The evolution of the positions on social issues of major political parties in Poland. Comparative analysis of the election programs of Platforma Obywatelska (Civic Platform) and Prawo i Sprawiedliwość (Law and Justice) from 2007, 2011 and 2015

• Authors: Renata Gabryszak

Title variants

PL

Ewolucja stanowisk w sprawach społecznych głównych partii politycznych w Polsce. Analiza porównawcza programów wyborczych Platforma Obywatelska i Prawo i Sprawiedliwość z 2007, 2011 i 2015

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

For many years after 1989, in the Polish socio-political discourse, the issues related to social policy were subordinated to economic matters, in accordance with the assumption that the construction of a stable market system is a priority for Polish transformations. High unemployment rate, growing poverty of Polish families, demographic collapse, and finally the global economic crisis of 2008, prompted the most important actors of political life to pay attention to social policy and to include discussions about its desired shape to the electoral agenda. The aim of the article is to characterize and analyze the evolution of positions on social issues of the largest political parties, i.e. Prawo i Sprawiedliwość and Platforma Obywatelska based on their electoral programs in 2007, 2011 and 2015.

PL

Przez wiele lat po 1989 r., w polskim dyskursie społeczno-politycznym kwestie związane z polityką społeczną podporządkowane były sprawom gospodarczym, zgodnie z założeniem, iż budowa stabilnego system rynkowego stanowi priorytet polskich przemian. Wysokie bezrobocie, rosnące ubóstwo polskich rodzin, zapaść demograficzna i wreszcie światowy kryzys gospodarczy z roku 2008, skłonił najważniejszych aktorów życia politycznego do zwrócenia uwagi na politykę społeczną i włączenia dyskusji o jej pożądanym kształcie do agendy wyborczej. Celem artykułu jest charakterystyka i analiza ewolucji stanowisk do kwestii społecznych największych partii politycznych, tj. Prawa i Sprawiedliwości oraz Platformy Obywatelskiej na podstawie ich programów wyborczych z lat 2007, 2011 i 2015.

Keywords

EN

social policy; electoral program; political party; social policy model; social policy; electoral program; political party; social policy model

PL

polityka społeczna; program wyborczy; partia polityczna; model polityki społecznej

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2019
• Issue: 4
• Pages: 95-108

