PL
Przedmiotem artykułu jest praktyka zastawiania dóbr wielkoksiążęcych w latach 1502–1522. Szczególną uwagę zwrócono na rodzaje zastawów oraz zasady dysponowania zastawionym majątkiem. Badania wykazały, że w omawianym okresie dominowały umowy bezterminowe. Ten rodzaj zastawu dawał wierzycielom możliwość korzystania z całego dochodu z zastawionej domeny przez czas nieokreślony. Umowy na czas określony, umożliwiające korzystanie z zastawu przez kilka lat, korzystniejsze dla skarbu państwa, były stosunkowo rzadkie i najczęściej miały miejsce w przypadku odnowienia wcześniejszego kontraktu lub zmiany wierzyciela, co pozwalało na zmianę wcześniejszych warunków.
EN
The article focuses on the practice of grand-ducal demesne pledging in 1502–1522. Close attention is paid to pledge deed types and the rules of the disposition of the pledged property. The research demonstrates that open-ended contracts prevailed during the discussed period. This type of deed allowed the creditors to use the entire income of the pledged property for an indefinite period. Fixed-term agreements limiting the use of the pledged property for several years and more beneficial for the treasury were relatively rare. They primarily occurred when a former contract was being renewed, or a creditor changed, making it possible to modify the earlier provisions.