Finansyzacja jednostek samorządu terytorialnego na przykładzie miast metropolitarnych w Polsce

• Authors: Aleksandra Ostrowska , Anna Wichowska

Title variants

EN

The financialization of local self-government units based on the example of metropolitan cities in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto problem procesu finansyzacji jednostek samorządu terytorialnego. W pierwszej kolejności dokonano charakterystyki tego zjawiska, następnie przedstawiono propozycję jego pomiaru wykorzystującą analizę struktury aktywów i pasywów bilansu oraz zadłużenia miast metropolitalnych w latach 2007–2017. Wyniki badań prowadzą do niejednoznacznych wniosków. W początkowych latach okresu badawczego zaobserwowano rosnące wskaźniki finansyzacji aktywów i pasywów, jak i wzrost zadłużenia, co wskazywało na przejawy kryzysu finansowego. W drugiej części okresu badawczego wartości badanych wskaźników charakteryzujących zadłużenie miast metropolitalnych zmalały, ale wskaźniki finansyzacji aktywów oraz pasywów nieznacznie wzrosły. Ostateczna ocena tych tendencji będzie możliwa w dłużej perspektywie czasu i wymagała będzie uwzględniania także innych, niemierzalnych czynników, takich jak: polityka finansowa miast, stanowione prawo lub jakość usług publicznych świadczonych przez samorządy miejskie.

EN

The article addresses the problem of the process of the financialization of local self-government units. First of all, the characterization of this phenomenon is made, then a measurement proposal is presented, using the analysis of the structure of balance sheet assets and liabilities and the debt of metropolitan cities in 2007–2017. The research results lead to inconclusive conclusions. In the early years of the research period, increasing indicators of the financializaton of assets and liabilities, as well as an increase in debt, were observed, which indicated the symptoms of the financial crisis. In the second part of the research period, the values of the indicators characterizing the indebtedness of metropolitan cities decreased, but the financialization assets and liabilities ratios increased slightly. The final assessment of these trends will be possible in the longer term and will require consideration of other, immeasurable factors, such as a city’s financial policy, statutory law, and the quality of public services provided by municipalities.

Keywords

PL

finansyzacja; jednostki samorządu terytorialnego; miasta metropolitalne

EN

financialization; local self-government units; metropolitan cities; financialization; local self-government units; metropolitan cities

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Year: 2020
• Volume: 82
• Issue: 4
• Pages: 285-301

