Mądrość żartu alternatywą edukacyjną (na przykładzie „Pedagogiki żarto-bliwej” Janusza Korczaka)

• Authors: Andrzej Pluta

Title variants

EN

The Wisdom of a Joke as an Educational Alternative (the Case Study of Janusz Korczak’s Humorous Pedagogy)

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The analysis of Janusz Korczak’s actions and beliefs makes him a contemporary Socrates. Socrates is being treated as a classical archetype of Sophomoros, who not only teaches but also plays jokes. In my essay I try to show that in his book entitled Humorous Pedagogy Janusz Korczak presents education and an educator in a way that departs from the one-sidedness of hieratic pedagogy.

Keywords

PL

Sophomoros; joke-seriousness; wisdom-stupidity; humorous pedagogy; Sophomoros; joke-seriousness; wisdom-stupidity; humorous pedagogy

EN

Sophomoros; joke-seriousness; wisdom-stupidity; humorous pedagogy

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Studia Edukacyjne
• Year: 2019
• Issue: 54

Dates

published

2019-09-15

Contributors

author

Andrzej Pluta

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Abriszewski K., Miłość (mądrości) w czasach zarazy, [w:] Edukacja w czasach popkultury, red. W. Burszta, A. De Tchorzewski, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 2002.
• Barański J., O kiczu, nie tylko ogrodowym, [w:] Peryferie kultury. Szkice ofiarowane Profesorowi Rochowi Sulimie, red. R. Chymkowski, Ł. Bukowiecki, M. Czemarmazowicz, W.K. Pessel, M. Zimniak-Hałajko, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2013.
• Buliński T., Człowiek do zrobienia. Jak kultura tworzy człowieka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2002.
• Cackowski Z., Sacrum/infernum, [w:] Wokół ideałów i wartości. Dylematy filozoficzne i praktyczne. Księga dedykowana pamięci Profesora Seweryna Dziamskiego, red. A. Jamroziakowa, E. Jeliński, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005.
• Dobrowolski J., Filozofia głupoty. Historia i aktualność sensu tego co irracjonalne, Wydawnictwo
• Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• Drukier B., Trudny optymizm Janusza Korczaka, [w:] Reminiscencje myśli Janusza Korczaka wykorzystywane w nowoczesnych modelach kształcenia, red. M. Juszczyk, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1996.
• Filipczak K., Janusz Korczak jako współczesny Sokrates, Piotrkowskie Studia Pedagogiczne, 2001, 9.
• Golka M., Skandal artystyczny, Kultura i Społeczeństwo, 2013, 1.
• Grad J., Zabawa a praktyka edukacyjna, [w:] Szkice o edukacji i kulturze, red. A. Pluta, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1999.
• Grad J., Powaga zabawy, [w:] Nauka. Humanistyka. Człowiek. Prace dedykowane Profesor Krystynie Zamiarze w czterdziestolecie pracy naukowej, red. J. Kmita, B. Kotowa, J. Sójka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005.
• Grad J., Uczestnictwo w kulturze artystycznej społeczeństwa polskiego i jego uwarunkowania, [w:] Organizacja i upowszechnianie kultury w Polsce. Zmiany modelu, red. J. Grad, U. Kaczmarek, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005.
• Jakubczak M., Filozofia kultury jako filozofia kultur, [w:] Co to jest filozofia kultury, red. Z. Rosińska, J. Michalik, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006.
• Jaśtal J., [hasło] Mądrość, [w:] Słownik filozofii, red. J. Hartman, Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2009.
• Jaworska-Witkowska M., Ku kulturowej koncepcji pedagogiki, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2009.
• Kmita J., Późny wnuk filozofii. Wprowadzenie do kulturoznawstwa, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 2007.
• Kołakowski L., Ułamki filozofii. Najbardziej wysłużone i najczęściej cytowane zdania filozofów z komentarzem, Wydawca Prószyński i S-ka Warszawa 2009.
• Kowalski P., Popkultura i humaniści. Daleki od kompletności remanent spraw, poglądów i mistyfikacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2004.
