Jaki korporatyzm w Polsce? Rada Dialogu Społecznego w okresie funkcjonowania rządu Beaty Szydło

• Authors: Maciej Olejnik

Title variants

EN

Which corporatism in Poland? The Social Dialogue Council in the period of functioning of Beata Szydło’s government

Abstracts

EN

Corporatism, understood as a policy making system in which the government, trade unions and employers’ organizations collectively make and implement political decisions in the socio-economic matters, functions in many Western European countries. A deformed version of this system – PR (Public Relations) corporatism – emerged in Poland after 1989. Within its framework, the government simulates the tripartite negotiations with social partners to strengthen its political support among the citizens. In fact, it makes political decisions on its own. The aim of the article was to examine whether creation of the new corporatist organ (The Social Dialogue Council), which has substantially greater competences than its predecessor (The Tripartite Commission for Socio-Economic Matters) led to transformation of the policy-making system in Poland from PR corporatism to Western European corporatism. The comparative analysis was conducted in this paper in relation to the Council activity during the period of Beata Szydło’s government (2015–2017) and the Commission’s activity between 2002–2015. The research results revealed that the Council and Commission were equally ineffective social dialogue organs, during assemblies of which no major political decisions were made. The paper indicates that expanding the competences of the corporatist organ does not have to improve the social dialogue’s quality. PR corporatism has prevailed in Poland as a policy-making system after 2015.

PL

Korporatyzm rozumiany jako system formułowania polityki, w ramach którego rząd, związki zawodowe i organizacje pracodawców wspólnie podejmują i implementują decyzje polityczne w obszarze społeczno-gospodarczym, występuje w wielu państwach Europy Zachodniej. Po 1989 roku w Polsce wykształciła się zdeformowana odmiana tego systemu – PR (Public Relations) korporatyzm. W jego ramach rząd pozoruje negocjacje trójstronne z partnerami społecznymi, aby zwiększyć poziom poparcia politycznego wśród obywateli. W rzeczywistości samodzielnie podejmuje decyzje polityczne. Celem artykułu było zbadanie czy utworzenie nowego organu korporatystycznego (Rady Dialogu Społecznego), dysponującego znacząco większymi kompetencjami niż poprzednik (Trójstronna Komisja ds. Społeczno-Gospodarczych) doprowadziło do transformacji systemu uprawiania polityki w Polsce z PR korporatyzmu na korporatyzm zachodnioeuropejski. W artykule poddano analizie porównawczej aktywność Rady w okresie funkcjonowania rządu Beaty Szydło (2015–2017) z działalnością Komisji w latach 2002–2015. Wyniki badań ujawniły, że Rada i Komisja były równie nieefektywnymi organami dialogu społecznego, na forum których nie były podejmowane istotne decyzje polityczne. W artykule wykazano, że zwiększenie uprawnień organu korporatystycznego nie musi powodować poprawy jakości dialogu społecznego. Po 2015 roku PR korporatyzm pozostał dominującym systemem formułowania polityki w Polsce.

Keywords

EN

corporatism; PR corporatism; The Social Dialogue Council; The Tripartite Commission for Socio-Economic Matters; social partners; government

PL

korporatyzm; PR korporatyzm; Rada Dialogu Społecznego; Trójstronna Komisja ds. Społeczno-Gospodarczych; partnerzy społeczni; rząd

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Przegląd Politologiczny
• Year: 2021
• Issue: 1
• Pages: 73-86

