Wartościowanie poezji w Zarysie literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu Piotra Chmielowskiego. Kilka punktów widzenia

• Authors: Urszula Kowalczuk

Title variants

EN

Valuation of poetry in “Zarys literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu” by Piotr Chmielowski. A handful of perspectives to consider

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article analyses the mode of establishing and recording the process of poetry valuation in Zarys literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu [An outline of the literature of the last sixteen years] written by Piotr Chmielowski, as well as the textual strategies of the author that modeled the transformations in the discourse of the author. It is proved in the article that in the Chmielowski’s disquisitions the problem of evaluation is just as important as the evaluation as a problem. The evaluation of poetry conducted by the critic was an element of self-identification of the generation of ”young poets” that he himself represented, as well as a proof for their longing for grand poetry, discomfort resulting from lack of authority figures and difficulties in expressing one’s own or/and national suffering. The use of the so-called ”argument of poetry” has been recognized here as a distinctive feature of Chmielowski’s idiolect that serves to dynamize his critical writings.

Keywords

PL

poetry; evaluation; evaluative discourse; exclusion; suffering

EN

poetry; evaluation; evaluative discourse; exclusion; suffering; poetry; evaluation; evaluative discourse; exclusion; suffering

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
• Year: 2012
• Issue: 19
• Pages: 61-74

Dates

published

2012-01-01

Contributors

author

Urszula Kowalczuk

• Uniwersytet Warszawski. Instytut Literatury Polskiej.

References

• Chlebowski B., Przegląd piśmienniczy. „Biblioteka Warszawska”, „Niwa”, „Ateneum”, kwartał III 1881 r., „Tygodnik Ilustrowany” 1881, nr 309.
• Chmielowski P., Spółczucie psychologiczne w badaniach historycznoliterackich, w: idem, Pisma krytycznoliterackie, t. 1, s. 208–209; pierwodruk: Pamiętnik III Zjazdu Historyków Polskich w Krakowie, urządzonego przez Towarzystwo Historyczne Lwowskie w dniach 4, 5 i 6 czerwca 1900, I. Referaty, Sekcja II.
• Chmielowski P., Współcześni poeci polscy. Szkice, Petersburg 1895.
• Chmielowski P., Zarys literatury polskiej z ostatnich lat szesnastu, Wilno 1881.
• Chmielowski P., Z rozmyślań krytyka, w: idem, Pisma krytycznoliterackie, t. 1; pierwodruk: Słowackiemu. Jednodniówka ku czci Słowackiego, Kraków [1904].
• Głowiński M., Kanony poetyckości i style historyczne, w: O współczesnej kulturze literackiej, red. S. Żółkiewski, M. Hopfinger, t. 1, Wrocław 1973.
• Głowiński M., Komunikacja literacka jako sfera napięć, w: Problemy odbioru i odbiorcy, red. T. Bujnicki, J. Sławiński, Wrocław 1977.
• Handke R., Kategoria horyzontu oczekiwań odbiorcy a wartościowanie dzieł literackich, w: Problemy odbioru i odbiorcy, red. T. Bujnicki, J. Sławiński, Wrocław 1977.
• Kulczycka-Saloni J., Dziedzictwo romantyzmu w kulturze okresu pozytywizmu, w: Z polskich studiów slawistycznych, seria 4: Nauka o literaturze, Warszawa 1972.
• Makowski A., Metoda krytycznoliteracka Piotra Chmielowskiego, Warszawa 2001.
• Mazur A., Tomkowski J., Zabijanie poetów, „Ruch Literacki” 1991, z. 4.
• Owczarek A., Chmielowski o poetach i poezji, w: Piotr Chmielowski i Antoni Gustaw Bem, red. Z. Przybyła, Częstochowa 1999.
• Paczoska E., Krytyka literacka pozytywistów, Wrocław 1989.
• Sztachelska J., Piotr Chmielowski i legenda pozytywizmu, w: Piotr Chmielowski i Antoni Gustaw Bem, red. Z. Przybyła, Częstochowa 1999.
• Tomkowski J., Esej o zabijaniu poetów, w: idem, Samobójcy i marzyciele. O zabijaniu poetów, Kielce 2002.
• Warzenica E., Pozytywistyczny „obóz młodych” wobec tradycji wielkiej polskiej poezji romantycznej (lata 1866–1881), Warszawa 1968.
• Warzenica-Zalewska E., Przełom scjentystyczny w publicystyce warszawskiego „obozu młodych”. (Lata 1866–1876), Wrocław 1978.
• Wiadomości bieżące, naukowe, literackie, artystyczne i społeczne, „Biblioteka Warszawska” 1881, t. 3.
• Wóycicki K., Walka na Parnasie i o Parnas. Materiały i opracowania do dziejów pozytywizmu polskiego, cz. 1: Walka z epigonizmem: poglądy, wskazania, nadzieje, wróżby, Warszawa 1928.

Identifiers

DOI

10.14746/pspsl.2012.19.4