PL
Zakon B’nai B’rith powstał w latach 40. XIX w. w Stanach Zjednoczonych jako secesja z amerykańskiego wolnomularstwa, przy czym nowo założona organizacja miała skupiać jedynie osoby pochodzenia żydowskiego. Zakon szybko rozprzestrzenił się w krajach europejskich. Na ziemiach polskich w latach 90. XIX wieku powstała loża o nazwie „Solidarność”, która dała początek Zakonowi w II Rzeczpospolitej. Pod koniec lat 30. XX w. polskie loże powzięły myśl o stworzeniu na wzór amerykański organizacji młodzieżowej Aleph Zadik Aleph, która miałaby pełnić rolę przygotowawczą do lóż. Warto wspomnieć, że obydwie instytucje miały charakter inicjacyjny, rytualny i symboliczny. (Stąd zresztą nazwa Zakon.) Zachowane dokumenty programowe pozwalają prześledzić idee kształcenia młodzieży żydowskiej w Ameryce, szczególnie wobec pojawiających się wyzwań współczesności, takich jak asymilacja, syjonizm, zachowywanie tradycji, uczestnictwo w nowym społeczeństwie czy utrata tożsamości. Jako wyjątkowo ciekawy jawi się pomysł przeniesienia koncepcji wychowawczych i edukacyjnych na grunt polski i doświadczenia polskich Żydów w wychowaniu młodzieży.
EN
The B’nai B’rith Order was created in the US in the 1840s in the aftermath of a secession from American Freemasonry, but with one general restriction: it was available only for people with Jewish origins. Soon, it spread across several European countries. In the territory of former Poland, a “Solidarity” lodge was created, which gave birth to almost all the other lodges in the Second Polish Republic. At the end of the 1930s, the Polish lodges made a decision to create an youth organization Aleph Zadik Aleph, which was supposed to be based on American patterns and be a kind of preparation for candidates to regular lodges. Both B’nai B’rith and Aleph Zadik Aleph had a strictly initiatory, ritual and symbolic nature, which explains why it is called “the Order”. The documents and sources that have been preserved let us follow the idea of educating the young generation in America, especially the people facing the challenges of contemporary times, such as assimilation, Zionism, upholding traditions, participation in the new society, losing identity. The concept of transmitting educational ideas onto the Polish ground seems to be interesting too.