Media. Między misją a rzecznictwem interesów

• Authors: Karol B. Janowski

Title variants

EN

The media. Between the public remit and protecting interests

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Prasa nie kryje ambicji zajmowania znaczącej pozycji w polityce, kreując się na IV władzę. Jest to roszczenie, któremu służą zabiegi o charakterze socjotechnicznym, marketingowym, PR-owskim. Mają na celu szczególne wyeksponowanie pozycji mediów w przestrzeni społecznej. Prasa nie waha się przed wkraczaniem na obszar, który jest domeną grup interesu. „Rzeczypospolita” i „Gazeta Wyborcza” podjęły różnorodne przedsięwzięcia, by chronić swą (wydawcy) pozycję na rynku, w czym posługiwały się narzędziami typowymi dla rzecznictwa interesów. W zależności od rozwoju sytuacji, stosowały perswazję, wykorzystywały relacje towarzyskie, starały się wywrzeć wpływ na proces decyzyjny, ponadto dla wzmocnienia presji tworzyły koalicje. Do realizacji swych partykularnych interesów angażowały opinię i instytucje międzynarodowe, ukazując intencje i działania władz państwowych w negatywnym, odbiegającym od rzeczywistości świetle. Nie stroniły od manipulacji, gróźb i szantażu, przechodząc wreszcie do jawnej konfrontacji. Ta strona funkcjonowania mediów jest zwykle niedostrzegana. Badacze koncentrują się głównie na kulturowych funkcjach prasy, a także roli aktora politycznego lokowanego w IV władzy. Poddane analizie przypadki są próbą wypełnienia luki w literaturze naukowej.

EN

The printed press has the overt ambition to occupy a significant position in politics, making itself the fourth estate. This ambition is served by tools of social engineering, marketing, and PR. Their purpose is to make the position of the media particularly prominent in the social sphere. The press does not hesitate to enter the domain of various groups’ interests. The „Rzeczpospolita” and „Gazeta Wyborcza” dailies have undertaken a variety of projects to protect their (publisher’s) position on the market, resorting to tools that are typical of the protection o f interests. Depending on the situation, they have applied persuasion, used social relations, sought to influence decision-making processes, and formed coalitions to strengthen the pressure they can apply. To accomplish their particular interests they have involved public opinion and intemational bodies, presenting the intentions and actions of State authorities in a negative light, different from the actual picture. They have not shunned manipulation, threats and even blackmail, ultimately resorting to open confrontation. This aspect of media functioning usually goes unnoticed. Researchers have mainly focused on the cultural functions of the press, as well as the role of a political actor vested in the fourth estate. The cases analyzed in this paper are an attempt to fili a gap in the academic literature.

Keywords

PL

media; misja; lobbying; mity; manipulacja

EN

media; public remit; lobbying; myths; manipulation; media; public remit; lobbying; myths; manipulation

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2013
• Issue: 4
• Pages: 7-24

