Historiografia polska przełomu XX/XXI stulecia wobec Zagłady Żydów oraz stosunków polsko-żydowskich. Zarys problematyki

• Authors: Rączy, Elżbieta

Title variants

PL

The outline of Polish historiography at the turn of the 20th and 21st centuries concerning the Extermination of Jews and Polish-Jewish relations

Abstracts

EN

This article is devoted to Polish historiography of the turn of the 20th and 21st centuries concerning the Extermination of Jews and Polish-Jewish relations. It presents the works of both Polish historians and representatives of other scientific disciplines published in Poland and abroad and the Polish translations of foreign scientists’ works. Nevertheless, the article is mainly focused on the output of Polish historians because their contribution thereto is the greatest. Since the end of the 20th century, many works devoted to the Extermination of Jews to a greater or lesser extent have been published. These include both works giving the general outlook of the preparatory measures and mechanism of extermination of the Jewish population during the II World War and regional studies concerning the extermination of Jewish population in individual regions or localities in Poland under German occupation. The biographies of persons who affected the lives of thousands of people (not only the perpetrators of crimes but also the employees of Jewish administration) have been published, too. The latter has given rise to a discussion among historians as to the attitude of Jewish leaders towards their fellow-citizens and the invader’s authorities. These publications also depict issues related to various activities undertaken by the Jewish authorities (both civil administration and ghetto police), which have been discussed by Polish historians. One of the continuous concerns of Polish historians is the issue that has been studied since the end of the German occupation (penal liability of the perpetrators of crimes, the functioning of ghettos, extermination camps, labour camps and concentration camps, and the lot of Jews who were kept and murdered there). Only recently the issues pertaining to the Jewish resistance movement and the economic factors determining the Extermination of Jews in Poland under German occupation have become the subject matter of discussions and verifications. Since the end of the 20th century, Polish historiography has been much more focused on Polish-Jewish relations during the German occupation. However, studies and articles concerning this issue certainly do not exhaust the subject. Polish historiography is still searching for answers to questions concerning diversified attitudes of the Polish society towards Jewish population during the Holocaust and factors that determined these attitudes. The review of various research concerning the Extermination of Jews and Polish-Jewish relations at the turn of the 20th and 21st centuries accomplished by Polish historians, which is presented in this article, shows that many new documents, memoirs and reports became then the subject matter of scientific examination and analysis, and matters that had long been ignored or consistently not mentioned for different reasons started to be discussed.

Keywords

EN

Poles; Jews; historiography; Extermination of Jews; Polish-Jewish relations

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
• Journal: Białostockie Teki Historyczne
• Year: 2017
• Volume: Białostockie Teki Historyczne, 2017, tom 15

