Charakterystyka nazwisk mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego

• Authors: Agnieszka Raszewska-Klimas

Title variants

Charakterystyka nazwisk mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The characteristics of the surnames of Piotrków Trybunalski's inhabitants Keywords: anthroponymy, the region history, dialectology. Słowa kluczowe: antroponimia, historia regionu, dialektologia. The characteristics of Piotrków inhabitants' surnames from the chronological period of the 16th-20th cen-turies was made on the historical-social background of the town, using chrony as an interpretative method. The analysis of the anthroponyms let me identify some typical naming features of the region. The most im-portant of these are: numerous surnames deriving from the names of jobs, distinctive structural onimical forms in particular phases of the development of Piotrków inhabitants' anthroponymy, relatively late mod-elling of suffix -ski and -k-, the influence of phonetics, dialectal lexis and probably dialectal word-formation on shaping Piotrków inhabitants' onyms as well the genetic diversity of the 19th and early 20th-century anthroponymy based on Polish and foreign language morphological systems.

Keywords

PL

antroponimia; historia regionalna; dialektologia

EN

Anthroponymy; regional history; dialectology; Anthroponymy; regional history; dialectology

• Publisher: Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Polonica
• Year: 2018
• Volume: 38
• Pages: 135-146

Dates

published

2018-11-27

Contributors

author

Agnieszka Raszewska-Klimas

References

• Borek H., Szumska U., 1916, Nazwiska mieszkańców Bytomia od końca XVI wieku do roku 1140, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Wrocław.
• Bubak J., 1910-1911, Nazwiska ludności dawnego starostwa nowotarskiego, cz. I-II, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN, Wrocław-Warszawa-Kraków.
• - 1986, Proces kształtowania się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Gala S., 1919, Słowotwórstwo nazwisk i przezwisk ludności byłego powiatu piotrkowskiego, Studia Językoznawcze. Streszczenia prac doktorskich 4, s. 43-81.
• - 1986, Rola antroponimicznego przyrostka -ski w kulturze nazewniczej, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 32, s. 85-91.
• - 1981, Słownik nazwisk i przezwisk ludności ziemi piotrkowskiej, Wydawnictwo Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Piotrkowie Trybunalskim, Piotrków Trybunalski-Łódź.
• - 1994, Małopolsko-śląsko-wielkopolskie pogranicze językowe, cz. I-II, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• - 1996, Gwary sieradzkie w świetle najnowszych badań atlasowych, Poznańskie Spotkania Językoznawcze = Poznań Linguistics Meetings 1, s. 27-41.
• - 2011, Chronia w słowotwórstwie gwarowym, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 56, s. 57-64.
• Gala S., Gala-Milczarek B., 2014, Rzeczownikowe derywaty sufiksalne w gwarach północnomałopolskich i małopolsko-mazowiecko-wielkopolskiego pogranicza, Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Łódź.
• Gala S., Piotrowicz, E., 2001, Nazwiska historyczne piotrkowian, Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Łódź.
• Gala-Milczarek B., 2009, Budowa słowotwórcza rzeczowników w gwarach piotrkowskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Jaracz M., 2001, Nazwiska mieszkańców Kalisza od XVI do XVIII wieku, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Jaros I., 2009, Nazwy środków czynności w gwarach łęczycko-sieradzkich. Studium słowotwórczo-leksy-kalne, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Kaleta Z., 1998, Nazwisko w kulturze polskiej, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa.
• Kamińska M., 1958, Nazwiska i przezwiska ludności wieśniaczej w Łowickiem, Onomastica 4, s. 79-120.
• - 1965, O języku Księgi cechowej miasta Łasku (1640-1836), Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 10, s. 28-35.
• - 1971, Z dziejów kształtowania się nazwisk chłopskich w Wieluńskiem, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 17, s. 65-91.
• - 1972, Dzieje nazwisk chłopskich i mieszczańskich regionu Bełchatowa, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 18, s. 39-58.
• Kopertowska D., 1980, Kieleckie antroponimy XVI i XVII wieku, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego, Kielce.
• Lech D., 2004, Nazwy osobowe dziewiętnastowiecznych mieszkańców Opola (ze słownikiem etymologicznym nazwisk), Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Mączyński J., 1970, Nazwiska łodzian (XV-XIX wiek), Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Łódź.
• Mirosławska W., 1997, Nazwy osobowe mieszkańców Lutomierska (XVII-XVIII w.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Nitsch K., 1957, Dialekty języka polskiego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Kraków.
• Raszewska-Klimas A., 2015, Nazwiska jako świadectwo zróżnicowania etnicznego mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 61, s. 185-197.
• - 2015a, Wariantywność dziewiętnastowiecznych nazwisk piotrkowian, Onomastica 59, s. 175-185.
• - 2017, Elementy gwarowe w historycznych nazwiskach mieszkańców ziemi piotrkowskiej, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 63, w druku.
• Raszewska-Klimas A., Piotrowicz E., Pacan-Bonarek L., 2016-2017, Słownik nazwisk mieszkańców Piotrkowa Trybunalskiego i okolic XIX-XX wieku, t. 1-4, Wydawnictwo Łódzkiego Towarzystwa Naukowego, Łódź.
• Rospond S., 1967-1973, Słownik nazwisk śląskich, t. 1-2, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław--Warszawa-Kraków.
• Różycka I., 2003, Kształtowanie się mieszczańskich i chłopskich nazw osobowych na terenie parafii Rzgów i Dłutów w XVII i XVIII wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Rymut K., 1999-2001, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, t. 1-2, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków.
• - 1992-1994, Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, t. 1-10, Instytut Języka Polskiego, Drukarnia Kurii Prowincjalnej XX. Pijarów, Kraków.
• Sieradzki A., 2013, Poznańskie derywaty nazwiskowe XVI-XVIII wieku, Wydawnictwo Rys, Poznań.
• Stieber Z., 1933, Izoglosy gwarowe na obszarze dawnych województw łęczyckiego i sieradzkiego, Monografie Polskich Cech Gwarowych, PAU, 7, Kraków.
• Surma G., 1991, Nazwy osobowe w Opoczyńskiem, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Tomecka-Mirek A., 2000, XVII- i XVIII-wieczne nazwiska derywowane w Nowej Brzeźnicy, Rozprawy Komisji Językowej ŁTN 45, s. 87-128.

Identifiers

DOI

10.17651/POLON.38.4