Status turcyzmów "marama" i "maramica" we współczesnym języku chorwackim

• Authors: Przemysław Fałowski

Title variants

EN

The Status of Turkish Loanwords marama and maramica in Modern Croatian

Abstracts

PL

Głównym celem publikacji jest zbadanie statusu, frekwencji i funkcji turcyzmów marama i maramica we współczesnym języku chorwackim. Artykuł stanowi próbę konfrontacji poglądów na temat badanych leksemów, formułowanych przede wszystkim przez chorwackich lingwistów, z uzusem poświadczonym w korpusach językowych. Badania pokazują, że purystyczna polityka językowa prowadzona w Chorwacji, przede wszystkim w latach 90. XX wieku, skutkowała zmianą statusu wspomnianych słów w standardowym języku chorwackim: te początkowo neutralne stylistycznie wyrazy zaczęto określać mianem regionalizmów, form gorszych, a nawet serbizmów. Z drugiej strony analiza korpusu pokazuje, że leksemy marama i maramica są nadal bardzo popularne w tekstach publicystycznych i urzędowych, gdzie pojawią się w licznych nowych kontekstach.

EN

The present article aims to investigate the status, frequency and function of Turkish loanwords marama and maramica in modern Croatian. This study attempts to compare views of Croatian linguists on these lexemes with their practical usage recorded in online corpora. The analysis demonstrates that a purist language policy applied in Croatia, especially in the 1990s, resulted in a change of status of marama and maramica in standard Croatian: these originally stylistically neutral lexemes came to be regarded as regionalisms, “worse” words or even Serbisms. On the other hand, the corpus study under discussion indicates that the loanwords marama and maramica are still popular in journalistic and official texts, where they appear in a number of new contexts.

Keywords

EN

standard Croatian language; Turkish loanwords; linguistic purism; online corpora

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
• Journal: Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
• Year: 2020
• Volume: 55

Dates

published

2020

Contributors

author

Przemysław Fałowski

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie [Jagiellonian University in Kraków], Kraków [Cracow]

