Teoria kapitału ludzkiego a minimalne wynagrodzenia w wybranych krajach Trójmorza

• Authors: Jurij Renkas

Title variants

Teoria kapitału ludzkiego a minimalne wynagrodzenia w wybranych krajach Trójmorza

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie metody szacowania procentu zgodności ustawowo okre­ślonych płac minimalnych w wybranych krajach Trójmorza z płacami minimalnymi ustalonymi na podstawie teorii kapitału ludzkiego. W pierwszej części opracowania prowadzi się rozważania na temat istoty kapitału, kapitału ludzkiego oraz wynagrodzenia godziwego. Termodynamika umożli­wia głębsze poznanie natury kapitału i zrozumienie komplementarności kategorii kapitału i pracy, z czego wynika zestaw podstawowych pojęć ekonomicznych. Na tym gruncie są opracowane mo­dele pomiaru kapitału i kapitału ludzkiego oraz model wynagrodzenia godziwego. Przedstawione w artykule modele pomiaru wartości kapitału ludzkiego wykorzystują się do ustalenia minimal­nych wynagrodzeń godziwych w Polsce oraz wybranych krajach Trójmorza. Modele te bazują na trzech fundamentalnych zasadach rzeczywistości: pierwszej i drugiej zasadzie termodynamiki oraz zasadzie minimalnego działania. Szczególnie druga zasada termodynamiki w podstawowym sfor­mułowaniu jest w rozważaniach ekonomicznych nieodzowna, ponieważ organizm ludzki ma ce­chy silnika cieplnego i doznaje spontanicznej, losowej stratności energii. Wynagrodzenie godziwe oznacza, że zarobki dwojga pracujących rodziców pozwalają doprowadzić dwoje potomków do poziomu osiągniętego przez nich kapitału ludzkiego, czyli płaca ta gwarantuje zachowanie kapitału ludzkiego. Artykuł kończy zestawienie procentu zgodności ustawowo określonych płac minimal­nych w wybranych krajach Trójmorza z płacami minimalnymi ustalonymi na podstawie teorii kapi­tału ludzkiego. Procent ten ukazuje podobieństwo i różnice gospodarek badanych państw z punktu widzenia kosztów utrzymania oraz świadczy o możliwości tworzenia własnej unii gospodarczej.

EN

The aim of the paper is to present a method for estimating the percentage compliance of statutory minimum wages in selected Trisea countries with minimum wages established on the basis of human capital theory. The first part of the study deals with the essence of capital, human capital and fair wage. Thermodynamic theory enables a deeper understanding of the nature of capital and perception the complementarity of capital and labor, from which follows a set of basic economic concepts. From this basis are developed the Human Capital Measurement Model and the Fair Pay Model. The models used to measure the value of human capital presented in the article help determine the minimal fair wages in Poland and selected Trisea countries. These models are based on fundamental laws of reality: the first and second laws of thermodynamics and the principle of minimal action. Especially the second law of thermodynamics in its basic formulation is indispensable in economic considerations, because the human body has the features of a heat engine and experiences spontaneous, random dispersions of energy. Fair wage means that the earnings of two working parents allow the two descendants to reach the level of human capital they achieve, i.e. this wage guarantees the preservation of human capital. The article ends with a comparison of the percentage compliance of statutory minimum wages in selected Trisea countries with minimum wages set on the basis of human capital theory. This percentage shows the similarities and differences between the economies of the countries surveyed in terms of costs of living and indicates the possibility of creating their own economic union.

Keywords

PL

płaca godziwa; wynagrodzenie minimalne; kapitał ludzki; kraje Trójmorza; płaca godziwa; wynagrodzenie minimalne; kapitał ludzki; kraje Trójmorza

EN

fair wage; minimum wage; human capital; Trisea countries

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2020
• Issue: 64
• Pages: 120-134

