PL
Wojna krymska (1853-1856) i śmierć imperatora Mikołaja I w 1855 roku wymusiły szereg reform zarządu państwem oraz reformę sądownictwa. Znakomita większość z nich przypadła na pierwszą dekadę panowania Aleksandra II. Spowodowały one modernizację Cesarstwa Rosyjskiego oraz fundamentalne zmiany społeczne w kraju, będące wynikiem przyznania włościanom wolności osobistej oraz wprowadzenia samorządu lokalnego (ziemstwa) i miejskiego. Reformy dotyczyły również szkolnictwa wyższego, które w ich wyniku uzyskało autonomię. Nieudany zamach na życie Aleksandra II z dnia 4 kwietnia 1866 roku spowodował wyhamowanie tempa zmian i wzrost roli sił konserwatywnych w jego otoczeniu.