Jemen – zapomniany aktor Arabskiej Wiosny

• Authors: Jacek Raubo

Title variants

EN

Yemen – a Forgotten Actor of the Arab Spring

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Współczesny Jemen jest jednym z kluczowych państw w strukturze geopolitycznej Bliskiego Wschodu. Aczkolwiek w całościowej wizji rewolucji, określanych obecnie jako Arabska Wiosna, które rozlały się w regionie MENA w 2011 r., Jemen pozostaje swoistym zapomnianym aktorem wspomnianych wydarzeń. Jednakowoż, gwałtowny wzrost aktywności organizacji terrorystycznych przede wszystkim AQAP oraz zagrożenie wielce realnym rozpadem państwa na dwie lub więcej części, stał się czytelnym impulsem do rozważenia niejako na nowo sytuacji w Jemenie po ustąpieniu prezydenta A. A. Saleha. Stąd też, na wstępie autor artykułu przedstawił tło oraz najważniejsze historyczne problemy i ich implikacje dla obecnego procesu transformacji jemeńskiego państwa. Następnie zaprezentował oraz odniósł się do przebiegu samej Arabskiej Wiosny, w tym najbiedniejszym arabskim państwie regionu. Ostatecznie skoncentrował się na szansach oraz przeciwnościach pokojowego przejścia ze starego reżimu do nowej władzy na przełomie 2012 i 2013 r. Należy podkreślić, że w głównej mierze dla zewnętrznych obserwatorów, istotne jest dostrzeżenie specyfiki jemeńskiego Dialogu Narodowego, jako potencjalnej formy normalizacji sytuacji nie tylko w jednym państwie, ale również swoistego wzoru dla całego, permanentnie niestabilnego regionu. Przy czym potencjalne fiasko politycznych prób rozwiązania sporów w Jemenie będzie sygnałem do nowej fali chaosu oraz wytworzenia olbrzymich baz wypadowych zarówno dla terrorystów, jak i piratów, podobnie jak to miało miejsce w pobliskiej Somalii.

EN

Modern Yemen is one of the key states in all the geopolitical games in the Middle East. Yet in the comprehensive outlook on the Arab Spring revolutions which spread over the MENA region in 2011, Yemen has been a kind of forgotten actor. The radically increased activity of the AQAP terrorist group, however, coupled with the potential danger of being divided into two or even more independent states, has been a clear impulse for taking a new look at the Yemeni situation following president A. A. Saleh’s resignation. First of all, the author of this paper briefly describes the background of the most important historical issues of Yemen and their implications for current political dialogue. Next, how the Arab Spring developed in this poorest Arabic state is shown. Finally, the paper concentrates on the chances and main obstacles in the peaceful transition between the old regime and the new government in 2012 and 2013. It has to be underlined that foreigners especially need to realize the specific nature of the Yemen National Dialogue, because such a path to normalization might be a great solution for all the crises in this permanently unstable region. The potential failure of political agreements will be the first sign of a new, dangerous wave of chaos and the creation of new, large safe havens for terrorists or pirates, as in nearby Somalia.

Keywords

PL

Jemen; Saleh; Arabska Wiosna

EN

Sanaa; Yemen; Arab Spring; Sanaa; Yemen; Arab Spring

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2014
• Issue: 1
• Pages: 335-349

