Wielokryterialna ocena projektów bezwarunkowego dochodu podstawowego i gwarantowanego zatrudnienia

• Authors: Mariusz Baranowski , Bartosz Mika

Title variants

EN

Multi-Criteria Evaluation of Unconditional Basic Income and Employment Guarantee Programmes

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autorzy stawiają sobie za cel porównanie dwóch szeroko dyskutowanych współcześnie propozycji reformy rozwiniętego państwa dobrobytu: bezwarunkowego dochodu podstawowego oraz programu gwarancji zatrudnienia. Propozycje te zostaną rozpatrzone z uwzględnieniem: kosztów i warunków finansowania, oddziaływania na istniejącą siatkę zabezpieczeń socjalnych, wpływu na nierówności dochodowe, efektu emancypacyjnego oraz politycznych możliwości realizacji. We wnioskach wyróżnionych w podsumowaniu autorzy biorą pod uwagę odmienne potrzeby krajów centrum i peryferii, a także sugerują, że niewielkie doświadczenie empiryczne związane z dochodem podstawowym, jego potencjalnie niekorzystny wpływ makroekonomiczny oraz niepewny efekt emancypacyjny czynią bardziej przekonującą propozycję gwarancji zatrudnienia.

EN

The main aim of this article is to compare two widely discussed proposals for the reform of the developed welfare state: Unconditional Basic Income and the Job Guarantee. These proposals will be reviewed by taking into account the costs and the financing conditions, the impact on the existing the social security network, the impact on income inequality, the emancipation effect and the political possibilities of implementation. The conclusions highlighted in the summary focus on the differing needs of the core and peripheral countries, and suggest that a small empirical experience of the UBI, its potentially unfavorable macroeconomic impact, and the uncertain emancipation points towards the more convincing proposition of a job guarantee.

Keywords

PL

państwo dobrobytu; pełne zatrudnienie; ubóstwo; wykluczenie społeczne; transfery gotówkowe

EN

welfare state; full employment; poverty; social exclusion; cash transfer; welfare state; full employment; poverty; social exclusion; cash transfer

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Praktyka Teoretyczna
• Year: 2017
• Volume: 24
• Issue: 2
• Pages: 39-67

Dates

published

2017-06-15

Contributors

author

Mariusz Baranowski

• Instytut Socjologii Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ul. Szamarzewskiego 89 C 60-568 Poznań

author

Bartosz Mika

• Instytut Filozofii, Socjologii i Dziennikarstwa Uniwersytet Gdański ul. Bażyńskiego 4 80-952 Gdańsk

