Materialność intertekstualności. Figura cienia w komiksie Fun Home Alison Bechdel

• Authors: Izabela Sobczak

Title variants

EN

The Materiality of Intertextuality: the Figure of the Shadow in Alison Bechdel’s Fun Home

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Studium przypadku okrzykniętego „wydarzeniem roku” autobiograficznego komiksu Alison Bechdel Fun home bada, w jaki sposób ikoniczno-werbalna płaszczyzna nawiązuje intertekstualną relację z dziełem W poszukiwaniu straconego czasu Marcela Prousta, które staje się głównym pośrednikiem w podwójnym (graficzno-tekstowym) kodowaniu tożsamości płciowej, seksualnej, artystycznej bohaterów: ojca i córki. Najważniejszą figurą przedstawienia oraz językiem opisu jest cień, który odzyskany z Jungowskiej psychoanalizy nabiera w komiksie bardziej materialnego, mniej abstrakcyjnego charakteru.

EN

In this article, I analyse Alison Bechdel’s autobiographical comic book Fun Home, which has been hailed as the “event of the year,” demonstrating how its visual and verbal layer engages in an intertextual dialogue with Marcel Proust’s In Search of Lost Time. Proust’s novel becomes the main intermediary in the double (graphic and textual) coding of gender, sexual, and artistic identity of the main characters: father and daughter. The figure of the shadow plays a crucial role in description and representation; adapted from Jungian psychoanalysis, it takes on a more material and less abstract character in Bechdel’s comic book.

Keywords

PL

intertekstualność; komiks; tożsamość; psychoanaliza; materialność; cień; Proust

EN

identity; comics; psychoanalysis; intertextuality; Proust; identity; comics; psychoanalysis; intertextuality; Proust

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Forum Poetyki
• Year: 2019
• Issue: 17
• Pages: 29-39

Dates

published

2019-12-29

Contributors

author

Izabela Sobczak

• https://orcid.org/0000-0001-7167-5767

References

• Barthes, Roland. Światło obrazu: uwagi o fotografii. Przetłumaczone przez Jacek Trznadel. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2008.
• Bechdel, Alison. Alison Bechdel: Conversations. Zredagowane przez Rachel R Martin. Jackson: University Press of Mississippi, 2018.
• Fun home: tragikomiks rodzinny. Przetłumaczone przez Wojciech Szot i Sebastian Buła. Warszawa: Timof i Cisi Wspólnicy, 2014.
• Belting, Hans. Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie. Przetłumaczone przez Mariusz Bryl. Kraków: Tow. Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2007.
• Blanchot, Maurice. „Doświadczenie Prousta”. W Proust w oczach krytyki światowej, zredagowane i przetłumaczone przez Jan Błoński. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawn., 1970.
• Deleuze, Gilles. Proust i znaki. Przetłumaczone przez Michał Paweł Markowski. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2000.
• Jarmuszkiewicz, Anna. „Widma i emanacje. O związkach fotografii ze śmiercią. Przypadek Prousta”. W Pomiędzy tożsamością a obrazem, zredagowane przez Miłosz Markiewicz, Agata Stronciwilk, Paweł Ziegler, i Jakub Dziewit. Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, 2016.
• Jung, Carl G. Archetypy i symbole pisma wybrane. Przetłumaczone przez Jerzy Prokopiuk. Warszawa: Czytelnik, 1993.
• Karczewski, Leszek. „Komiksiara z suchymi oczami. Fun Home Alison Bechdel jako krypto-bio-grafia”. W Literatura prze-pisana 2. Od zapomnianych teorii do kryminału, zredagowane przez Agnieszka Izdebska, Agnieszka Przybyszewska, i Danuta Szajnert. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016.
• Markowski, Michał Paweł. „Prolog. Ikony i idole”. W Pragnienie obecności: Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 1999.
• McCloud, Scott. Zrozumieć komiks. Przetłumaczone przez Michał Błażejczyk. Warszawa: Kultura Gniewu, 2015.
• Nöë, Alva. Varieties of Presence. Cambridge [Estados Unidos]; London: Harvard University Press, 2012.
• Nycz, Ryszard. „Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy”. W Tekstowy świat: poststrukturalizm a wiedza o literaturze. Warszawa: Wydawnictwo IBL, 1995.
• Proust, Marcel. A la Recherche du Temps perdu. Tome 2, A l’ombre des jeunes filles en fleurs. 1-2-3. Paris: Gallimard, 1919.
• Nie ma Albertyny. Przetłumaczone przez Maciej Żurowski. Warszawa: Wydawnictwo MG Ewa Malinowska-Grupińska, 2016.
• Uwięziona. Przetłumaczone przez Tadeusz Żeleński. Warszawa: Wydawnictwo MG Ewa Malinowska-Grupińska, 2015.
• W cieniu zakwitających dziewcząt. Przetłumaczone przez Tadeusz Żeleński. Warszawa: Wydawnictwo MG Ewa Malinowska-Grupińska, 2014.
• Ryszard Nycz. „«Tropy „«ja»”: koncepcje podmiotowości w literaturze polskiej ostatniego stulecia»”. Teksty Drugie 26, nr 2 (1994): 7–27.
• Stoichita, Victor Ieronim. Krótka historia cienia. Przetłumaczone przez Piotr Nowakowski. Kraków: TAiWPN „Universitas”, 2001.
• Tomczok, Paweł. „Realność pośrednika”. Forum Poetyki, nr 15–16 (zima/wiosna 2019): 6–23. http://fp.amu.edu.pl/realnosc-posrednika/.
• Whitlock, Gillian. „Autographics: The seeing «I» of the comics”. MFS - Modern Fiction Studies 52, nr 4 (2006): 965–79.

Identifiers

DOI

10.14746/fp.2019.17.20653