza wschodniego i zachodniego, [w:] D. Szaban, J. Nyćkowiak, T. Kołodziej (red.), Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Różnorodność praktyk i teorii, Zielona Góra.
• Długosz P. (2015a), Wybrane aspekty przemian podkarpackiej młodzieży, [w:] P. Długosz, H. Kotarski, W. Jedynak (red.), Czy stracone pokolenie ? Młodzież i jej dylematy na początku XXI wieku, Rzeszów.
• Durkheim E. (1968), Zasady metody socjologicznej, Warszawa.
• Golka M. (1999), Pogranicza-transgraniczność-transkulturowość, [w:] L. Gołdyka (red.), Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Kontynuacje, Zielona Góra.
• Gołdyka L. (2003), Młodzież pogranicza zachodniego o członkostwie Polski w Unii Europejskiej, [w:] M. Zielińska (red.), Transgraniczność w perspektywie socjologicznej, t. 1, Teorie, studia, interpretacje, Zielona Góra.
• Gołdyka L. (2009), Uwagi o przedmiocie socjologii pogranicza, ,,Studia Socilogica”, nr 2.
• Gołdyka L. (2013), Pogranicze polsko-niemieckie jako przestrzeń socjalizacji, Warszawa.
• Hryniewicz J. (2015), Polska na tle historycznych podziałów przestrzeni europejskiej, Warszawa.
• Inkeles A., Smith D. (1984). W stronę definicji człowieka nowoczesnego, [w:] J. Kurczewska, J. Szacki (red.), Tradycja i nowoczesność, Warszawa.
• Jestal J. (2001), Tożsamość narodowa Polaków, Rzeszów.
• Kurcz Z. (2008), Przedmiot socjologii pogranicza w świetle polskich doświadczeń, [w:] Z. Kurcz (red.), Polskie pogranicza w procesie przemian, Wałbrzych.
• Kurzępa J. (1998), Młodzież pogranicza – Juma, Zielona Góra.
• Kurzępa J. (2001), Młodzież pogranicza – „świnki” : czyli o prostytucji nieletnich, Kraków.
• Machaj I. (2005), Społeczno-kulturowe konteksty tożsamości mieszkańców wschodniego i zachodniego pogranicza Polski, Warszawa.
• Mannheim K. (2011), Problem młodzieży w nowoczesnym społeczeństwie, [w:] K. Szafraniec (red.), Młodzież jako problem i jako wyzwanie ponowoczesności, Toruń.
• Mead M. (2000), Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, tłum. J. Hołówka, Warszawa.
• Melosik Z. (2013), Kultura popularna i tożsamość młodzieży, Kraków.
• Merkens H. (2003), Koncepcja młodzieży. Porównanie młodzieży polskiej i niemieckiej, [w:] B. Idzikowski, E. Narkiewicz-Niedbalec, M. Zielińska, E. Papiór (red.), Polska młodzież w nowym ładzie społecznym, Zielona Góra.
• Mianowska E., Paprzycka E. (1999), Polskie badania nad młodzieżą pogranicza zachodniego po 1989 roku, ,,Rocznik Lubuski”, nr 25.
• Narkiewicz-Niedbalec E. (1997), Uczestnictwo w kulturze i aspiracje życiowe młodzieży szkolnej, Zielona Góra.
• Narkiewicz-Niedbalec E. (1999), Aspiracje edukacyjne młodzieży miast przygranicznych (porównania polsko-niemieckie), [w:] L. Gołdyka (red.), Transgraniczność w perspektywie socjologicznej – kontynuacje, Zielona Góra.
• Narkiewicz-Niedbalec E. (2011), Budżet czasu studentów Uniwersytetu Zielonogórskiego A.D. 2011, [w:] E. Narkiewicz-Niedbalec, M. Zielińska, Młodzież w czasie wolnym. Między przyjemnością a obowiązkami, Toruń.
• Narkiewicz-Niedbalec E. (2014), Polsko-niemieckie badania młodzieży z Frankfurtu i Słubic – Krótkie wspomnienie. [w:] B. Trzop, M. Zielińska (red.), Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Pogranicza i centra i współczesnej Europy, Zielona Góra.
• Nikitorowicz J. (2000), Młodzież pogranicza kulturowego Białorusi, Polski, Ukrainy wobec integracji europejskiej, Białystok.
• Nycz E. (2014), Młodzież pogranicza – młodzież na pograniczu. Wybrane wyniki badań z projektu Interreg IIIA realizowanego w Instytucie Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Opolskiego, ,,Edukacja Międzykulturowa”, nr 3.
• Pactwa B. (2011), Plany życiowe oraz aspiracje edukacyjne i zawodowe uczniów szkół ponadgimnazjalnych na obszarze, Tychy.
• Popieliński P. (2011), Młodzież mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku po 1989 r., Warszawa.
• Sadowski A (1995), Pogranicze polsko-białoruskie, Tożsamość mieszkańców, Białystok.
• Sadowski A. (2014), Socjologia pogranicza w warunkach społeczeństwa pluralistycznego, [w:] B. Trzop, M. Zielińska (red.), Transgraniczność w perspektywie socjologicznej. Pogranicza i centra i współczesnej Europy, Zielona Góra.
• Siciński A. (1975), Młodzież o roku 2000. Opinie, wyobrażenia, postawy, Warszawa.
• Sołdra-Gwiżdż T. (1997), Młodzież w zmieniającej się rzeczywistości społecznej, [w:] T. Sołdra-Gwiżdż (red.), Młodzież-wykształcenie, praca. Dylematy w zmieniającej się rzeczywistości społecznej, Opole.
• Sołdra-Gwiżdż T. (2008), Badania nad młodzieżą w socjologii Śląska Opolskiego, [w:] K. Szafraniec (red.), Młodość i oświata za burtą przemian, Toruń.
• Sołdra-Gwiżdż T. (2014), Wyjechać czy zostać? Rynek pracy a aspiracje zawodowe i edukacyjne, plany i dążenia życiowe opolskiej młodzieży, [w:] S. Schhudlo, P. Długosz (red.), Youth Policy: Problem and Prospects, Drohobycz – Przemyśl.
• Szczepański J. (1958), Młodzież we współczesnym świecie, ,,Nowa Szkoła”, nr 9.
• Śwadźba U. (2007), Obraz Niemców w oczach młodzieży pogranicza kulturowego. Studium dynamiki zmian na przykładzie Głogówka, Katowice – Opole.
• Tenbruck F. (1962), Jugend and Gesellschaft, Sociologische Perspektiven, Freiburg.
• Tujdowski M. (2014), Społeczna granica. Postawy młodzieży zachodniego pogranicza Polski, Poznań.
• Zielińska M. (2003), Socjologiczne badania empiryczne na terenach pogranicznych, [w:] M. Zielińska (red.), Transgraniczność w perspektywie socjologicznej, t. 1, Teorie, studia, interpretacje, Zielona Góra.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/4721

DOI

10.15290/pss.2016.28.02.04