Dates

published

2020-12-30

Contributors

author

Aleksandra Ostrowska

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000-0001-5814-0530

author

Anna Wichowska

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

• https://orcid.org/0000-0003-2862-4424

References

• Aalbers, M.B. (2019). Financialization, [w:] R. Richardson et al. (eds.), The International Encyclopedia of Geography: People, The Earth, Environment, and Technology. Oxford: Wiley: 1–14.
• Azkunaga, J.A., San-Jose, L., Urionabarrenetxea, S. (2013). The impact of financial globalization and financialization on the economy in the current crisis through banking corporate governance. Contemporary Economics 7(3): 79–94.
• Bartkowski, J. (2016). Finansjalizacja i samorząd terytorialny, [w:] A. Gemzik-Salwach, K. Opolski (red.), Finansjalizacja – wpływ na gospodarkę i społeczeństwo. Warszawa: CeDeWu: 39–58.
• Dąbrowski, T.J., Fierla, A., Grygiel-Tomaszewska, A. (2018). Pomiar finansjeryzacji Próba konceptualizacji. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.
• Dziworska, K., Górczyńska, A. (2017). Współczesne dylematy poszukiwania nowego ładu gospodarczego. Współczesna Gospodarka 2: 71–86.
• Epstein, G. (2005). Introduction: Financialization and the world economy, [w:] G. Epstein (ed.), Financialization for the World Economy. Northampton–Cheltenham: Edward Elgar: 3–28.
• Fierla, A., Grygiel-Tomaszewska, A. (2017). Proces finansjeryzacji, [w:] Finansjeryzacja gospodarki i jej wpływ na przedsiębiorstwa. Warszawa: Oficyna wydawnicza SGH: 13–98.
• Gołębiowski, G. (2017). Finansyzacja życia codziennego, [w:] J. Ickiewicz, J. Ostaszewski (red.), Złota Księga dla Profesora Jana Konstantego Szczepańskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH: 109–118.
• Gostomski, E. (2014). Finansyzacja w gospodarce światowej, Biznes Międzynarodowy w Gospodarce Globalnej 33: 299–311.
• Gupta, P.S. (2019). The entwined futures of financialisation and cities. Cambridge Journal of Economics 43(4): 1123–1148.
• Jastrzębska, M. (2016). Zadłużanie się jednostek samorządu terytorialnego w parabankach – przyczyny, skutki, przeciwdziałanie. Ekonomiczne Problemy Usług 125: 187–200.
• Kata, R., Chmiel, J. (2017). Household financialization-sense and scale of this phenomenon on the example of Poland. Financial Internet Quarterly “e-Finanse” 13(2): 62–74.
• Kornberger-Sokołowska, E. (2001). Decentralizacja finansów publicznych a samodzielność finansowa jednostek samorządu terytorialnego. Warszawa.
• Kozera, A. (2017). Rosnące zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego jako zagrożenie dla rozwoju lokalnego. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy 49: 203–215.
• Kozera, A. (2016). Zadłużenie metropolii w Polsce w latach 2007–2013. Studia Regionalne i Lokalne: 70–93.
• Lewicka-Strzałecka, A. (2015). Kultura finansjalizacji. Prakseologia 157/2: 209–230.
• Lisek, S. (2016). Finansyzacja w małopolskich spółkach giełdowych i jej zmiana w czasie. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia 4: 123–132.
• Løding, T.H. (2018). The financialization of local governments – the case of financial rationality in the management of Norwegian hydroelectric utilities. Socio-Economic Review 0(0): 1–19.
• Ładysz, I. (2012). Wybrane aspekty zarządzania bezpieczeństwem finansowym i zadłużeniem miasta Wrocławia. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego 6: 15–29.
• Małecki, W. (2016). Finansjalizacja cykli koniunkturalnych i jej konsekwencje dla polityki stabilizacyjnej. Gospodarka Narodowa 4: 47–68.
• Marszałek, P. (2012). Finansyzacja – problemy i kontrowersje. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 247: 220–230.
• Ministerstwo Finansów (2018): <https://www.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow/dzialalnosc/finanse-publiczne/budzety-jednostek-samorzadu-terytorialnego/sprawozdania-finansowe> [dostęp: 24.08.2018].
• Nölke, A. (2017). Financialisation as the core problem for a “Social Europe”. Revista De Economia Mundial 46: 27–48.
• Ostrowska, M. (2013). Finansjalizacja: zarys problematyki. Rola Informatyki w Naukach Ekonomicznych i Społecznych: 136–143.
• Poniatowicz, M. (2013). Finanse samorządu terytorialnego w warunkach niestabilnego otoczenia (na przykładzie miast Unii Metropolii Polskich). Zarządzanie i Finanse 11(2.3): 337–348.
• Poniatowicz, M. (2014). Wpływ kryzysu gospodarczego na systemy finansowe jednostek samorządu terytorialnego na przykładzie największych miast w Polsce. Warszawa: CeDeWu.
• Poniatowicz, M., Salachna, J.M., Perło, D. (2010). Efektywne zarządzanie w jednostce samorządu terytorialnego. Warszawa: Wolters Kluwer business.
• Ratajczak, M. (2012). Finansyzacja gospodarki. Ekonomista 3: 281–302.
• Ratajczak, M. (2014). Ekonomia i edukacja ekonomiczna w dobie finansyzacji gospodarki. Ekonomista 2: 207–219.
• Ratajczak, M. (2017). Wzrost gospodarczy w warunkach finansyzacji gospodarki. Studia Oeconomica Posnaniensia 5(5): 23–37.
• Remlein, M. (2015). Wpływ finansyzacji gospodarki na wyniki finansowe polskich przedsiębiorstw. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia 77: 169–180.
• Rossmann, P., Greenfield, G. (2006). Financialization: New Routes to profit, new challenges for trade unions. Labour Education. The Quarterly Review of the ILO Bureau for Workers’ Activities 142: 1–9.
• Rynio, D. (2010). Atrakcyjność lokalizacji inwestycji zagranicznych w metropolii. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 246: 105–115.
• Sawkowicz, P. (2003). Zadłużenie samorządów – podstawy teoretyczne i doświadczenie Europy Zachodniej. Finanse Komunalne 5: 5–17.
• Socha, Ł.M. (2016). Ufinansowienie spółek notowanych na GPW w Warszawie SA w latach 2005–2012, [w:] A. Gemzik-Salwach, K. Opolski (red.), Finansjalizacja Wpływ na gospodarkę i społeczeństwo. Warszawa: CeDeWu: 117–126.
• Socha, B., Urban, D. (2018). The Financialization of Companies Listed on the Warsaw Stock Exchange – the Sector Analysis. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Lublin-Polonia, Sectio H 52(4): 93–102.
• Spoz, A. (2016). Wpływ finansyzacji na działalność i sprawozdawczość przedsiębiorstw. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 436: 270–277.
• Swianiewicz, P. (2011). Finanse samorządowe – koncepcje, realizacja, polityki lokalne. Warszawa: Wydawnictwo Municipium.
• Swianiewicz, P. (2014). Ocena podziału terytorialnego państwa z uwzględnieniem efektywności funkcjonowania urzędów organów jednostek samorządu terytorialnego – wnioski i rekomendacje. Warszawa: Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji.
• Szczepankowski, P. (2016). Finansyzacja przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie 1: 31–47.
• Szunke, A. (2014). The role of financialization in banking sector instability. Journal of Economics & Management 16: 97–111.
• Tetla, M. (2016). Dług publiczny jednostek samorządu terytorialnego w latach 2012–2014 i sposoby jego ograniczania. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach: 131–140.
• Waligóra, K. (2013). Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego w aspekcie realizacji projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej (na przykładzie Białegostoku), [w:] M. Poniatowicz (red.), Finanse samorządu terytorialnego w niestabilnym otoczeniu. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Waliszewski, K. (2016). Financialization of the economy and the need for personal finance advisory services. Financial Internet Quarterly “e-Finanse” 12(2): 13–23.
• Włodarczyk, B. (2018). Rynek surowców a ryzyko bankowe (w ujęciu ryzyka rynkowego i kredytowego). Olsztyn: Wydawnictwo UWM.

Identifiers

DOI

10.14746/rpeis.2020.82.4.21