NA TROPACH ANTROPOLOGICZNEGO ASPEKTU REWITALIZACJI

• Authors: Pokrzyńska Magdalena

Title variants

EN

TRACING THE ANTHROPOLOGICAL ASPECT OF REVITALISATION

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęta jest problematyka temporalnego aspektu kultury. Autorka prezentuje kulturę w kontekście kształtowania tradycji, procesów reinterpretacji i powrotów do zarzuconego dziedzictwa. Akcentuje jedno ze słabo widocznych dziś w publicznym dyskursie znaczeń terminu rewitalizacja, jakim jest przywracanie aktualności elementom dawnej kultury. Ujmuje rewitalizację jako przywracanie do życia zapoznanej kultury (idei, wartości, wzoru myślenia lub działania, normy społecznej, obiektu kultury materialnej etc.). Przywołuje znaną na gruncie antropologii definicję rewitalizacji i wskazuje na znaczenie ruchu społecznego w procesach rewitalizacyjnych. Podaje przykłady współczesnych działań rewitalizacyjnych w różnych wymiarach życia (np. rolnictwo, styl życia, estetyka, architektura, kształtowanie krajobrazu).

EN

The article discusses the temporal aspect of culture. The author presents culture in the context of tradition shaping, reinterpretation processes and returns to the abandoned heritage. She emphasizes one of the meanings of the term revitalization (hardly present in today’s public discourse), i.e., restoring the topicality of the elements of old culture. Revitalization is interpreted as bringing well-known culture (ideas, values, patterns of thinking or acting, social norms, artefacts of material culture, etc.) back to life. The author invokes the definition of revitalization known in anthropology and points to the importance of social movement in revitalization processes. She gives examples of contemporary revitalization activities in various dimensions of life (e.g., agriculture, lifestyle, aesthetics, architecture, landscaping).

Keywords

PL

dziedzictwo kulturowe; tradycja; ruch społeczny; rewitalizacja

EN

cultural heritage; tradition; social movement; revitalization

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2019
• Volume: 45
• Issue: 2
• Pages: 149-161

Contributors

author

Pokrzyńska Magdalena

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Bazuń D., Kwiatkowski M. (red.) (2017), Rewitalizacja. Podejście partycypacyjne, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Bursza J. (1974), Kultura ludowa – kultura narodowa: szkice i rozprawy, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa.
• Burszta W. J. (1998), Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Burszta W. J. (2004), Różnorodność i tożsamość: antropologia jako kulturowa refleksyjność, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
• Gminny Program Rewitalizacji Miasta Zielona Góra na lata 2016-2022. Aktualizacja (2016), http://bip.zielonagora.pl/system/obj/53293\_c1.pdf
• Golka M. (2009), Pamięć społeczna i jej implanty, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• Golka M. (2016), Głód autentyzmu, „Opuscula Sociologica” 1, s. 5-13.
• Hobsbawm E., Ranger T. (2008), Tradycja wynaleziona, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Kabat I. (1987), Rewitalizacja, [w:] Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, red. Z. Staszczak, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Poznań.
• Karwowski P. (2010),Winiarstwo KresówWschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej. Katalog wystawy, wyd. Zielonogórskie StowarzyszenieWiniarskie, Zielona Góra.
• Leszkowicz-Baczyński J. (2017), Partycypacja obywatelska – zagrożenia i szanse realizacji. Analiza wybranych działań prospołecznych i rewitalizacyjnych w mieście średniej, [w:] Wyzwania rozwoju miast. Łączenie samorządów lokalnych, budżet obywatelski, red. B. Ślusarz, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Zielona Góra, s. 122-136.
• Mazur Z. (red.) (2000), Wspólne dziedzictwo? Ze studiów nad stosunkiem do spuścizny kulturowej na Ziemiach Zachodnich i Północnych, Instytut Zachodni, Poznań.
• Mead M. (2000), Kultura i tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Merton R. (2002), Teoria socjologiczna i struktura społeczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Nowicka E. (1972), Bunt i ucieczka. Zderzenie kultur i ruchy społeczne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Paleczny T. (2010), Nowe ruchy społeczne,Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Pokrzyńska M. (2011), Problemy kształtowania się tradycji w zachodniej Polsce. Przypadek ziemi lubuskiej, [w:] Tradycja w kontekstach społecznych, tom 3, red. J. Styk, M. Dziekanowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, s. 147-162.
• Pokrzyńska M. (2017), Współczesne pszczelarstwo polskie pomiędzy rolnictwem a ruchem społecznym, „Opuscula Sociologica” 4, s. 81-96.
• Pokrzyńska M. (2019), Zielonogórskie winiarstwo w XXI wieku – rewitalizacja dziedzictwa, [w:] Winiarska i bachiczna tradycja Zielonej Góry. Studia i szkice społeczno-kulturowe, red. D. Angutek, A. Kinal, J. Leszkowicz-Baczyński, M. Pokrzyńska, A. Urbaniak, Wydawnictwo Epigram, Bydgoszcz.
• Słownik Języka Polskiego PWN (2017), http://sjp.pwn.pl
• Sowa K. Z. (1999), Środowisko społeczne mieszkańca wielkiego miasta, [w:] Socjologia miasta. Wybór tekstów, red. M. Malikowski, S. Solecki, Rzeszów, s. 101-115.
• Szacka B. (2006), Czas przeszły, pamięć, mit, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• Szacki J. (1971), Tradycja: przegląd problematyki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Szpociński A., Kwiatkowski P. T. (2006), Przeszłość jako przedmiot przekazu, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• Szyjewski A. (2001), Etnologia religii, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków. Ustawa o rewitalizacji z 9 października 2015 r. (2015), http://www.dziennikustaw.gov.pl/du/2015/1777/1
• Wallace A. F. C. (1956), Revitalization movements, „American Anthropologist” 58/2: 264-281
• Wilson E. O. (2000), Socjobiologia.Wydanie popularnonaukowe,Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Zimand R. (1967), Problem tradycji, [w:] Proces historyczny w literaturze i sztuce, red. M. Janion, A. Piorunowa, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Identifiers

DOI

10.34768/rl.2019.v452.10