Dates

published

2017

Contributors

author

Rączy, Elżbieta

References

• Aleksiun N., Historiografia na temat Zagłady i stosunków polsko-żydowskich w okresie drugiej wojny światowej, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2005, nr 1.
• Auerbach R., Treblinka. Reportaż, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2012, nr 8.
• Baranowski J., Chaim Mordechaj Rumkowski – kolaborant czy zbawca?, [w:] Zagłada Żydów na polskich terenach wcielonych do Rzeszy, red. A. Namysło, Warszawa 2008.
• Bauman Z., Nowoczesność i Zagłada. Holocaust – choroba czy produkt cywilizacji? z oryginału przeł. T. Kunz, Warszawa 2009.
• Bem M., Sobibór niemiecki ośrodek zagłady 1942–1943, Włodawa-Sobibór 2011.
• Berendt G., Opór i zagłada żydowskiej ludności Turczyna (24 września 1942 r.), Pismo społeczno-historyczne „Glaukopis” 2012, nr 25–26.
• Berendt G., Rewolta więźniów getta w Łachwie (3 września 1942), Pismo społeczno-historyczne „Glaukopis” 2011–2012, nr 23-24.
• Blatt T. T., Z popiołów Sobiboru (skąd nie ma powrotu). Historia przetrwania, Włodawa 2002.
• Böhler J., Mallmann K.M., Matthäus J., Einsatzgruppen w Polsce, z oryginału przeł. E. Ziegler-Brodnicka, Warszawa 2009.
• Böhler J., Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce. Wrzesień 1939. Wojna totalna, Kraków 2009.
• Browning Ch. R., , Geneza „ostatecznego rozwiązania”. Ewolucja nazistowskiej polityki wobec Żydów. Wrzesień 1939-marzec 1942, z oryginału przeł. B. Gutowska-Nowak, Kraków 2012.
• Browning Ch. R., Zwykli ludzie. 101 Policyjny Batalion Rezerwy I “ostateczne rozwiązanie” w Polsce, z oryginału przeł. P. Budkiewicz, Warszawa 2000.
• Brzeziński M., Armia Izraela. Walka i opór polskich Żydów, z oryginału przeł. M. Habura, Kraków 2013.
• Bunt w Sobiborze. Opowieść o przetrwaniu w Polsce okupowanej przez Niemców. Philip Bialowitz opowiada swojemu synowi Josephowi Bialowitzowi, red. nauk. R. Kuwałek, Warszawa 2008.
• Chodakiewicz M. J., Historia pewnego mordu, Pismo społeczno-historyczne „Glaukopis” 2013, nr 29, s. 112–129.
• Chodakiewicz M.J., Lonek Skosowski: Koniec żydowskich kolaborantów Gestapo, Pismo społeczno-historyczne „Glaukopis 2007–2008, nr 9–10.
• Cukierman Y. (Antek), Nadmiar pamięci (siedem owych lat): Wspomnienia 1939–1946, z oryginału przeł. Z. Perelmuter Warszawa 2000.
• Cyprys R. A., Skok dla życia: Pamiętnik z czasów okupacji, z oryginału przeł. E. Skweres, Warszawa 2001.
• Cywiński M. A., Zagłada w pamięci więźniów Sonderkommando, Oświęcim 2015.
• Datner Sz., zbrodnie hitlerowskie na Żydach zbiegłych z gett, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1970, nr 3 (75).
• Dean M., Gospodarka wyzysku: „warunki życia” w gettach na Kresach Wschodnich, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2007, nr 3.
• Dobroszycki L., Polska historiografia na temat zagłady: przegląd literatury i próba syntezy, [w:] Holocaust z perspektywy półwiecza. Pięćdziesiąta rocznica powstania w getcie warszawskim. Materiały z konferencji zorganizowanej przez żydowski Instytut Historyczny w dniach 29–31 marca 1993, red. D. Grinberg, P. Szapiro, Warszawa, b.d.w.
• Drywa D., Zagłada Żydów w obozie koncentracyjnym Stutthof 1939–1945, Gdańsk 2001.
• Engelking B., Grabowski J., „Żydów łamiących prawo należy karać śmiercią!”. „Przestępczość Żydów w Warszawie 1939–1942”, Warszawa 2010.
• Engelking B., Jest taki piękny słoneczny dzień... Losy żydów szukających ratunku na wsi polskiej 1942–1945, Warszawa 2011.