Dates

published

2018-06-21

Contributors

author

Karol B. Janowski

• Warszawa

References

• Badania OBOP, 6-9 maja 2004, Bezsilne państwo, „Gazeta Wyborcza” z 20.05.2004.
• Dobek-Ostrowska B. (2004), Problem mediów masowych w procesie demokratyzacji systemu politycznego w Polsce - szanse i zagrożenia, w: Polska w dobie przemian, red. A. Kasińska- Metryka, Kielce.
• Dudek A. (2013), Historia polityczna Polski 1989-2012, Kraków.
• Ehrlich S. (1974), Władza i interesy, Warszawa.
• Gardocki L. (pierwszy prezes Sądu Najwyższego), Arogancja czwartej władzy, „Rzeczpospolita” z 5.01.2004.
• Gawroński prostuje Jakubowską, „Gazeta Wyborcza” z 2-4.05.2003.
• Haber G., Afera Rywina a procesy zachodzące w medioświecie III Rzeczypospolitej, „Dyskurs” 2006, nr 4.
• Janowski K. B. (2005), Kto rządzi? W kręgu refleksji nad paradygmatem władzy, w: Oblicza współczesnej polityki (aspekty teoretyczne), red. A. Kasińska-Metryka, M. Skawińska, Kielce.
• Kasińska-Metryka A. (2012), Proces kreacji przywódców politycznych. Od ujęcia tradycyjnego do współczesnego, Kielce.
• Komisja śledcza pomogła walczyć z korupcją. Afera Rywina. Sondaż OBOP, „Rzeczpospolita” z 31.03.2004.
• Korespondencja internetowa (2010), Karol B. Janowski do Adama Michnika, Sat, 8 May 2010 11:31:37 +0200 oraz Michnik do Janowskiego, Thu, 27 May 2010 15:49:49 +0200.
• Korupcja w Polsce. Przegląd obszarów priorytetowych i propozycje przeciwdziałania zjawisku, Raport Banku Światowego z 11.10.1999, Warszawa.
• Korupcja, koncentracja i obcy kapitał. W Strasburgu o aferze Rywina i polskich mediach, „Rzeczpospolita” z 22.04.2004; O wolności i pluralizmie. Strasburg krytycznie o Berlusconim i aferze Rywina „Rzeczpospolita” z 23.04.2004.
• Kowalik H., Dziennikarze - tygrysy czy barany, „Przegląd” 2004, nr 14, http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/dziennikarze-tygrysy-czy-barany, 1.08.2013.
• Krasowski R. (2012), Po południu, Warszawa.
• Łukasiewicz M., Czwarta władza, „Rzeczpospolita” z 25-26.01.2003.
• Media (raczej) stronnicze, „Rzeczpospolita” z 5.01.1996.
• Michnik A., Nie ma pani prawa pytać, przedruk wywiadu w radiu TOK FM, „Rzeczpospolita” z 3.10.2004.
• Milewicz E., Pamięć niemowlęcia, „Gazeta Wyborcza” z 18.02.2000.
• Nasze wartości i zasady, http://www.agora.pl/agora/l,108806,9439650,Nasze_wartosci_i_zasady.html#TRNavSST, 4.07.2013.
• Nie nękać wydawcy. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy: Polska na cenzurowanym, „Rzeczpospolita” z 29.01.2003.
• Oświadczenie zarządu Agory w sprawie projektu nowelizacji ustawy o TV z 20.03.2002, http://www.agora.pl/agora/l, 112550,749698.html, 11.08.2013.
• Pietrzak M., List, „Trybuna” z 1.03.2004.
• Prawne nękanie niezależnych. Rada Europy. Wolność mediów w Polsce zagrożona, „Rzeczpospolita” z 27.01.2003.
• Prezesi bez zarzutów, „Rzeczpospolita” z 30.03.2004.
• Pyka R. (2009), Polityzacja mediów a bezradność polityków wobec mediatyzacji polityki - zapowiedź końca starego porządku, w: Za kulisami spektaklu. Medialne wizerunki polityki, red. M. Sokołowski, Toruń.
• Smoleński P., Ustawa za łapówkę, czyli przychodzi Rywin do Michnika,„Gazeta Wyborcza” z 27.12.2002.
• Stanowisko Rady Etyki Mediów, „Rzeczpospolita” z 10.10.2004.
• Szefowie mediów ręczą za zarząd „Presspubliki ”, 15.04.2002, http://www.media.org.pl/poreczenie.html, 30.06.2004.
• Szmajdziński J. do K. B. Janowskiego, mail z 18.02.2010 12:21:30.
• WAN zbada sprawę Presspubliki, Media, „Rzeczpospolita” z 15-16.02.2003.
• Wildstein B., Bohaterowie poza wszelkim podejrzeniem. Agora przyjęła dla obrony swoich interesów metodę typową dla uczestnika układu - nieoficjalne negocjacje i próby prywatnych nacisków, „Rzeczpospolita” z 9.03.2004.
• Wolność mediów zagrożona, „Gazeta Wyborcza” z 27.01.2003.

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2013.18.4.1