Sztuka wspólnoty Krzysztofa Wodiczki. Wokół Projekcji Poznańskiej

• Authors: Piotr Juskowiak

Title variants

EN

Krzysztof Wodiczko’s community art. Analyzing “Poznan Projection”

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł skupia się na trzech problemach wspólnoty w pracach Krzysztofa Wodiczki. Analizuje jeden z jego najnowszych projektów „Projekcja Poznańska” (efekt współpracy artysty z bezdomnymi z „Pogotowia Społecznego) w odniesieniu do wybranych filozoficznych teorii wspólnoty autorstwa Jacquesa Rancière’a, Jeana-Luca Nancy’ego, Julii Kristevy czy Jacquesa Derridy. Twierdzę, że wspólnotowy charakter ostatnich prac Wodiczki jest konsekwencją zmiany jego artystycznego nastawienia, przejścia „od symboliczno-krytycznej polityki do etyczno-terapeutycznej polityczności” (Andrzej Turowski).Tekst składa się z trzech części. Pierwsza zwięźle prezentuję sztukę wspólnoty jako specyficzny obszar sztuki publicznej. Punktem zainteresowania czynimy tu etyczne dylematy charakterystyczne dla tego rodzaju produkcji artystycznej. Kolejna część poświęcona została wizji wspólnoty Wodiczki oraz jej wyrazowi w „Projekcji Poznańskiej”. W ostatniej części artykułu, „Projekcja Poznańska” zostaje skonfrontowana z Rancière’owskim pojęciem “podziału widzialnego” oraz z Victora Turner’a teorią communitas. Twierdzę, że podczas gdy większość prac Wodiczki może być odczytana jako polityczna artykulacja równości (a zatem podstawa dla nowego podziału tego, co widzialne), „Poznańska Projekcja” ponosi klęskę w ustanawianiu przekonującej relacji między „małą” wspólnotą bezdomnych a „dużym” miejskim kolektywem.

EN

The article concentrates on the community issues in Krzysztof Wodiczko’s art. It analyzes one of his latest projects, “Poznan Projection” (the effect of artist’s cooperation with homeless people from “Social Emergency”), in reference to selected philosophical community theories, signed by Jacques Rancière, Jean-Luc Nancy, Julia Kristeva or Jacques Derrida. Author argues that communal character of Wodiczko’s latest works is a consequence of changes in his artistic attitude, passage “from the symbolic and critical politics to the ethical and therapeutic political” (Andrzej Turowski). The text consists of three parts. The first part briefly presents community art as a specific field of public art. The focus is on the ethical dilemmas characteristic for this kind of artistic production. Next part is dedicated to Wodiczko’s vision of community and its articulation in “Poznan Projection”. In the last part of the article, “Poznan Projection” is being confronted with Rancière’s concept of “distribution of the sensible” and Victor Turner’s theory of communitas. Author argues that while most of Wodiczko’s works can be read as political articulation of equality (therefore foundation for a new distribution of the sensible), “Poznan Projection” failed to establish a valid relationship between the “little” community of the homeless and the “big” urban collective.  

Keywords

PL

wspólnota; sztuka wspólnoty; projekcja publiczna; bezdomność; dzielenie postrzegalnego; miasto

EN

community; community art; public projection; homelessness; distribution of the sensible; city; community; community art; public projection; homelessness; distribution of the sensible; city

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Praktyka Teoretyczna
• Year: 2010
• Volume: 1
• Pages: 67-80

Dates

published

2010-01-01

Contributors

author

Piotr Juskowiak

References

• Bauman Z. 2008. Wspólnota. W poszukiwaniu bezpieczeństwa w niepewnym świecie. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Cohen-Cruz. 2009. An Introduction to Community Art and Activism. http://www.communityarts.net/readingroom /archivefiles/2002/02/an_introduction.pl
• Delanty G. 2006. Community. London-New York: Routledge.
• Derrida J. 2007. Hostipitality. W Jacques Derrida: Basic Writings. London-New York: Routledge.
• Deutsche R. 2002. “Agorafobia”. Artium Questiones. 13 : 295-357.
• Freud Z. 1997. Niesamowite. W Pisma psychologiczne. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Goldbard A. 2006. New Creative Community. The Art of Cultural Development. Oakland: New Village Press.
• Held K. 2003. Fenomenologia świata politycznego. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.
• Hollier D. 1995. Gdy miasto śpi. W Sztuka publiczna. Warszawa: Centrum Sztuki Współczesnej.
• Kester G. H. 2004. Conversation Pieces. Community + Communication in Modern Art. Berkeley-Los Angeles: University of California Press.
• Krajewski M. 2005. „Co to jest sztuka publiczna? ”. Kultura i Społeczeństwo 74 (1) : 57-78.
• Kristeva J. 1991. Strangers to Ourselves. New York: Columbia University Press.
• Kwon M. 2004. One Place after Another. Site-specific Art and Locational Identity. Cambridge: The MIT Press.
• Nancy J. 1991. The Inoperative Community. Minneapolis.
• North M. 1997. Sfera publiczna jako rzeźba. Od Civitas Dei do ornamentu z ludzkiej masy. W Pisanie miasta - czytanie miasta. Poznań: Fundacja Humaniora.
• Rancière J. 2007. Dzielenie postrzegalnego. Estetyka i polityka. Kraków: Korporacja Ha!art.
• Rancière J. 2008. Na brzegach politycznego. Kraków: Korporacja Ha!art.
• Rejniak-Majewska A. 2008. „Ciężar doświadczenia i próżnia przestrzeni miejskiej. Wokół „Tilted Arc” Richarda Serry”. Przegląd Kulturoznawczy 4 (1) : 120-132.
• Sławek T. 1997. Jacques Derrida: dekonstrukcje i etyka gościnności. W Jacques Derrida. Doctor honoris causa Universitatis Silesiensis. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Sławek T. 2008. Słowo wstępne. W Dystans i zaangażowanie. Wspólnota – literatura – doświadczenie. Antologia przekładów. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Taborska H. 1996. Współczesna sztuka publiczna. Dzieła i problemy. Warszawa: Wiedza i Życie.
• Turner V. 2006. Liminalność i communitas. W Badanie kultury: elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Turowski A. 2005. Przemieszczenia i obrazy dialektyczne Krzysztofa Wodiczki. W Krzysztof Wodliczko. Pomnikoterapia. Warszawa: Zachęta Narodowa Galeria Sztuki.
• Wodiczko K. 1995. Wstępem jest rozmowa. Piotr Rypson i Adam Szymczyk rozmawiają z Krzysztofem Wodiczką. W K. Wodiczko. Sztuka publiczna. Warszawa.
• Wodiczko K. 2007. Miasto. demokracja i sztuka. W Krzysztof Wodiczko. Doktor honoris causa Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Poznań.
• Žižek S. 2001. „Melancholia i akt etyczny”. Res Publica Nowa 10.

Identifiers

DOI

10.14746/prt.2010.1.5