References

• Arcarons, Jordi, Antoni Domènech, Daniel Raventós i Lluís Torrens. 2015. „Model finansowania dochodu podstawowego w Hiszpanii”. Tłum. Maciej Szlinder. Praktyka Teoretyczna Marzec 2015. http://www.praktykateoretyczna.pl/model-finansowaniadochodu-podstawowego-dla-krolestwa-hiszpanii/ [dostęp: 01.04.2017].
• Avivar, Roberto C. 2017. „Idea Bezwarunkowego Dochodu Podstawowego (BDP) pod odstrzałem neoliberalnej myśli ekonomicznej”. https://robertocobasavivar.wordpress.com/2017/03/09/idea-bezwarunkowego-dochodu-podstawowego-bdp-pododstrzalem-neoliberalnej-mysli-ekonomicznej [dostęp: 11.03.2017].
• Baranowski, Mariusz. 2015. „Uwarunkowania historyczne welfare state: między kapitalizmem a socjalizmem?”. Chorzowskie Studia Polityczne 9: 141–155.
• Baranowski, Mariusz. 2016. „Kryzys społeczeństwa kapitalistycznego a (nowa) kwestia miejska”. Kultura i Społeczeństwo 60(2): 19–33.
• BIEN [2017]. “Amartya Sen: India not ready for a basic income.” http://basicincome.org/news/2017/03/nobel-laureate-economist-amartya-sen-india-not-ready-basic-income/ [dostęp: 25.03.2017].
• Błaszczak-Przybycińska, Ilona. 2014. „Wartość pracy domowej – wycena empiryczna na podstawie ogólnopolskiego badania budżetu czasu ludności”. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 364: 44–59.
• Bollier, David. 2014. Think Like a Commoner: A Short Introduction to the Life of the Commons. Gabriola Island: New Society Publishers.
• Boudon, Raymond. 2008. Efekt odwrócenia. Niezamierzone skutki działań społecznych. Tłum. Agnieszka Karpowicz. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Ceglarz, Jakub. 2016. „Bezwarunkowy dochód podstawowy. Czy Polska powinna pójść w ślady Finlandii?”. http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/bezwarunkowy-dochod-podstawowy-finlandia,239,0,2043631.html [dostęp: 01.04.2017].
• Clark, Stephen C. 2002. “Funding a Basic Income Guarantee Considering Size, Political Viability, and Pipeline.” USBIG Discussion Paper 32: 2–11.
• Chang, Ha-Joon. 2013. 23 rzeczy, których nie mówią ci o kapitalizmie. Tłum. B. Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Cooper, Peter. 2014. “Technology Paves the Way for Basic Income More than a Job Guarantee.” heteconomist september 2014. http://basicincome.org/news/2014/10/peter-cooper-technology-paves-the-way-for-basic-income-more-than-a-job guarantee/ [dostęp: 27 marca 2017].
• De Brauw, Alan, Daniel O. Gilligan, John Hoddinott i Shalini Roy. 2015. “Bolsa Familia and Household Labour Supply.” Economic Development and Cultural Change 63(3): 423–457.
• Forstater, Mathew. 2000. “Savings-Recycling Public Employment: An AssetsBased Approach to Full Employment and Price Stability.” Journal of Post-Keynesian Economics 22(3): 437-451.
• Gasparini, Leonadro, Francisco Haimovich i Sergio Olivieri. 2009. “Labor Informality Bias of a Poverty-Alleviation Program in Argentina.” Journal of Applied Economics 12(2): 181–205.
• Gilroy, Bernard, Anastasia Heimann i Mark Schopf. 2013. „Basic Income and Labour Supply: The German Case.” Basic Income Studies 8: 43–70.
• Gordon, Wendell. 1997. “Job Assurance: The Job Guarantee Revisited.” Journal of Economic Issues 31(3): 826–834.
• Grewiński, Mirosław. 2009. Wielosektorowa polityka społeczna. O przeobrażeniach państwa opiekuńczego. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP.
• Gourevitch, Alex. 2016. “The Limits of a Basic Income: Means and Ends of Workplace Democracy”. Basic Income Studies 11(1): 17–28,
• Harvey, Philip. 2007. “Is There a Progressive Alternative to Conservative Welfare Reform?” [Niepublikowany rękopis dostępny online] https://works.bepress.com/philip_harvey/1/ [dostęp: 10.03.2017].
