Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2019 | 14 | 127–153

Article title

Goplana Władysława Żeleńskiego. Kilka uwag o stylu opery.

Content

Title variants

EN
Goplana by Władysław Żeleński. A few remarks on the style of the opera

Languages of publication

PL EN

Abstracts

PL
W październiku 2016 roku Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie wystawił, po kilkudziesięciu latach nieobecności na scenie, Goplanę Władysława Żeleńskiego. Opera ta została przyjęta przez światową krytykę z ogromnym uznaniem, a w maju 2017 roku została uhonorowana w Londynie statuetką International Opera Awards w kategorii: dzieło odkryte na nowo. Nagroda ta była zaskoczeniem nie tylko dla polskich melomanów, lecz także muzyków. Upowszechniła się bowiem opinia o Żeleńskim jako kompozytorze konserwatywnym, którego twórczość jest jedynie wyrazem minionej epoki. Pogląd ten był powielany przez kilka pokoleń i nie mógł zostać zweryfikowany, ponieważ utwory kompozytora były bardzo rzadko wykonywane, za wyjątkiem może jego młodzieńczego dzieła – uwertury koncertowej W Tatrach i kilku pieśni. Dopiero w ostatnim okresie podjęto badania nad jego twórczością. Celem niniejszego artykułu jest uzupełnienie informacji dotyczących warsztatu kompozytorskiego Władysława Żeleńskiego.
EN
In November 2016, the National Theatre in Warsaw staged Goplana by Władysław Żeleński for the first time after its long absence from the stage. The opera was received with great acclaim by the critics worldwide, and in May 2017 it was granted an award at International Opera Awards in London in the category “rediscovered work.” This surprised not only Polish music lovers but also musicians, as the belief that Żeleński was a conservative composer whose works are a remnant of a bygone era had become widespread. This view had been shared by several generations and could not be verified since the composer’s pieces were very rarely performed, perhaps with the exception of his early works – the concert overture W Tatrach [In the Tatra Mountains] and a few songs. It was only recently that research on his oeuvre has been undertaken. The present article is aimed at providing additional information concerning the composing technique of Władysław Żeleński.

Year

Issue

14

Pages

127–153

Physical description

Dates

published
2019

Contributors

References

  • Dziadek Magdalena, Polska krytyka muzyczna w latach 1890–1914. Koncepcje i zagadnienia, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2002.
  • Jachimecki Zdzisław, Władysław Żeleński, wyd. 2, Polskie Wydawnictwo Mu- zyczne, Kraków 1987.
  • Jaczyński Michał, Recepcja twórczości Władysława Żeleńskiego w latach 1857– 1939, Musica Iagellonica, Kraków 2017
  • Reiss Józef, Almanach muzyczny Krakowa 1780–1914, t. 1–2, nakładem Tow. Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków 1939.
  • Szopski Felicjan, Władysław Żeleński, Gebethner i Wolff, Warszawa 1928. Wypych-Gawrońska Anna, Literatura w operze: adaptacje dramatyczno-mu- zyczne utworów literackich w Polsce do 1918 roku, Akademia im. Jana Dłu-
  • gosza, Częstochowa 2005.
  • Zieziula Grzegorz, Wokół opery „Goplana” Władysława Żeleńskiego: pytania
  • o genezę i styl, [w:] O Słowackim – „umysły ludzi różne”, red. U. Makowska,
  • Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2009, s. 127–148. Zieziula Grzegorz, Wstęp, [w:] W. Żeleński, Goplana (1897), Instytut Sztuki Pol-
  • skiej Akademii Nauk, Warszawa 2016, s. 11–161.
  • Zwierzycka Agnieszka, „Goplana” – opera romantyczna Władysława Żeleń-
  • skiego, [w:] Wokalistyka i pedagogika wokalna, „Zeszyt Naukowy” nr 81, red. E. Sąsiadek, Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego, Wrocław 2001, s. 142–149.
  • Zwierzycka Agnieszka, Goplana Władysława Żeleńskiego, [maszynopis pracy magisterskiej] Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1990.
  • Zwierzycka Agnieszka, Pieśni solowe Władysława Żeleńskiego, Akademia Mu- zyczna im. Karola Lipińskiego, Wrocław 2016.
  • Żeleński Władysław, Nauka pierwszych zasad muzyki, Gebethner i Wolff, War- szawa 1898.
  • Żeleński Władysław, W pięćdziesiątą rocznicę zgonu, [w:] Kompozytorzy polscy o Fryderyku Chopinie, red. M. Tomaszewski, Polskie Wydawnictwo Mu- zyczne, Kraków 1964, s. 68–72.
  • Żeleński Władysław, Roguski Gustaw, Nauka harmonji oraz pierwszych zasad kompozycyi, wyd. 2, Gebethner i Wolff, Warszawa 1899 (G. Gebethner i Spółka, Kraków 1899).
  • Biernacki Michał Marian, Goplana, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne” 1898, nr 746, s. 26–30.
  • [Fa-sol], Z Filharmonii. W gabinecie dyrektora. Władysław Żeleński, „Echo Mu- zyczne Teatralne i Artystyczne” 1902, nr 968, s. 182.
  • Poliński Aleksander, Goplana. Opera Władysława Żeleńskiego, „Tygodnik Ilu- strowany” 1898, nr 3, s. 53–55.
  • Tomkowicz Stanisław, Goplana. Opera Władysława Żeleńskiego, „Echo Mu- zyczne, Teatralne i Artystyczne” 1896, nr 670, s. 366, nr 671, s. 379–383.
  • Tomkowicz Stanisław, Goplana. Opera Żeleńskiego, „Przegląd Polski” 1896, nr 363, s. 449–463.
  • Żeleński Władysław, Józef Verdi, „Przegląd Polski” 1901, t. 140, s. 250–267.
  • Kański Józef, Władysław Żeleński – Goplana, [w:] Przewodnik operowy, Polskie Wydawnictwo Muzyczne, Kraków 1978, s. 320–323.
  • Negrey Maciej, Żeleński Władysław, [w:] Encyklopedia muzyczna PWM. Część biograficzna, red. E. Dziębowska, t. 12: W–Ż, Polskie Wydawnictwo Mu- zyczne, Kraków 2012, s. 392–401.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
2545–3068

YADDA identifier

bwmeta1.element.mhp-e3fb8a76-fef5-4dc9-8385-39725d70b490
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.