Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2019 | 31 | 1 | 50-71

Article title

Rewolucja październikowa w Polsce: Historia antykomunistycznego wyparcia

Authors

Content

Title variants

EN
The October Revolution in Poland: A History of Anti-Communist Repression

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Podstawowa teza niniejszego artykułu jest następująca: rewolucja październikowa miała istotny wpływ zarówno na odzyskanie przez Polskę niepodległości, jak i na kształt polskich walk klasowych. Jednak historia tego wpływu jest całkowicie wypierana albo nawet jawnie negowana we współczesnym hegemonicznym prawicowym dyskursie historycznym w Polsce. Setna rocznica rewolucji wywołała publicystyczną dyskusję, w ramach której wydarzenia te były przedstawiane jako „demoniczne źródło dwudziestowiecznego totalitaryzmu”, zapoznając tym samym entuzjazm, jaki rewolucja wywołała wśród Polaków (zarówno jej uczestników, jak i pełnych nadziei obserwatorów). Nacjonalistyczna historiografia, idealizująca Polaków za wszelką cenę, stara się usilnie wymazać polskie zaangażowanie w „Czerwony Październik” albo zredukować je do rangi nieistotnego epizodu. W związku z tym tekst stanowi analizę dominującej narracji na temat rewolucji bolszewickiej w Polsce na przykładzie popularnonaukowej publikacji Mateusza Staronia Zdrajcy: Polacy u boku Lenina. Stawką tej analizy jest z jednej strony zbadanie strategii i sposobów antykomunistycznego „przepisywania” historii, podporządkowanej doraźnym celom ideologicznym, z drugiej zaś przedstawienie alternatywnej – wobec obowiązujących antykomunistycznych klisz – narracji dotyczącej rewolucji październikowej w polskim kontekście, opierającej się na trzech zagadnieniach:1. Polskiego uczestnictwa w październikowych wydarzeniach;2. Wpływu rewolucji na odzyskanie niepodległości przez Polskę;3. Polskich rad robotniczych jako bezpośredniej odpowiedzi na rewolucję rosyjską.Cel niniejszego artykułu nie ogranicza się – w związku z powyższym – do przedstawienia alternatywy dla dominującego dyskursu, wykonania kolejnego ćwiczenia w zakresie politycznej i historycznej wyobraźni czy wyciągnięcia na światło dzienne wypartych aspektów polskiej historii. Idzie tu raczej o ukazanie logiki i struktury samej antykomunistycznej narracji.
EN
The paper supports the following thesis: the October Revolution influenced the constituency of the Polish independent state in 1918 as well as the structure of class struggles in Poland. The history of this impact is absolutely ignored or even denied in contemporary Polish anti-communist ruling historical discourse. The centenary of the Russian Revolution triggered debates presenting this event as “a demonic source of the 20th century totalitarianism”, without mentioning the enthusiasm the Revolution provoked in Polish people (who were both actively participating in it and inspired by it). The nationalist historical policy, which idealizes Poles at any cost, attempts to erase Polish engagement in “Red October” or belittle it as an insignificant episode. For this reason, by analyzing the dominant narrative about the Bolshevik Revolution in Poland via the example of Mateusz Staroń’s book Traitors: Poles the allies of Lenin, I will show how anti-communist discourse reshapes the past to serve its own ideological purposes and present an alternative narrative about the Russian Revolution in a Polish context, against these dominant anti-communist clichés, concerning 3 issues:1. Polish participation in the October Revolution,2. The Revolution’s influence on Poland’s independence,3. The Polish workers’ council movement as a direct response to the Russian Revolution.In the context of the above, the aim of this paper is not limited to providing an alternative to the ruling discourse, being just another exercise in political and historical imagination, or attempting to bring to light repressed aspects of Polish history. Rather, it is to show the logic and structure of the anti-communist narrative as such.