• Harvey, Philip. 2011. “Securing the Right to Work at the State or Local Level with a Direct Job-Creation Program.” Big Ideas for Jobs Initiative, Institute for Research on Labor and Employment, University of California at Berkeley, CA. http://www.bigideasforjobs.org/wp-content/uploads/2011/09/Harvey-Full-Report-2-PDF.pdf. [dostęp: 04.07.2017].
• Harvey, Philip. 2012. “More for Less: The Job Guarantee Strategy.” Basic Income Studies 7(2): 3–18.
• Husson, Michel. 2011. Kapitalizm bez znieczulenia. Studia nad współczesnym kapitalizmem, kryzysem światowym i strategią antykapitalistyczną. Tłum. Zbigniew Marcin Kowalewski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
• Kalecki, Michał. 1979 [1944]. „Trzy drogi do pełnego zatrudnienia”. W Michał Kalecki. Dzieła. T.1. Kapitalizm koniunktura i zatrudnienie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne: 339–349.
• Kalecki, Michał. 1979 [1943]. „Polityczne aspekty pełnego zatrudnienia”. W Michał Kalecki. Dzieła. T.1 Kapitalizm koniunktura i zatrudnienie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne: 339–349.
• Jendrzejczak, Marcin. 2014. „Każdemu od państwa po równo, ale raczej mało”. Obserwator Finansowy Listopad 2014. https://www.obserwatorfinansowy.pl/forma/rotator/kazdemu-od-panstwa-po-rowno-ale-raczej-malo/ [dostęp: 01.04.2017].
• Koistinen, Pertti i Johanna Perkiö. 2014. “Good and Bad Times of Social Innovations: The Case of Universal Basic Income in Finland.” Basic Income Studies 9(1–2): 25–57.
• Mika, Bartosz. 2014. „Dochód podstawowy i jego konsekwencje dla świata pracy”. Praktyka Teoretyczna 2(12): 145–169.
• Oliveira, Ana, M. H., Monica Andrade, Anne Resende, Clarissa Rodrigues, Roberto Rodrigues i Rafael Ribas. 2007. “The First Results of Baseline Impact Evaluation of Bolsa Familia.” W Evaluation of MDS Policies and Programs – Results. Red. Jeni Vaitsman i Rômulo Paes-Sousa. Brasília: SAGI/MDS: 19–66.
• Olson, Mancur. 2012. Logika działania zbiorowego. Dobra publiczne i teoria grup. Tłum. Sebastian Szymański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Packer, Arnold H. 1974. “Employment Guarantees Should Replace the Welfare System.” Challenge 17(1): 21–27.
• Panitch, Vida. 2011. “Basic Income, Decommodification, and the Welfare State.” Philosophy and Social Criticism 37(8): 935–945.
• Pasma, Chandra. 2009. “Working Through the Work Disincentive.” www.cpj.ca/files/docs/orking_Through_the_Work_Disincentive_-_Final.pdf [dostęp: 01.05.2017].
• Piketty, Thomas. 2015a. Kapitał w XXI wieku. Tłum. Andrzej Bilik. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Piketty, Thomas. 2015b. Ekonomia nierówności. Tłum. Andrzej Bilik. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Powell, K. Brian. 2011. “Two Libertarian Arguments for Basic Income Proposals”. Basic Income Studies 6(2): Article 5.
• Robeyns, Ingrid. 2001. „Czy dochód podstawowy odda sprawiedliwość kobietom?” Tłum. Maciej Szlinder. www.praktykateoretyczna.pl/ingrid-robeyns-czy-dochod-podstawowy-odda-sprawiedliwosc-kobietom [dostęp: 01.04.2017].
• Salehi-Isfahani, Djavad i Mohammad H. Mostafavi-Dehzooei, 2017. “Cash Transfers and Labour Supply: Evidence from a Large-scale Program in Iran”, https://erf.org.eg/wp-content/uploads/2017/05/1090.pdf
• Soares, Fabio, V. Ribas, Rafael, P. Osorio, Rafael, G. 2010. “Evaluating The Impact of Brazil’s Bolsa Familia.” Latin American Research Review 45(2): 173–190.
• Standing, Guy. 2012. “Why a Basic Income Is Necessary for a Right to Work.” Basic Income Studies 7: 19–40.