• Engelking B., Sny jako źródło do badań nad Zagładą, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2013, nr 9.
• Epstein C. Wzorcowy nazista. Arthur Greiser i okupacja Kraju Warty, z oryginału przeł.J. Włodarczyk, Wrocław b.d.w.
• Ernest E., O wojnie wielkich Niemiec z Żydami w Warszawie 1939–1943, Warszawa 2003.
• Friedländer S., Czas eksterminacji. Nazistowskie Niemcy i Żydzi 1939–1945,z oryginału przeł. S. Kupisz, A.M. Nowak, K. Masłowski, Warszawa 2010.
• Giebułtowski J., Niech przemówią fakty. O polskim wydaniu Zagłady Żydów europejskich Raula Hilberga „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2013, nr 9.
• Gilbert M., Atlas historii Holocaustu, z oryginału przeł. M. Klimowicz, Kraków – Kryspinów, b.d.w.
• Goldhagen D. J., Gorliwi kaci Hitlera. Zwyczajni Niemcy i Holocaust, z oryginału przeł. W. Horabik, Warszawa 1999.
• Grabowski J., „Ja tego Żyda znam”. Szantażowanie Żydów w Warszawie 1939–1943, Warszawa 2004.
• Grabowski J., Judenjagd. Polowanie na Żydów 1942–1945. Studium z dziejów pewnego powiatu, Warszawa 2011.
• Grabowski J., Szantażowanie Żydów: casus Warszawy 1939–1945, „Przegląd Historyczny” 2008, t. XCIX, z. 4.
• Greif G., „... płakaliśmy bez łez...”. Relacje byłych więźniów żydowskiego Sonderkommando z Auschwitz, z oryginału przeł. J. Kapłon, Warszawa–Oświęcim 2001.
• Grubowska H., Ta, która ratowała Żydów. Rzecz o Irenie Sendlerowej, Warszawa 2014.
• Gutman I., Stosunki polsko-żydowskie w świetle żydowskiej historiografii i literatury, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 2000, nr 1 (193).
• Hempel A., Pogrobowcy klęski. Rzecz o policji „grantowej” w generalnym Gubernatorstwie 1939–1945, Warszawa 1990.
• Hilberg R., Zagłada Żydów europejskich, z oryginału przeł. J. Giebułtowski, Warszawa 2014, t. 1–3.
• Katzmann F., Rozwiązanie kwestii żydowskiej w Dystrykcie Galicja, oprac. A. Żbikowski, Warszawa 2001.
• Kazimierski J., Ludność żydowska w Warszawie w latach 1939–1943. Życie-walka-Zagłada, Warszawa 2012.
• Klucze i kasa. O mieniu żydowskim w Polsce pod okupacją niemiecką i we wczesnych latach powojennych 1939–1945, red. J. Grabowski, D. Libionka, Warszawa 2014.
• Koli A., Hitlerowski obóz zagłady w Bełżcu w świetle źródeł archeologicznych: badania 1997–1999, Warszawa-Waszyngton 2000,
• Kopciowski A., Zagłada Żydów w Zamościu, Lublin 2005.
• Kopka B., Koncetrationslager Warschau. Historia i następstwa, Warszawa 2007.
• Kornbluth A., Jak wielu Kainów jest wśród nas” Polski wymiar sprawiedliwości a Zagłada, 1944–1956,s. 157–172; „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2013, t. 9.
• Kosiński J., W. Sobczyk, Niemieckie obozy koncentracyjne i ich filie, b.m.w. 1999.
• Kotarba R., Niemiecki obóz w Płaszowie, Warszawa-Kraków 2009.
• Krempa A., Zagłada Żydów mieleckich, Mielec 2012.
• „Kto w takich czasach Żydów przechowuje?...”. Polacy niosący pomoc ludności żydowskiej w okresie okupacji niemieckiej, red. A. Namysło, Warszawa 2009.
• Księga Pamięci. Transporty Polaków do KL Auschwitz z Krakowa i innych miejscowości Polski południowej, red. F. Piper, I. Strzelecka, Warszawa – Oświęcim 2002, t. 1–5.
• Księga Pamięci. Transporty Polaków do KL Auschwitz z Lublina i innych miejscowości Lubelszczyzny 1940–1944, red. F. Piper, I. Strzelecka, Oświęcim 2009, t. 1–4.
• Księga Pamięci. Transporty Polaków do KL Auschwitz z Radomia i innych miejscowości Kielecczyzny 1940–1944, red. F. Piper, I. Strzelecka, Warszawa-Oświęcim 2006, t. 1–5.
