Okoliczności powołania Rady Głównej Opiekuńczej

• Authors: Faszcza, Łukasz

Title variants

PL

The origin of Central Welfare Council (Rada Główna Opiekuńcza)

Abstracts

EN

The military conflict which broke out in August 1914, later named the Great War, extended into the entire territory of the Kingdom of Poland. Armed hostilities conducted by allied German and Austro-Hungarian armies against Russian forces ruined a lot of households depriving their owners of livelihood. A tragic situation of the Kingdom of Poland’s residents posed a risk of humanitarian disaster. The first organization providing help and support to civil victims of the war in the Polish territory was the Civic Committee. However, its works were interrupted in September 1915, soon after Warsaw was seized by German forces. Those who had been earlier involved in charity work knew that new authorities would probably allow to continue charity activity because a lack of interest in this issue could eventually harm the implementation of occupational policy. These expectations proved accurate. German administration gave consent for the establishment of a new social organization, i.e. Central Welfare Council [Rada Główna Opiekuńcza] (RGO). Polish environments carried out negotiations thereon with occupational authorities from October 1915 to spring 1916. Their purpose was to establish powers that the newly created institution should be vested in. The aspirations of individuals who were to work in RGO in the future sometimes exceeded the expectations of the Germans by and large. Occupational authorities did not agree, among others, for the pursuit of activity in the field of education, medical care or collection of data concerning substantive losses in the effect of warfare. Nevertheless, the attitude of German authorities was gradually becoming less consistent as they needed to win favour of the Polish society. In practice, RGO was involved not only in strictly charitable initiatives (financial support of social care centres, food distribution, organization of fund- raising, etc.) but also in educational activity, loss estimation and organization of medical facilities.

Keywords

EN

World War I; the General Governorate of Warsaw [Generalne Gubernatorstwo Warszawskie]; Central Welfare Council [Rada Główna Opiekuńcza]; German occupation; social service

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Białostockie Teki Historyczne
• Year: 2017
• Volume: Białostockie Teki Historyczne, 2017, tom 15