Dates

published

2021

Contributors

author

Maciej Olejnik

• Uniwersytet Wrocławski

• https://orcid.org/0000000286973158

References

• Bernaciak M. (2013), Social dialogue revival or ‘PR corporatism’? Negotiating anti-crisis measures in Poland and Bulgaria, “Transfer: European Review of Labour and Research”, vol. 19, nr 2.
• Chodubski A. (2006), Wstęp do badań politologicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Czarzasty J. (2009), Government accepts anti-crisis package submitted by social partners, https://www.eurofound.europa.eu/publications/article/2009/government-accepts-anti-crisis-package-submitted-by-social-partners, 22.01.2019.
• Czarzasty J. (2015), Poland: National-level tripartite social dialogue back on track, https://www.eurofound.europa.eu/publications/article/2015/poland-national-level-tripartite-social-dialogue-back-on-track, 29.01.2019.
• Donaghey J., Teague P. (2005), The persistence of social pacts in Europe, “Industrial Relations Journal”, vol. 36, nr 6.
• Forum Związków Zawodowych (2018), Wspólne pismo FZZ i ZNP skierowane do Minister Anny Zalewskiej, http://fzz.org.pl/aktualnosci/wspolne-pismo-fzz-znp-skierowane-minister-anny-zalewskiej/, 29.01.2019.
• Gardawski J. (2009), Dialog społeczny w Polsce. Teoria, historia, praktyka, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Katedra Socjologii Ekonomicznej SGH, Warszawa.
• Gardawski J. (2014), Social dialogue reaches critical juncture, https://www.eurofound.europa.eu/publications/article/2014/social-dialogue-reaches-critical-juncture, 22.01.2019.
• Herbut R. (2003), Polityka artykulacji i reprezentacji interesów grupowych, w: Administracja i polityka. Ewolucja stosunków przemysłowych w Europie Środkowej i Wschodniej, red. J. Sroka, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (2014), Trójstronna Komisja do Spraw Społeczno-Gospodarczych. Informator za rok 2013, Biblioteka Dialogu Społecznego, Warszawa.
• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (2015), Instytucje dialogu społecznego przy urzędach administracji rządowej. Informator za rok 2014, Biblioteka Dialogu Społecznego, Warszawa.
• Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (2017), Instytucje dialogu społecznego przy urzędach administracji rządowej. Informator za rok 2016, Biblioteka Dialogu Społecznego, Warszawa.
• Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (2018), Instytucje dialogu społecznego przy urzędach administracji rządowej. Informator za rok 2017, Biblioteka Dialogu Społecznego, Warszawa.
• Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (2017), Fasadowy dialog, http://www.opzz.org.pl/opinie-i-analizy/opinie-i-analizy-opzz/zdaniem-zwiazkowca/fasadowy-dialog, 29.01.2019.
• Olejnik M. (2012), Trójstronna Komisja ds. Społeczno-Gospodarczych w latach 2001–2011. Funkcjonowanie i analiza skuteczności, w: Inercja czy rozwój dialogu społecznego w Polsce? Generalia i detale, red. R. Wiszniowski, Związek Pracodawców „Polska Miedź”, Lubin.
• Olejnik M. (2017), Korporatystyczny system formułowania polityki w państwach Grupy Wyszehradzkiej. Zmiana paradygmatu, Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań.
• Ost D. (2010), Illusory Corporatism in Eastern Europe: Neoliberal Tripartism and Postcommunist Class Identieties, “Warsaw Forum of Economic Sociology”, vol. 1, nr 2.
• Rada Dialogu Społecznego (2018), Sprawozdanie z działalności Rady Dialogu Społecznego za rok 2017, Warszawa.
• Rada Ministrów (2017), Wniosek dotyczący uchwały nr 18 strony pracowników i pracodawców Rady Dialogu Społecznego z 19 października 2016 r. w sprawie projektu zmiany ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, https://www.premier.gov.pl/wydarzenia/decyzje-rzadu/wniosek-dotyczacy-uchwaly-nr-18-strony-pracownikow-i-pracodawcow-rady.html, 29.01.2019.
• Strona internetowa Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-Gospodarczych, http://www.dialog.gov.pl/archiwum/trojstronna-komisja-ds-spoleczno-gospodarczych/, 29.01.2019.
• Strona internetowa Rady Dialogu Społecznego, http://www.dialog.gov.pl/dialog-krajowy/rada-dialogu-spolecznego/, 29.01.2019.
• Towalski R. (2011), Dialog społeczny w Europie Środkowej i Wschodniej w procesie integracji europejskiej (na przykładzie krajów Grupy Wyszehradzkiej), Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
• Ustawa z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, Dz. U. 2001, Nr 100, poz. 1080.
• Ustawa z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego, Dz. U. 2015, poz. 1240.
• Związek Pracodawców Business Centre Club, Posiedzenie Plenarne RDS z udziałem Prezydenta RP, https://www.bcc.org.pl/posiedzenie-plenarne-rds-z-udzialem-prezydenta-rp-2/, 29.01.2019.

Identifiers

DOI

10.14746/pp.2021.26.1.5

Biblioteka Nauki

1912320