Dates

published

2019-12-15

Contributors

author

Renata Gabryszak

• Politechnika Koszalińska

• https://orcid.org/0000-0003-2739-8744

References

• Baran J., Suwalski J. (2016), Z dala od równowagi – ewolucja finansów publicznych w Polsce w latach 2004–2014, „IBS Policy Paper”, no. 3.
• Budzyński T. M. (2008), Procedura nadmiernego deficytu, „Annales Univeristatis Mariae Curie-Skłodowska”, vol. XLII, 17.
• By żyło się lepiej. Wszystkim. Program wyborczy Platformy Obywatelskiej (2007), Warszawa.
• Dbamy o Polskę. Dbamy o Polaków. Program wyborczy Prawa i Sprawiedliwości (2007), Warszawa.
• Dudek A. (2013), Historia polityczna Polski, Kraków, pp. 578–590.
• Esping-Andersen G. (2010), Trzy światy kapitalistycznego państwa dobrobytu, trans. K. W. Frieske, Wydawnictwo Dyfin, Warszawa, pp. 44–45.
• European Social Survey, https://www.europeansocialsurvey.org/docs/round8/survey/ESS8_appendix_a3_e02_1.pdf [DOA: 18.06.2019].
• Fedoruk A., Co Polacy zawdzięczają Zycie Gilowskiej?, http://biznes.onet.pl/podatki/wiadomosci/, 5.04.2016 [DOA: 18.06.2019].
• Feja-Paszkiewicz A. (2008), Zasada pomocniczości a samorząd terytorialny, „Zeszyty Naukowe Publicznej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy”, no. 4.
• Furniss N., Tilton T. (1977), The Case for the Welfare State, Indiana University Press, Blomington.
• Golinowska S. (2018), Modele polityki społecznej w Polsce i Europie na początku XXI wieku, Warszawa.
• Golinowska S. (2006), Zewnętrzne uwarunkowania polityki społecznej, in: Nowe dylematy polityki społecznej, eds. S. Golinowska, M. Boni, “Raporty CASE”, no. 6.
• Grewiński M. (2017), Polska polityka społeczna w latach 1989–2016 – sukcesy i niepowodzenia, in: Polityka społeczna w Polsce, eds. G. Ciury, B. Kłos, “Studia BAS”, no. 2 (50).
• GUS, Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju. Rok 2011 (2012), Warszawa.
• GUS, Podstawowe dane z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności wyrównane sezonowo za lata 2010–2018, https://stat.gov.pl/ [DOA: 20.06.2019].
• Haber G., Polityka społeczna, in: Kluczowe kwestie polskiej polityki. Analiza programów partii politycznych w latach 1991–2011, ed. E. Skrabacz, Toruń 2013.
• Klepka R. (2008), Wizje państwa w programach wyborczych z 2005 r. Platformy Obywatelskiej oraz Prawa i Sprawiedliwości, “Chorzowskie Studia Politologiczne”, no. 1.
• Marcinkiewicz K., Stegmaier M. (2016), The Parliamentary Election in Poland, October 2015, “Electoral Studies”, vol. 41.
• Markowski R. (2008), The Polish Elections of 2005: Pure Chaos or a Restructuring of the Party System?, “West European Politics”, vol. 31 (5).
• NBP, Polska wobec światowego kryzysu gospodarczego, Warszawa 2009.
• Nowoczesna Solidarna Bezpieczna Polska. Program Prawa i Sprawiedliwości (2011), Warszawa, pp. 11–63.
• Orczyk J. (2012), Ewolucja polityki społecznej w Polsce po 1990 roku, in: Współczesne obrazy polityki społecznej i gospodarczej, eds. W. Koczur, A. Rączaszek, Katowice.
• Oręziak L. (2011), Otwarte Fundusze Emerytalne – źródło długu publicznego, zysków dla PTE i złudzeń dla emerytów, in: Ubezpieczenie społeczne w Polsce. 10 lat reformowania, ed. J. Hrynkiewicz, Warszawa.
• Pius XI (1982), Encyclical Quadragesimo Anno, “Znak”, no. 7–9.
• Platforma Obywatelska, Następny krok. Razem. Program Wyborczy 2011 (2011), Warszawa, pp. 9–20.
• Polakowski M. (2012), Polityka społeczna po 1989: język, kontekst, post-socjalizm i perspektywy, „Warszawskie debaty o polityce społecznej”, no. 5.
• Polakowski M., Szelewa D., Bakalarczyk R., Sutowski M. (2016), Polityka społeczna rządu Prawa i Sprawiedliwości, „Warszawskie debaty o polityce społecznej”, no. 26.
• Polska przyszłości. Program Platformy Obywatelskiej RP (2015), Warszawa.
• Program 2005. IV Rzeczpospolita – sprawiedliwość dla wszystkich (2006), in: Wybory 2005. Partie i ich programy, eds. I. Słodkowska, M. Dołbakowska, Warszawa.
• Przybyciński T. (2013), Dylematy kształtowania polityki gospodarczej i społecznej, in: Wybrane aspekty rozwoju regionalnego, eds. R. Kisiel, M. Wojarska, Olsztyn.
• Rękas M. (2010), Model Flexicurity w Polsce jako odpowiedź na wyzwania współczesnego rynku pracy, „Ekonomia i Prawo”, vol. VI.
• Rollnik-Sadowska E. (2013), Zastosowanie modelu flexicurity w polityce zatrudnienia Unii Europejskiej (ze szczególnym uwzględnieniem Polski), „Optimum. Studia Ekonomiczne”, no. 4 (64).
• Rymsza M. (ed.) (2005), Elastyczny rynek pracy i bezpieczeństwo socjalne. Flexicurity po polsku?, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Sokołowski J. K. (2015), Od sojuszu do skrajnej wrogości. Ewolucja zachowań parlamentarnych Platformy Obywatelskiej i Prawa i Sprawiedliwości w latach 2001–2013, „Studia Politologica”.
• Stolarska A. (2008), Wybrane elementy sytuacji społeczno-gospodarczej Polski w latach 2000–2007 i jej regionalne zróżnicowanie, Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego”, no. 5 (20).
• Szczerbiak A. (2016), An Anti-Establishment Backlash That Shook Up the Party System? The October 2015 Polish parliamentary election, “Perspectives on European Politics and Society”, vol. 18 (4).
• Titmuss R. (1974), Social Policy. An Introduction, Allen and Unwin, London.
• Wojciechowski Ł. (2016), Procedura wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej – doświadczenia z kampanii wyborczej 2011, Lublin.
• Zamana J. (2016), Styl przywództwa Jarosława Kaczyńskiego. Analiza retrospektywa, “Cricital Studies”, vol. 2.
• Zdrowie Praca Rodzina. Program Prawa i Sprawiedliwości (2014), Warszawa.

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2019.24.4.7