• Krawczyk-Wasilewska V., Dobbie M., Wizerunek mądrogłupiego jako przykład wartości kulturowej humoru, [w:] Człowiek i kultura jako wartość. Księga jubileuszowa ofiarowana Profesor Irenie Bukowskiej-Floreńskiej, red. R. Hojda, G. Odój, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2008.
• Kubicki R., Metafizyczne podteksty tożsamości możliwych w światach kultury popularnej, [w] Kultura popularna. Konteksty teoretyczne i społeczno-kulturowe, red. A. Gromkowska-Melosik, Z. Melosik, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2010.
• Leksykon PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Marquard O., Apologia przypadkowości. Studia filozoficzne, tłum. K. Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 1994.
• Mejbaum W., Słowa i sensy. Studium z zakresu logiki kognitywnej, [w:] Szkice o partycypacji kulturowej, red. K. Zamiara. Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1998.
• Olczak-Ronikier J., Korczak. Próba biografii, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2011.
• Paradowska K., Korczak uśmiechnięty, www.Balticpanorama.pl [data dostępu: 5.05.2013].
• Piasecka M., O uniwersalizmie (nie)dokończenia. Edukacyjne (nie)miejsca i (nie)ślady, Wydawnictwo im. S. Podobińskiego Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego w Częstochowie, Częstochowa 2018.
• Pluta A., Performatywny charakter „inności” w „farmakopei” Janusza Korczaka (na przykładzie „Pedagogiki żartobliwej“), [w:] Reminiscencje myśli Janusza Korczaka wykorzystywane w nowoczesnych modelach kształcenia, red. M. Juszczyk, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1996.
• Pluta A., Symboliczny charakter „farmakopei” J. Korczaka jako przykład pozaszkolnej komunikacji dydaktyczno-wychowawczej, [w:] Szkice o partycypacji kulturowej, red. K. Zamiara, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 1997.
• Pluta A., Wokół kulturowych podstaw edukacji. Z problemów interpretacji humanistycznej przysposabiania do uczestnictwa w kulturze, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej w Częstochowie, Częstochowa 2011.
• Pluta A., W przyszłość wkraczamy tyłem... cofając się do dzieciństwa, które z(a)nika...?,[w:] Czyja edukacja? Refleksje o podmiotowości. Cz. 2, „Humanistyka-Pedagogika-Edukacja“, t. 3, red. A. Pluta, przy współudziale A. Tarnopolskiego i M. Kalamana, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Lingwistycznej, Częstochowa 2011.
• Podobiński S., Język elementem charyzmy. Janusza Korczaka władztwo nad słowem, [w:] Reminiscencje myśli Janusza Korczaka wykorzystywane w nowoczesnych modelach kształcenia, red. M. Juszczyk, Wydawnictwo WSP w Częstochowie, Częstochowa 1996.
• Rusek A., Wielowymiarowość humoru, Innowacje Psychologiczne, 2012, 1, 1.
• Suchodolski B., Dwa bieguny ludzkiej egzystencji, Aneks II, [w:] L. Witkowski, Dwoistość w pedagogice Bogdana Suchodolskiego, Wyd. Wit-Graf, Kraków 2001.
• Szczepska-Pustkowska M., Korczakowski rodowód dziecięcego obywatelstwa, [w:] Demokracja. Socjalizacja.
• Publikacja dedykowana Profesorowi Janowi Papieżowi na siedemdziesiątą rocznicę urodzin i czterdziestopięciolecie pracy naukowej i nauczycielskiej, red. P. Bauć, K. Kmita-Zaniewska, M. Welenc, Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2019.
• Tatarkiewicz W., O szczęściu, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1979.
• Witkowski L., Ambiwalencja kiczu w kulturze (Elementy meta-pedagogiczne w ilustracjach nie tylko estetycznych), [w:] Nieobecne dyskursy, red. Z. Kwieciński, część V, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 1997.
• Witkowski L., Między pedagogiką, filozofią i kulturą. Studia, eseje i szkice, t. 3, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2007.
• Zgółka T., Język wśród wartości, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1988.
• Zgółka T., O szczerości. Esej pragmalingwistyczny, [w:] Nauka. Humanistyka. Człowiek. Prace dedykowane Profesoror Krystynie Zamiarze w czterdziestolecie pracy naukowej, red. J. Kmita, B. Kotowa, J. Sójka, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2005.

Identifiers

DOI

10.14746/se.2019.54.8