Year

Volume

31

Issue

1

Pages

50-71

Physical description

Dates

published
2019-05-08

Contributors

  • Instytut Nauk Politycznych PAN ul. Polna 18/20 00-625 Warszawa

References

  • Bicz, Henryk. 1934. Rady delegatów robotniczych w Polsce w 1918–1919 r. Wydawnictwo Partyjne: Moskwa.
  • Bobińska, Helena. 1966. Pamiętniki tamtych lat. T. 1. Państwowy Instytut Wydawniczy: Warszawa.
  • Deutscher, Isaac. 1958. “The Tragedy of the Polish Communist Party”. https://www.marxists.org/archive/deutscher/1958/Polish-tragedy.htm
  • Figes, Orlando. 1996. A People’s Tragedy: A History of the Russian Revolution. Penguin Books: New York.
  • Frołow, Sylwia. 2014. Dzierżyński: Miłość i rewolucja. Biografia intymna. Wydawnictwo “Znak”: Kraków.
  • Furet, Francois. 1999. The Passing of an Illusion: The Idea of Communism in the Twentieth Century. University of Chicago Press: Chicago.
  • Jabłoński, Henryk. 1962. Narodziny Drugiej Rzeczypospolitej (1918–1919). Wydawnictwo “Wiedza Powszechna”: Warszawa.
  • Jabłoński, Henryk. 1967. “Znaczenie Rewolucji Październikowej dla kształtowania się bytu narodowo-państwowego i stosunków społecznych w Polsce”. In Rewolucja Październikowa a Polska, ed. Tadeusz Cieślak and Leon Grosfeld. Państwowe Wydawnictwo Naukowe: Warszawa.
  • Kołakowski, Leszek. 1978. Main Currents of Marxism: Its Rise, Growth and Dissolution, Volume 2: The Golden Age. Trans. Paul S. Falla. Oxford University Press: Oxford.
  • Kotkin, Stephen. 2015. Stalin: Paradoxes of Power 1878–1928. Penguin Books: New York.
  • Krzywiec, Grzegorz. 2017. Polska bez Żydów: Studia z dziejów idei, wyobrażeń i praktyk antysemickich na ziemiach polskich początku XX wieku (1905–1914). Wydawnictwo Instytutu Historii PAN: Warszawa.
  • Lenin, Vladimir I. 1913. “Theses on the National Question”. https://www.marxists.org/archive/lenin/works/1913/jun/30.htm.
  • Losurdo, Domenico.2015. War and Revolution: Rethinking the 20th Century. Verso: London–New York.
  • Maila, Martin. 1994. The Soviet Tragedy. A History of Socialism in Russia, 1917–1991. The Free Press: New York.
  • Malinowski, Henryk. 1967. “Walki polskiej lewicy robotniczej 1918–1919”. In Rewolucja Październikowa a Polska, ed. Tadeusz Cieślak and Leon Grosfeld. Państwowe Wydawnictwo Naukowe: Warszawa.
  • Marzec, Wiktor. 2016. Rebelia i reakcja: Rewolucja 1905 roku i plebejskie doświadczenie polityczne. Wydawnictwo UŁ/Universitas”: Łódź–Kraków.
  • Matejko, Adam. 1963. “Rady robotnicze”. In Adam Matejko. Praca i koleżeństwo: Zagadnienia socjologii pracy. Wiedza Powszechna: Warszawa.
  • McMeekin, Sean. 2009. History’s Greatest Heist: The Looting of Russia by the Bolsheviks. Yale University Press: New Haven.
  • Miodowski, Adam. 2011. Polityka wojskowa radykalnej lewicy polskiej. 1917–1921. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku: Białystok.
  • Miodowski, Adam. 2017. Polish revolutionary formations in the Red Army structures (1918–1921). Wydawnictwo PRYMAT: Białystok.
  • Moll, Łukasz and Michał Pospiszyl. 2019. “Filozofia polityczna motłochu”. Le Monde Diplomatique – edycja polska 1(155).
  • Najdus, Walentyna. 1967. Polacy w rewolucji 1917 roku. Państwowe Wydawnictwo Naukowe: Warszawa..
  • Najdus, Walentyna. 1971. Lewica polska w Kraju Rad: 1918–1920. Państwowe Wydawnictwo Naukowe: Warszawa.
  • Niedziałkowski, Mieczysław. 1930. Demokracja parlamentarna w Polsce. Księgarnia robotnicza: Warszawa.
  • Sartre, Jean-Paul. 1961. Situations, IV. Gallimard: Paris.
  • Staroń, Mateusz. 2018. Zdrajcy: Polacy u boku Lenina. Bellona: Warszawa.
  • Sunny, Ronald G. 2017. Red Flag Unfurled: History, Historians and the Russian Revolution. Verso: London–New York.
  • Szczygielski, Zbigniew and Aleksandra Tymieniecka. 1960. Z dziejów Rad Delegatów Robotniczych w Polsce. Książka i Wiedza: Warszawa.
  • Toporowicz, Wiesława. 1988. Rewolucja Październikowa: Polska–Polacy. Wydawnictwo “Współpraca”: Warszawa.
  • Walicki, Andrzej. 1995. Marxism and the Leap to the Kingdom of Freedom: The Rise and Fall of the Communist Utopia. Stanford University Press: Stanford, CA.
  • Wrzosek, Mieczysław. 1969. Polskie korpusy wojskowe w Rosji w latach 1917–1918. Książka i Wiedza: Warszawa.
  • Zaremba, Zygmunt. 1983. Wspomnienia: Pokolenie przełomu. Wydawnictwo Literackie: Kraków.
  • Zieliński, Konrad. 2013. O Polską Republikę Rad: Działalność polskich komunistów w Rosji Radzieckiej 1918–1922. Wydawnictwo UMCS: Lublin.
  • Žižek, Slavoj. 2002. Did Somebody Say Totalitarianism? Five Interventions in (Mis)use of a Notion. Verso: London–New York.
  • Žižek, Slavoj. 2004. Revolution at the Gates: A Selection of Writings from February to October 1917: V.I. Lenin. Verso: London–New York

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.ojs-doi-10_14746_prt_2019_1_3
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.