• Standing, Guy. 2015. Karta prekariatu. Tłum. Piotr Juskowiak i in. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Szarfenberg, Ryszard. 2011. „Tysiąc złotych dla każdego – rozmowa z dr hab. Ryszardem Szarfenbergiem”. Tygodnik Przegląd czerwiec 2011. https://www.tygodnikprzeglad.pl/tysiac-zlotych-dla-kazdego/ [dostęp: 01.04.2017].
• Szarfenberg, Ryszard. 2014. „Rosnąca rola warunkowości pomocy społecznej a dochód powszechny”. Praktyka Teoretyczna 2(12): 19–39.
• Szlinder, Maciej. 2013b. „Dochód podstawowy z perspektywy ekonomii politycznej Michała Kaleckiego.” Nowa Krytyka 30–31: 87–106.
• Szlinder, Maciej. 2014. „Powszechny dochód podstawowy – w stronę równości”. Filo-Sofija 24: 247–257.
• Szlinder, Maciej. 2017. „Dochód podstawowy – instrukcja obsługi”. Wywiad Jakuba Dymka. Krytyka Polityczna. 21 lutego. http://krytykapolityczna.pl/gospodarka/dochod-podstawowy-instrukcja-szlinder/. [dostęp: 01.04.2017].
• Szumlewicz, Piotr. 2017. „Dochód podstawowy bez złudzeń”. http://www.lewica.pl/?id=31597&tytul=Piotr-Szumlewicz:-Doch%F3d-podstawowy-bez-z%B3udze%F1 [dostęp: 04.07.2017].
• Tcherneva, Pavlina R. 2006. “Universal Assurances in the Public Interest: Evaluating the Economic Viability of Basic Income and Job Guarantees.” International Journal of Environment, Workplace and Employment 2(1): 69–88.
• Tcherneva, Pavlina R. 2013. “The Job Guarantee: Delivering the Benefits That Basic Income Only Promises – A Response to Guy Standing.” Basic Income Studies 7(2): 66–87.
• Therborn, Göran. 2015. Nierówność, która zabija. Jak globalny wzrost nierówności niszczy życie milionów i jak z tym walczyć. Tłum. Paweł Tomanek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Van Parijs, Philippe. 2009. „Dochód podstawowy dla wszystkich”. Problemy polityki społecznej. Studia i dyskusje 11: 139–153.
• Van Parijs, Philippe. 2000. “A Basic Income for All.” Boston Review. http://bostonreview.net/archives/BR25.5/vanparijs.html [dostęp: 25.03.2017].
• Vickrey, William. 1994. “Why Not Chock-Full Employment?” Atlantic Economic Journal 25 (1): 39–45.
• Vollenweider, Camila. 2013. “Domestic Service and Gender Equality: An Unavoidable for the Feminist Debate on Basic Income.” Basic Income Studies 8: 19–41.
• Wacquant, Loïc. 2009. Więzienia nędzy. Tłum. Michał Kozłowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
• Wężyk, Katarzyna. 2017. „Dochód podstawowy batem na populistów? Znieczulenie nie uzdrowi świata”. Magazyn Świąteczny Gazety Wyborczej. http://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,21357340,dochod-podstawowy-batem-na-populistowznieczulenie-nie-uzdrowi.html [dostęp: 29.03.2017].
• Widerquist, Karl. 2017. “The Cost of Basic Income: Back-of-the-Envelope Calculations.” [Niepublikowany rękopis dostępny online] https://works.bepress.com/widerquist/75/ [dostęp: 04.07.2017].
• Wilkinson, Richard i Kate Pickett. 2011. Duch równości. Tam gdzie panuje równość, wszystkim żyje się lepiej. Tłum. Paweł Listwan. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca.
• Wray, Randall L. 1998. Understanding Modem Money The Key to Full Employment and Price Stability. Northampton (USA)–Cheltenham (UK): Edward Elgar Publishing.
• Wray, Randall L. 2006. “Lessons from Argentina’s Employment Guarantee.” Economic and Political Weekley June 10th.: 2293–2296.
• Wright, Erik O. 2005. “Basic Income as a Socialist Project.” http://www.ssc.wisc.edu/~wright/Basic%20Income%20as%20a%20Socialist%20Project.Pdf
• Zwolinski, Matt. 2011. “Classical Liberalism and the Basic Income.” Basic Income Studies 6(2): Article 10.

Identifiers

DOI

10.14746/prt.2017.2.2