• Księga Pamięci. Transporty Polaków z Warszawy do KL Auschwitz 1940–1944, Warszawa–Oświęcim 2000.
• Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Ratujący Żydów podczas Holocaustu. Polska, Kraków 2009.
• Księgi zgonów z Auschwitz, red. J. Dębski, S. Goldman, H. Jastrzębska, S. Kreuhage, J. Parcer, Oświęcim 1995, t. 1–3.
• Kurek E., Gdy klasztor znaczył życie. Udział żeńskich zgromadzeń zakonnych w akcji ratowania dzieci żydowskich w Polsce w latach 1939–1945, Kraków 1992.
• Kurek E., Poza granice solidarności. Stosunki polsko-żydowskie 1939–1945, Kielce 2006.
• Kuwałek R., Nowe ustalenia dotyczące liczby ofiar niemieckiego obozu zagłady w Sobiborze, „Zeszyty Majdanka” 2014, t. XXVI.
• Kuwałek R., Obóz Zagłady w Bełżcu, Lublin 2010.
• Lesiakowski K., Z dziejów Zagłady w Kraju Warty. Losy ludności żydowskiej w Sieradzu 1939–1942, „Pamięć i Sprawiedliwość”. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej” 2014, nr 1 (23).
• Libionka D., „Kwestia żydowska” w Polsce w ocenie Delegatury Rządu RP i KG ZWZ-AK w latach 1942–1944, [w:] Zagłada Żydów. Pamięć narodowa a pisanie historii w Polsce i we Francji, red. B. Engelking, j. Leociak, D. Libionka, A. Ziębińska-Witek, Lublin 2006.
• Libionka D., Narodowa Organizacja Wojskowa i Narodowe Siły Zbrojne wobec Żydów pod Kraśnikiem – korekta obrazu, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2011, nr 7.
• Libionka D., Weinbaum L., Bohaterowie, hochsztaplerzy, opisywacze. Wokół żydowskiego Związku Wojskowego, Warszawa 2011.
• Lower W., Sprawcy i sprawczynie Zagłady a podejście do sprawiedliwości w NRD w latach 1949–1963, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2012.
• Madaj K., Żuławnik M., Proboszcz z getta, Warszawa 2010.
• Marszałek J., Obozy pracy w Generalnym Gubernatorstwie w latach 1939–1945, Lublin 1998.
• Melchior M., Zagłada i stosunki polsko-żydowskie w opracowaniach socjologicznych, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2005, nr 1.
• Mędykowski W., Przeciw swoim. Wzorce kolaboracji żydowskiej w Krakowie i okolicy, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2006, nr 2.
• Michman D., O okolicznościach ustanowienia warszawskiego Judenratu. Nowy punkt widzenia, „Kwartalnik Historii Żydów” 2007, nr. 1.
• Młynarczyk J. A., pomiędzy współpracą, a zdradą. Problem kolaboracji w Generalnym Gubernatorstwie – próba syntezy, „Pamięć i Sprawiedliwość”. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej 2009, nr 1(14).
• Młynarczyk J. A., Judenmord in Zentralpolen. Der Distrikt Radom im Generalgouvernement 1939–1945, Darmstadt 2007.
• Montaque P., Chełmno. Pierwszy nazistowski obóz zagłady, z oryginału przeł. T. S. Gałązka, Warszawa 2014.
• Musiał B., Deutsche Zivilverwaltung und Judenverfolgung im Generalgouvernement. Eine Fallstudie zum District Lublin 1939–1944, Wiesbaden 1999.
• Namysło A., Centrala żydowskich Rad Starszych na Wschodnim Górnym Śląsku [w:] Zagłada Żydów Zagłębiowskich, red. A. Namysło, Będzin 2004.
• Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny, Warszawa 1979.
• Obóz Zagłady w Bełżcu w relacjach ocalonych i zeznaniach polskich świadków, red. D. Libionka, Lublin 2013.
• Orski M., Niewolnicza praca więźniów obozu koncentracyjnego Stutthof w latach 1939–1945, Gdańsk 1999.
• Paul M., Donosiciele i szabrownicy w okupowanej Warszawie (1939–1944), Pismo społeczno-historyczne „Glaukopis” 2012, nr 27.
• Paul M., Polskie podziemie a Żydzi. Korekta obrazu, Pismo społeczno-historyczne „Glaukopis” 2012, nr 25–26.