Dates

published

2014-01-01

Contributors

author

Jacek Raubo

• Poznań

References

• Al-Houthi Brothers, Globaljihad.net, http://globaljihad.net/view_page.asp?id=982, 23.01.2013.
• Alley L. A., al-Iryani A. G. (2009), Southern Aspirations and Salih’s Exasperation: The Looming Threat o f Secession in South Yemen, „The Middle East Institute Viewpoints”, No. 11.
• al-Muslimi F., Returned South Yemen Leader: ‘Peaceful Strugglel May Yet Win (2012), „Al-Monitor”, 11.11., http://www.al-monitor.com/pulse/originals/2012/al-monitor/mohammed-ali-ahmed-former-south.html, 25.01.2013.
• Al-Qa’Ida in the Arabian Peninsula, National Counterterrorism Center, http://www.nctc.gov/site/groups/aqap.html, 20.01.2013.
• al-Samei M., JMP to boycott dialogue i f Saleh represents the GPC (2012), „Yemen Times”, 27.12., http://www.yementimes.com/en/1637/news/1780/JMP-to-boycott-dialo, 25.01.2013.
• Armbruster J. (2012), Arabska wiosna. Rewolucja w kwiecie islamskim, Wrocław.
• Atarodi A. (2010), Yemen in Crisis -Consequences fo r the Horn o f Africa, Sewdish Defence Research Agency, Stockholm.
• Bafana H., Dark Days Loom Ahead fo r Yemen Oil and Gas (2012), „Yemen Times”, 28.05., http://www.yementimes.com/en/1576/report/906/Dark-days-loom-ahead-for-Yemen-oil-and-gas.htm, 25.01.2013.
• Dresch P. (1989), Tribes, Government, and History in Yemen, Oxford.
• Encyclopedia o f the Modern Middle East & North Africa (2004), red. P. Mattar, New York.
• EU ambassador to meet with southern leaders (2012), „Yemen Post”, 6.11., http://yemenpost.net/Detail123456789.aspx?ID=3&SubID=6179, 25.01.2013.
• Finn T. (2011), Yemen arrests anti-government activist, „The Guardian”, 23.01., http://www.guardian.co.uk/world/2011/jan/23/yemen-arrests-protest-leader, 19.01.2013.
• Finn T., Yemenis take to the streets calling fo r President Saleh to step down (2011), „The Guardian”, 27.01., http://www.guardian.co.uk/world/2011/jan/27/yemen-protests-president-saleh, 19.01.2013.
• Finn T., Al-Harazi S. (2011), Yemeni president vows to step down in 2013 in bid to head o ff ‘day of rage’, „The Guardian”, 2.02., http://www.guardian.co.uk/world/2011/feb/02/yemen-president-ali-abdullah-saleh, 13.01.2013.
• Gordon S., Abyani Tribes andAl Qaeda in the Arabian Peninsula in Yemen, 7.2012, AEI, „A Report by the Critical Threats Project of the AEI”.
• GPC assigns Saleh head o f delegation to dialogue (2012), „Yemen Fox”, 25.12., http://www.yemenfox.net/news_details.php?sid=5369, 25.01.2013.
• Gruszczak A. (2004), Zjednoczenie Jemenu, w: Historia polityczna świata X X wieku, red. M. Bankowicz, Kraków.
• Hatem M. (2011), Yemen Elite Forces Clash With Armored Division Loyal to Al-Ahmar, „Bloomberg”, 14.08., http://www.bloomberg.com/news/2011-08-14/yemen-elite-forces-clash-with-armored-division-loyal-to-al-ahmar.html, 19.01.2013.
• Jamjoom M. (2012), Yemen holds residential election with one candidate, 22.02., CNN, http://edition.cnn.com/2012/02/21/world/meast/yemen-elections, 24.01.2013.
• Koehler-Derrick G. (2011), A False Foundation? AQAP, Tribes and Ungoverned Spaces in Yemen, The Combating Terrorism Center At West Point.
• Kubiak K., Wietnam Egipcjan (1) (2010), „Militarny Magazyn Specjalny Komandos”, No. 5.
• Kubiak K., Wietnam Egipcjan (2) (2010), „Militarny Magazyn Specjalny Komandos”, No. 6.
• Kumar Pradhan P. (2009), Houthis and external intervention in Yemen, 25.11., Institute for Defence Studies and Analyses, http://www.idsa.in/node/3538/2689, 13.01.2013.
• Lackner H. (2012), Yemen: can southern separatists break up Yemen?, „Open Democracy”, No. 23, http://www.opendemocracy.net/helen-lackner/yemen-can-southern-separatists-break-up-yemen, 20.01.2013.
• Lynch M. (2012), The Arab Uprising. The Unfinished Revolutions ofthe New Middle East, New York.
• One vote, one man (2012), „The Economist”, 25.02., http://www.economist.com/node/21548292, 25.01.2013.