Dates

published

2020-12-31

Contributors

author

Jurij Renkas

• Katedra Rachunkowości Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Atkins, P. (2005). Palec Galileusza. Dziesięć wielkich idei nauki. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Bourdieu, P. (2001). The Forms of Capital. W: M. Granovetter, R. Swedberg (red.), The Sociology of Economic Life (s. 241–258). Boulder, Colorado: Westview Press.
• Cieślak, I., Dobija, M. (2007). Teoretyczne podstawy rachunkowości kapitału ludzkiego. Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie,735, 5–24.
• Dobija, M. (2007). Abstract Nature of Capital and Money. W: M. L. Cornwall (red.), New Developments in Banking and Finance (s. 89–114). New York: Nova Science Publishers.
• Dobija, M., red. (2010). Teoria pomiaru kapitału i zysku. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
• Dobija, M. (1998). Kapitał, kapitalizacja i rachunkowość kapitału ludzkiego. Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej, 46, 69–80.
• Dobija, M. (2015). Laborism. The economics driven by labor. Modern Economy, 6, 578– 594. DOI: 10.4236/me.2015.65056.
• Eurofound. (2018). Statutory minimum wages 2018. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
• Guzi, M., Kahanec, M. (2018). Estimating Living Wage Globally. Amsterdam: WageIndicator Foundation.
• Hołda, A., Renkas, J. (2015). Fair Wage and the Size of Pension Contributions in the Theory of Human Capital Measurement. Actual Problems of Economics, 12(174), 302–311.
• https://home.kpmg/xx/en/home/services/tax/tax-tools-and-resources/tax-rates-online/so¬cial-security-employer-tax-rates-table.html (2019.02.19).
• https://wageindicator.org/salary/living-wage (2019.02.19).
• Kozioł, W. (2010a). Kształtowanie płac stałych na podstawie rachunku kapitału ludzkiego. W: M. Dobija (red.), Teoria pomiaru kapitału i zysku (s. 73–101). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie.
• Kozioł, W. (2010b). Pomiar kapitału ludzkiego jako podstawa kształtowania relacji płac w organizacji (rozprawa doktorska). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.
• Kozioł, W. (2010c). Kształtowanie wynagrodzeń podstawowych nauczycieli akademickich na podstawie pomiaru kapitału ludzkiego i intelektualnego. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 16, 280–290.
• Kurek, B. (2011). Hipoteza deterministycznej premii za ryzyko. Monografie: Prace Doktorskie, 10, Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.
• Kurek, B. (2012). An Estimation of the Capital Growth Rate in Business Activities. Modern Economy, 3(4), 364–372. DOI: 10.4236/me.2012.34047.
• Majewski, E. (1914). Kapitał. Rozbiór podstawowych zjawisk i pojęć gospodarczych. Warszawa: E. Wende i S-ka.
• Marks, K. (1970). Kapitał. Krytyka ekonomii politycznej, Tom 1, Księga 1: Proces wytwarzania kapitału. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Minimum socjalne i minimum egzystencji. Pobrane z: https://www.ipiss.com.pl/aktualno¬sci_stale/minimum-socjalne-i-minimum-egzystencji (2019.02.18).
• Oliwkiewicz, B. (2018). Oczekiwania płacowe a godziwe wynagrodzenia absolwentów studiów z zakresu nauk ekonomicznych (rozprawa doktorska). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.
• Renkas, J. (2011). Rozmir ekonomicznoji staloji potencijnogo zrostu ta wstanowlennia za ii dopomogoju minimalnoji zarobitnoji platy dla Ukrainy. Problemy teorii ta metodologii buhalterskogo obliku, kontrolu i analizu. Miżnarodnyj Zbirnyk Naukowych Prac, 2(20), 406–413.
• Renkas, J. (2012). Empiryczny test modelu kapitału ludzkiego i minimalnych wynagrodzeń. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 24, 180–191.
• Renkas, J. (2014). Produktywność pracy i wolnorynkowy kurs walutowy a rozwój ekonomiczny Ukrainy. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 38, 308–316.
• Renkas, J. (2016a). Ekonomia pracy: teoria godziwych wynagrodzeń. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 439, 284–301. DOI: 10.15611/pn.2016.439.25.
• Renkas, J. (2016b). Nierówności płacowe a stała ekonomiczna potencjalnego wzrostu. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 47(3), 466–480. DOI: 10.15584/nsawg.2016.3.34.
• Renkas, J. (2017a). Kapitał kreatywności – pomiar i wynagradzanie. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 50, 413–426. DOI: 10.15584/nsawg.2017.2.28.
• Renkas, J. (2017b). Wynagrodzenie minimalne a produktywność pracy w gospodarce. Studia Ekonomiczne, 341, 300–315.
• Renkas, J. (2018). Pomiar i opłacanie kapitału ludzkiego w gospodarce Ukrainy. Użgorod: Wydawnictwo „Breza”.
• Skrzypek, S. T. (1939). Pojęcie kapitału w literaturze. Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie, Dział II, Tom XXVI, Zeszyt I. Towarzystwo Naukowe z zasiłkiem Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Lwów: Drukarnia „Ekonomia”.
• Smith, A. (1954). Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. Tom I. Warszawa: PWN.
• Stańdo-Górowska, H. (2014). Oczekiwania płacowe studentów a model kapitału ludzkiego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 4(928), 51–59. DOI: 10.15678/ZNUEK.2014.0928.0404.
• Sunder, S. (1997). Theory of Accounting and Control. Cincinnati, Ohio: South-Western Col¬lege Publishing.

Identifiers

DOI

10.15584/nsawg.2020.4.8