Dates

published

2017

Contributors

author

Faszcza, Łukasz

References

• Achmatowicz A., Polityka Rosji w kwestii polskiej w pierwszym roku Wielkiej Wojny 1914–1915, Warszawa 2003.
• Borodziej W., Górny M., Nasza wojna, t.1, Imperia 1912–1916, Warszawa 2014.
• Burdek P., Cele okupacji niemieckiej w Królestwie Polskim podczas I wojny światowej w świetle oficjalnej prasy, [w:] Front wschodni I wojny światowej. Studia z dziejów militarnych i polityczno-społecznych, red. M. Baczkowski, K. Ruszała, Kraków 2013.
• Cabaj J., Społeczeństwo guberni chełmskiej pod okupacją niemiecka i austriacką, Siedlce 2006.
• Chwalba A., Samobójstwo Europy. Wielka Wojna 1914–1918, Kraków 2014.
• Dąbrowski J., Wielka Wojna 1914–1918, Warszawa 1937.
• Dzierzbicki S., Pamiętnik z lat wojny 1915–1918, red. D. Płygawko, Warszawa 1983.
• Dunin-Wąsowicz J., Warszawa w czasie pierwszej wojny światowej, red. K. Dunin-Wąsowicz, Warszawa 1974.
• Galos A., „Nowa orientacja” wobec Polaków w 1915 r., „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka” 1971, z. 4.
• Grabski W., Żabko-Potapowicz A., Polska w czasie Wielkiej Wojny. Tom II Historia społeczna. Ratownictwo społeczne w czasie wojny, Warszawa 1932.
• Kauffman J., Elusive Alliance. The German Occupation of Poland in World War, Londyn 2015.
• Kruszewski K., Starania Niemiec o pokój odrębny z Rosją carską 1914–1917, „Dzieje Najnowsze” 2001, R. 33, nr 1.
• Lemke H., Allianz und Rivalität. Die Mittelmächte und Polen im Ersten Weltkrieg, Berlin 1977.
• Lewandowski J., Od pełnej niewoli do pełnej niepodległości. Przemiany postaw społeczeństwa Królestwa Polskiego w latach 1914–1918, [w:] Społeczeństwo polskie w dobie I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej 1920 r., red. Ryszard Kołodziejczyk, Kielce 2001.
• Łowczowski G., Organizacja etapów wojska niemieckiego i administracja terenami okupowanymi na froncie wschodnim podczas wojny 1914–1918, [w:] Studia nad Wielką Wojną, t. III, Oświęcim 2013.
• Łysoń R., Wiecznie proszący, nigdy nie wysłuchani. Polskie ugrupowania ugodowe w Wielkim Księstwie Poznańskim w latach 1894–1918, Poznań 2014.
• Mądzik M., Polskie Towarzystwo Pomocy Ofiarom Wojny w Rosji, Lublin 2011.
• Mikietyński P., Niemiecka droga ku Mitteleuropie. Polityka II Rzeszy wobec Królestwa Polskiego (1914–1918), Kraków 2009.
• Misiuk A., Historia policji w Polsce od wieku X do współczesności, Warszawa 2008.
• Nardo R. L. Di, Przełom. Bitwa pod Gorlicami-Tarnowem 1915, przekł. J. Szkudliński, Poznań 2012.
• Pająk J., O Rząd i armię. Centralny Komitet Narodowy 1915–1917, Kielce 2003.
• Pajewski J., Pierwsza wojna światowa 1914–1918, Warszawa 1998.
• Płygawko D., Polonia Devastata, Polonia i Amerykanie z pomocą dla Polski 1914–1918, Poznań 2003.
• Przeniosło M., Chłopi Królestwa Polskiego w latach 1914–1918, Kielce 2003.
• Przeniosło M., Rada Główna Opiekuńcza w latach 1915–1918. Władze, struktura wewnętrzna, formy aktywności, [w:] Dzieje biurokracji, t. IV, cz. 2, Lublin 2011.
• Ronikier A., W świetle prawdy, Warszawa 1919.
• Sierakowska K., Śmierć, wygnanie, głód w dokumentach osobistych. Ziemie polskie w latach Wielkiej Wojny 1914, Warszawa 2015.
• Słomczyński S., „Kostusi widocznie znudziła się praca na frontach bojowych”. Epidemie grypy hiszpanki w Polsce i na świecie jako zapomniane doświadczenie ostatnich miesięcy Wielkiej Wojny, [w:] Wielka Wojna poza liną frontu, red. D. Grinberg, J. Snopko, G. Zackiewicz, Białystok 2013.
• Stempin A., Próba „moralnego podboju” Polski przez Cesarstwo Niemieckie w latach I wojny światowej, Warszawa 2013.
• Strahaz A., Deutsche Ostpolitik im Ersten Weltkrieg. Der Fall Ober Ost 1915–1917, Wiesbaden 1993.
• Szczepański J., Działalność komitetów obywatelskich i rad opiekuńczych w powiecie ostrowskim podczas I wojny światowej, [w:] Społeczeństwo – Wojsko – Polityka. Studia i szkice ofiarowane Profesorowi Adamowi Czesławowi Dobrońskiemu z okazji 70. urodzin, red. T. Wesołowski, A. Miodowski, M. Dajnowicz, Białystok 2013.
• Szczepański J., Struktura organizacyjna sztabu i niemieckich wojsk okupacyjnych w Gubernatorstwie Wojskowym Łomża 1916–1916, [w:] Wielka Wojna poza liną frontu, red. D. Grinberg, J. Snopko, G. Zackiewicz, Białystok 2013.
• Westerhoff C., Praca przymusowa w czasie I wojny światowej. Niemiecka polityka sterowania siłą roboczą w okupowanym Królestwie Polskim i na Litwie w latach 1914–1918, przeł. W. Włoskowicz, Warszawa 2014.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/6342

DOI

10.15290/bth.2017.15.07