• Phillips S. (2008), Yemen s Democracy Experiment in Regional Perspective. Patronage and Pluralized Authoritarianism, New York.
• Rashad M. (2011), Yemen’s Saleh signs deal to give up power, Reuters, 23.11., http://www.reuters.com/article/2011/11/23/us-yemen-idUSTRE7AM0D020111123, 20.01.2013.
• Saada Shiite Rebels, Globaljihad.net, http://globaljihad.net/view_page.asp?id=980, 23.01.2013.
• Saudi je ts bomb Yemeni Houthis (2009), Al Jazeera, 5.11., http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2009/11/20091151323886933.html, 23.01.2013.
• Schmitt E., Worth R. F. (2012), With Arms fo r Yemen Rebels, Iran Seeks Wider Mideast Role, „New York Times”, 15.03., http://www.nytimes.com/2012/03/15/world/middleeast/aiding-yemen-rebels-iran-seeks-wider-mideast-role.html?pagewanted=all&_r=0, 13.01.2013.
• Seale P. (2013), Yemen Seeks to Talk its Way Out o f Chaos, „Yemen Times”, 24.01., http://www.yementimes.com/en/1645/opinion/1900/Yemen-seeks-to-talk-its-way-out-of-chaos.htm,
• 01.2013.
• Shamlan A. (2012), Iran helping militant groups in Yemen, „Arab News”, 30.10., http://www.arabnews.com/iran-helping-militant-groups-yemen, 13.01.2013.
• Shane S. (2012), Yemen’s Leader Praises U.S. Drone Strikes, „The New York Times”, 29.09., http://www.nytimes.com/2012/09/29/world/middleeast/yemens-leader-president-hadi-praises-us-drone-strikes.html?_r=0, 25.01.2013.
• Sharp J. M. (2011), Yemen: Background and U.S. Relations, CRS Report for Congress, Washington.
• Southern leaders meet in Cairo (2012), „Yemen Post”, 11.11., http://yemenpost.net/Detail123456789.aspx?ID=3&SubID=6199, 25.01.2013.
• The Arab Spring (2011), red. B. Przybylska-Maszner, Poznań.
• Watts C., Cilluffo F. J. (2012), Drones in Yemen: Is the U.S. on Target?, HSPI Issue Brief 16,21.06.
• Weir S. (2007), A Tribal Order Politics and Law in the Mountains o f Yemen, Austin.
• Who’s who in Yemen’s opposition? (2011), Al Jazeera, 28.02., http://www.aljazeera.com/indepth/spotlight/yemen/2011/02/2011228141453986337.html, 14.01.2013.
• Without Glory in Arabia. The British Retreat from Aden (2006), red. P. Hinchcliffe, J. T. Ducker, M. Holt, London.
• Yemen crisis (2011), BBC News Middle East, 23.11., http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-14988945, 20.01.2013.
• Yemen forms new unity government (2011), Al Jazeera, 7.12., http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2011/12/2011127124649367762.html, 24.01.2013.
• Yemen imposes state o f emergency as 46 shot dead (2011), Al ArabiyaNews, 18.03., http://www.alarabiya.net/articles/2011/03/18/142070.html, 19.01.2013.
• Yemen leader blames protests on US (2011), Al Jazeera, 1.03., http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2011/03/20113191141211328.html, 19.01.2013.
• Yemen opposition leader Mohammed Basindwa named prime minister (2011), BBC World Middle East, 27.11., http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-15912086, 24.01.2013.
• Yemen Profile, World Factbook, https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ym.html, 20.01.2013.
• Yemen: President Saleh injured In attack on palace (2011), BBC News Middle East, 3.06., http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-13638787, 20.01.2013.
• Yemen’s President Blames US, Israel fo r Arab Unrest (2011), Voice of America, 28.02., http://www.voanews.com/content/yemens-president-blames-us-israel-for-arab-unrest-117142538/135793.html, 19.01.2013.
• Yemen’s vice president names new prime minister (2011), Xinhua, 27.11., http://news.xinhuanet.com/english2010/world/2011-11/28/c_131272989.htm, 24.01.2013.
• Zimmerman K., Harnisch C. (2010), Profile: al Houthi Movement, American Enterprise Institute Critical Threats, 28.01., http://www.criticalthreats.org/yemen/profile-al-houthi-movement, 13.01.2013.

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2014.19.1.21