• https://orcid.org/0000000310393496

References

• Anić, V. (2003). Veliki rječnik hrvatskoga jezika [Wydanie elektroniczne] [ANIĆ]. Novi Liber.
• Babić, S., Finka, B., & Moguš, M. (1996). Hrvatski pravopis: S pravopisnim rječnikom (4. wyd.). Školska knjiga.
• Barić, E. (Red.). (1999). Hrvatski jezični savjetnik [HJS]. Institut za hrvatski jezik i jezikoslovlje.
• Benešić, J. (1937). Gramatyka języka chorwackiego, czyli serbskiego. Bibljoteka Polska.
• Benešić, J. (1949). Słownik chorwacko-polski [BEN]. Nakladni zavod hrvatske.
• Brodnjak, V. (1991). Razlikovni rječnik srpskog i hrvatskog jezika [BROD]. Školske novine.
• Broz, I., & Iveković, F. (1901). Rječnik hrvatskoga jezika [BROZ]. Štamparija Karla Albrechta (Jos. Wittasek).
• Brozović, D. (2000). Odoše Turci, ostaše turcizmi. Vijenac, 2000(173). http://www.matica.hr/vijenac /173/odose-turci-ostase-turcizmi-17333/
• Cipra, F., & Klaić, A. B. (1992). Hrvatski korijenski pravopis. Nakladni odjel Hrvatske državne tiskare. (Przedruk 1. wyd. z 1944).
• Czerwiński, M. (2005). Język – ideologia – naród: Polityka językowa w Chorwacji a język mediów. Scriptum.
• Deanović, M., & Jernej, J. (1975). Hrvatsko ili srpsko-taljanski rječnik [DEAN] (4. wyd.). Školska knjiga.
• Fałowski, P. (2017). Postavení, frekvence a funkce některých turcismů v současné chorvatštině. W P. Boček, L. Hladký, P. Pilch, P. Stehlík, & V. Štěpánek (Red.), Studia Balkanica Bohemoslovaca: T. 7. Příspěvky přednesené na VII. mezinárodním balkanistickém sympoziu v Brně ve dnech 28.–29. listopadu 2016 (ss. 657–674). Moravské zemské muzeum; Ústav slavistiky Filozofické fakulty Masarykovy univerzity.
• Fałowski, P. (2020). Turcyzm dugme na tle pozostałych określeń guzika w języku chorwackim. W E. Solak, B. Popiołek, & B. Todorović (Red.), Słowiańskie przyjemności 3: Wielojęzyczność (ss. 97–110). Wydawnictwo „Scriptum” Tomasz Sekunda.
• Greenberg, R. (2005). Jezik i identitet na Balkanu: Raspad srpsko-hrvatskoga (A. Peti-Stantić, Tłum.). Srednja Europa.
• Hrvatska enciklopedija [HE]. (b.d.). Pobrano 15 września 2018, z http://www.enciklopedija.hr
• Hrvatski jezični portal [HJP]. (b.d.). Pobrano 15 września 2018, z http://hjp.znanje.hr/
• Hrvatski nacionalni korpus [HNK]. (b.d.). Pobrano 15 września 2018, z http://filip.ffzg.hr/cgi-bin /run.cgi/first_form
• Hudeček, L., Matković, M., & Ćutuk, I. (2012). Jezični priručnik Coca-Cole HBC Hrvatska – hrvatski jezik o poslovnoj komunikaciji [HMĆ] (2. wyd.). Coca-Cola HBC Hrvatska d.o.o. http://www.prirucnik.hr
• Jaroszewicz, H. (2004). Nowe tendencje normatywne w standardowych językach chorwackim i serbskim. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Jojić, L. (Red.). (2015). Veliki rječnik hrvatskoga standardnog jezika [VRH]. Školska knjiga.
• Krmpotić, M. (1992). Jezični priručnik [KRM]. Hrvatska radiotelevizija.
• Matković, M. (2006). Jezični savjetnik [MAT]. Škorpion.
• Narodne novine [NN]. (b.d.). Pobrano 15 września 2018, z http://filip.ffzg.hr/cgi-bin/run.cgi /first_form
• Oczkowa, B. (2006). Chorwaci i ich język: Z dziejów kodyfikacji normy literackiej. Lexis.
• Opačić, N. (2015). Reci mi to kratko i jasno [OPA] (2. wyd.). Znanje.
• Protuđer, I. (2003). Hrvatski u šaci [PRO]. Naklada Protuđer.
• richard5. (2012, grudzień 19). [Odpowiedź na post Daniel.N] [FORUM]. Forum.hr. https:// www.forum.hr/showthread.php?t=749012&page=9
• Riznica Instituta za hrvatski jezik i jezikoslovlje [RIZNICA]. (b.d.). Pobrano 15 września 2018, z http://riznica.ihjj.hr
• Rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika [JAZU] (T. 1–23). (1880–1976). Jugoslavenska Akademija Znanosti i Umjetnosti.
• Silić, J. (2006). Funkcionalni stilovi hrvatskoga jezika. Disput.
• Šimundić, M. (1994). Rječnik suvišnih tuđica u hrvatskomu jeziku [ŠIM]. Barka.
• Skok, P. (1971–1974). Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika [SKOK] (T. 1–4). Jugoslavenska Akademija Znanosti i Umjetnosti.
• Šonje, J. (Red.). (2000). Rječnik hrvatskoga jezika [ŠONJE]. LZ Miroslav Krleža; Školska knjiga.
• Večernji list [VL]. (b.d.). Pobrano 15 września 2018, z https://www.vecernji.hr/pretragaPage 18 of 20
• Vjesnik online [VJ]. (b.d.). Pobrano 15 września 2018, z http://riznica.ihjj.hr/philologic/Tiskovine .whizbang.form.hr
• Vranić, S., & Zubčić, S. (2013). Turcizmi u frazemima hrvatskih govora. Filologija, 60, 103–145. Page 19 of 20

Identifiers

DOI

10.11649/sfps.1898

Biblioteka Nauki

38654412