• Peczerski A., Szturm w nieśmiertelność. Wspomnienia, Warszawa 2013.
• Perechodnik C., Spowiedź, Warszawa 2011.
• Peterson K., Mówi Jürgen Stroop. Proces likwidatora powstania w getcie warszawskim przed Sądem Wojewódzkim w Warszawie, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2013, t. 9.
• Piątkowski S., Udział niemieckiej żandarmerii w eksterminacji ludności żydowskiej Generalnego Gubernatorstwa (na przykładzie północno-wschodniej części dystryktu radomskiego, [w:] Zagłada Żydów na polskiej prowincji, red. A. Sitarek, M. Trębacz, E. Wiatr, Łódź 2013.
• Pohl D., „Akcja Reinhardt” w świetle historiografii, [w:] Akcja Reinhardt. Zagłada Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, red. D. Libionka, Warszawa 2004.
• Polacy i Żydzi pod okupacją niemiecką 1939–1935. Studia i materiały, red. A. Żbikowski, Warszawa 2006.
• Polit M., „Moja żydowska dusza nie obawia się dnia sądu”. Mordechaj Chaim Rumkowski. Prawda i zmyślenie, Warszawa 2012.
• Potocki A., Żydzi rymanowscy, Krosno 2000.
• Prowincja noc. Życie i zagłada Żydów w dystrykcie warszawskim, red. B. Engelking, J. Leociak, D. Libionka, Warszawa 2007.
• Prusin A. V., Polska Norymberga: siedem procesów przed Najwyższym Trybunałem Narodowym, 1946–1948, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2013, t. 9.
• Przybyłowicz K., Żydzi Biecza. Historia i Zagłada, Gliwice-Libusza 2015.
• Puławski A., Postrzeganie żydowskich oddziałów przez armię Krajową i Delegaturę Rządu na Kraj „Pamięć i Sprawiedliwość” 2003, nr 2.
• Puławski A., Wykluczenie czy samowykluczenie? Trzy aspekty obecności Żydów w wojennym społeczeństwie polskim na przykładzie 1942 r., Pamięć i Sprawiedliwość”. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej 2008, nr 1(12).
• Rączy E., Pomoc Polaków dla ludności żydowskiej na Rzeszowszczyźnie 1939–1945, Rzeszów 2008.
• Rączy E., Witowicz I., Polacy ratujący Żydów na Rzeszowszczyźnie w latach 1939–1945 (Poles Rescuing Jews in the Rzeszów Region in the Years 1939–1945, Rzeszów 2011.
• Rączy E., Witowicz I., Zagłada Żydów na Rzeszowszczyźnie. Album pamięci. (Extermination of Jews in the Rzeszów Region, Rzeszów-Warszawa 2004.
• Rączy E., Zagłada Żydów w dystrykcie krakowskim 1939–1945, Rzeszów 2014.
• Relacje z czasów Zagłady. Inwentarz, t. I – VII, 1998–2011.
• Riedel J., Postepowania karne w Niemczech w procesach o eksterminacje Żydów na polskich ziemiach wcielonych do Rzeszy. Zarys problemu [w:] Zagłada Żydów na polskich terenach wcielonych do Rzeszy, red. A. Namysło, Warszawa 2008.
• Rieger B., Odilo Globocnik. Twórca nazistowskich obozów śmierci, z oryginału przeł. J. Zaus, Poznań 2009.
• Roth M., Starostowie powiatowi i zagłada Żydów w dystrykcie krakowskim Generalnego Gubernatorstwa, [w:] Zagłada Żydów na polskiej prowincji, red. A. Sitarek, M. Trębacz, E. Wiatr, Łódź 2013.
• Sachslehner J., Kat z listy Schindlera. Zbrodnie Amona Leopolda Götha, Kraków 2010.
• Serena G., W stronę ciemności. Rozmowy z komendantem Treblinki, z oryginału przeł. J. K. Milencki, Warszawa 2002.
• Silberklang D., Refleksje na temat losu Żydów w okupowanej Polsce 1939–1945, przeł. A. Matulewska, „Pamięć i Sprawiedliwość”. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej 2008, nr 1(12).
• Sitarek A., Rola niemieckiego zarządu getta w Łodzi w eksterminacji gett prowincjonalnych Kraju Warty, [w:] Zagłada Żydów na polskiej prowincji, red. A. Sitarek, M. Trębacz, E. Wiatr, Łódź 2013.
