Political sciences: a discipline of the social sciences or the humanities?

• Authors: Tadeusz Wallas
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

By virtue of an administrative decision, the division of Polish academia into fields and disciplines was verified in 2011. It is owing to this process that political science, among others, was reassigned in Poland. Before September 30, 2011, political science was classified as one of the humanities, but later on it was included in the new field of the social sciences, created as a result of the division of the humanities. This decision started an ongoing discussion, also in the circles of political scientists, on the issue of how advisable this change is, and it has become an important task to confirm the thesis that this decision was substantially justified. It is assumed that political science as a discipline has more in common with other disciplines assigned to the social sciences than the humanities. Additionally, by way of developing a new register of academic fields and disciplines, the administrative divisions in Polish academia were to a large extent aligned with the classification of fields and disciplines adopted by the OECD, UNESCO and EUROSTAT, which will facilitate the internationalization of academic collaboration. The above organizations and institutions, and – consequently – some of their member states, have already divided the humanities, which used to be alternatively named social sciences, into two separate fields: the social sciences and the humanities. In order to justify the above-mentioned thesis it was necessary to determine how academic specialization, discipline and field of science are perceived today; to indicate the essential divisions in academia; to attempt to define the specific nature of the humanities versus social sciences; and to present the relations of political science to the latter category. The assessment of how intensive these relations are, made it possible to confirm that the above-mentioned thesis is justified.

PL

W roku 2011, na mocy decyzji administracyjnej, dokonano korekty podziału polskiej nauki na dziedziny i dyscypliny naukowe. W rezultacie takiego procesu zmieniła się przynależność dziedzinowa m.in. nauk o polityce. Do 30 września 2011 r. dyscyplina ta zaliczana była do dziedziny nauk humanistycznych, a po tej dacie włączono ją do nowej dziedziny nauk społecznych, która została wyodrębniona w wyniku podziału tej pierwszej. Ponieważ zmiana ta wywołała trwającą do dziś dyskusję na temat celowości dokonanej reformy także wśród politologów, ważnym zadaniem podjętych badań była próba potwierdzenia tezy, wg której decyzja taka była uzasadniona merytorycznie. Założono bowiem, że dyscyplina nauki o polityce, w porównaniu z dyscyplinami nauk humanistycznych, ma więcej cech wspólnych z innymi dyscyplinami zaliczonymi do dziedziny nauk społecznych. Ponadto, poprzez ustalenie nowego wykazu dziedzin i dyscyplin naukowych, administracyjne podziały w polskiej nauce zostały w znacznym stopniu dostosowane do klasyfikacji dziedzin i dyscyplin wypracowanych na forum OECD, UNESCO i EUROSTAT, co ułatwi internacjonalizację współpracy naukowej. Na forach tych organizacji i instytucji, a co za tym idzie także w wielu ich państwach członkowskich, już wcześniej podzielono nauki humanistyczne – kiedyś zamiennie nazywane naukami społecznymi – na dwie dziedziny: nauk społecznych i nauk humanistycznych. W celu potwierdzenia słuszności ww. tezy w toku rozważań konieczne było: ustalenie współczesnego pojmowania istoty specjalności naukowej, dyscypliny naukowej i dziedziny nauki; wskazanie najważniejszych podziałów w nauce; podjęcie próby określenia specyfiki dziedziny nauk humanistycznych oraz dziedziny nauk społecznych, a także ukazanie relacji nauk o polityce z tymi dziedzinami nauk. Ocena intensywności takich relacji umożliwiła potwierdzenie słuszności przyjętej tezy.

Keywords

EN

political science; social sciences; humanities; classification of sciences; political science; social sciences; humanities; classification of sciences

PL

nauki o polityce; nauki społeczne; nauki humanistyczne; klasyfikacja nauk

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2016
• Issue: 2
• Pages: 5-18

Dates

published

2016-06-15

Contributors

author

Tadeusz Wallas

• Poznań

References

• Chodubski A. J. (2013), Wstęp do badań politologicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Heywood A. (2006), Politologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Johnson J. B., Reynolds H. T., Mycoff J. D. (2010), Metody badawcze w naukach politycznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kamiński S. (1992), Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
• Kamiński S. (1981), Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 3rd edition, supplemented, Lublin.
• Kotarbiński T. (1970), Studia z zakresu filozofii, etyki i nauk społecznych, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław–Warszawa–Kraków.
• Krauz-Mozer B., Borowiec P., Ścigaj P. (2011), Kim jesteś politologu? Historia i stan dyscypliny w Polsce, vol. I, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Kuc B. R., O nauce, dyscyplinach naukowych i kierunkach ich rozwoju, http://docplayer.pl/3854353-Onauce-dyscyplinach-naukowych-i-kierunkach-ich-rozwoju.html, July 9, 2015.
• Kuszyk-Bytniewska M. (2015), Problematyzacja obiektywności w naukach społecznych, “Zagadnienia Naukoznawstwa”, no. 3.
• D. Maciejko, Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w badaniach statystycznych, http://www.nauka.gov.pl/polska-nauka/klasyfikacja-dziedzin-i-dyscyplin-naukowych-w-badaniach-statyst ycznych,archiwum,1,akcja,pdf.html, August 8, 2015.
• Marcos A. (2012), Filozofia nauki. Nowe wymiary, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Miśkiewicz B. (1976), Wstęp do badań historycznych, Poznań.
• Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (2010), Podręcznik Frascati. Proponowane procedury standardowe dla badań statystycznych w zakresie działalności badawczo-rozwojowej, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, http://www.nauka.gov.pl/g2/oryginal/2013_05/08935db1c9f7adf15c087d07720a984f.pdf, July 9, 2016.
• Pasierb B. (2005), Z tradycji polskiej nauki o polityce (część 1). Nauka o polityce, kultura polityczna przełomu XIX i XX wieku, “Polityka i Społeczeństwo”, no. 2.
• Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, Dz. U. [Journal of Laws] 2011, no. 179, item 1065.
• Skarzyński R. (2012), Podstawowy dylemat politologii: dyscyplina nauki czy potoczna wiedza o społeczeństwie?, Białystok.
• Sobczyńska D. (1991), Między nauką a twórczością artystyczną, in: Współczesna filozofia nauk, ed. T. Buksiński, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Such J. (1987), Klasyfikacja nauk, in: Filozofia a nauka. Zarys encyklopedyczny, eds. Z. Cackowski, J. Kmita, K. Szaniawski, P. J. Smoczyński, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
• Tansey S. D. (1997), Nauki polityczne, Wydawnictwo ZYSK i S-KA, Poznań.
• Uchwała Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 24 października 2005 r. w sprawie określenia dziedzin nauki i dziedzin sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych, M. P. 2005, no. 79, item 1120.
• Ustawa z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, Dz. U. [Journal of Laws] 2003, no. 65, item 595 and Dz. U. 2011, no. 84, item 455.
• Wallas T. (2015), Przyczynek do rozważań nad przynależnością dziedzinową nauk o polityce, “Politeja”, no. 36.
• Woźnicki J. (2012), Nowa dyscyplina – „nauki o polityce publicznej” usytuowana w dziedzinie nauk społecznych, “Nauka”, no. 1.
• Wyzwania wobec nauk społecznych u progu XXI wieku (1999), prepared for print by A. Flis, translated by B. Lassaer, Kraków.

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2016.21.2.1