• Sitarek A., Otoczone drutem państwo. Struktura i funkcjonowanie administracji żydowskiej getta łódzkiego, Łódź 2015.
• Stanisławski W., T. Terlikowski, Rumkowski, Czerniaków – życiorysy równolegle, „Życie” 2004, 14 października.
• Steinlauf M. C., Pamięć nieprzyswojona. Polska pamięć Zagłady, z oryginału przeł. A. Tomaszewska, Warszawa 2001.
• Stroop J., Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje, oprac. A. Żbikowski, Warszawa 2009.
• Sturdy Colls C., O tym , co minęło, lecz nie zostało zapomniane. Badania archeologiczne na terenie byłego obozu zagłady w Treblince, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, nr 8.
• Szapiro P., Prasa konspiracyjna jako źródło do dziejów stosunków polsko-żydowskich w latach II wojny światowej – uwagi, pytania, propozycje badawcze, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1988, nr 3-4 (147-149).
• Szczęsna J., Reduta Adama Czerniakowa, „Gazeta Wyborcza” 21–22 września 2002.
• Szurek J. Ch., Proces Gustava Wilhelma Trappa, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak, Warszawa 2013, nr 9.
• Szymańska S., Ludność żydowska w Otwocku w czasie II wojny światowej, Warszawa 2002.
• Tal B., Sądzenie tych, którzy nie mogli być sądzeni. Procesy kolaborantów w Izraelu, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, Pismo Centrum Badań nad Zagładą Żydów Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, red. B. Engelking, J. Grabowski, D. Libionka, J. Leociak Warszawa 2006, nr 2.
• Tomaszewski J., Historiografia Polska o Zagładzie, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 2000, nr 2 (194).
• Urbański K., Zagłada Żydów w dystrykcie radomskim, Kraków 2004.
• Urynowicz M., Adam Czerniaków 1880–1942. Prezes getta warszawskiego, Warszawa 2009.
• Urynowicz M., Listy o Zagładzie. Kryptoinformacja, „Pamięć i Sprawiedliwość”. Pismo naukowe poświęcone historii najnowszej 2002, nr 1 (1).
• Venezia S., Sonderkommando. W piekle komór gazowych, przeł. K. Szeżyńska-Maćkowiak, Warszawa 2009.
• Wokół Jedwabnego, red. P. Machcewicz, K. Persak, Warszawa 2002.
• Wolniewicz B., Fikcyjne 10% czyli ilu Żydów zabili Polacy?, Pismo społeczno- historyczne „Glaukopis” 2012, nr 25–26.
• Wrniszewscy D. A., ... Aby żyć, „Kontakty” Łomżyński Tygodnik Społeczny 1988, nr 27 (403).
• Zagłada Żydów na polskich terenach wcielonych do Rzeszy, red. A. Namysło, Warszawa 2008.
• Zagłada Żydów Zagłębiowskich, red. A. Namysło, Będzin 2004.
• Zarys krajobrazu. Wieś polska wobec Zagłady Żydów 1942–1945, red. B. Engelking, J. Grabowski, Warszawa 2011.
• Ziółkowska A., Obozy pracy przymusowej dla Żydów w Wielkopolsce w latach okupacji hitlerowskiej (1941–1943), Poznań 2005.
• Zrozumieć Zagładę. Społeczna psychologia Holocaustu, red. L. S. Newman, R. Erber, z oryginału przeł: M. Budziszewska, A. Czarna, E. Dryll, A. Wójcik, Warszawa 2009.
• Żbikowski A., Sąd Społeczny przy CKŻP. Wojenne rozliczenie społeczności żydowskiej w Polsce, Warszawa 2014.
• Żbikowski A., U genezy Jedwabnego. Żydzi na Kresach Północno-Wschodnich II Rzeczpospolitej, wrzesień 1939-lipiec 1941, Warszawa 2006.
• Żbikowski, A., Lokalne pogromy Żydów w czerwcu i lipcu 1941 roku na wschodnich rubieżach II Rzeczypospolitej, nr 2–3 (162–163), IV-IX 1992.
• Żydzi polscy w KL Auschwitz. Wykazy imienne, Polish Jews in KL Auschwitz. Name lists, oprac. S. Mączka, Warszawa 2004.

Identifiers

URI

http://hdl.handle.net/11320/6347

DOI

10.15290/bth.2017.15.12