Gramatyka kognitywna jako przejaw zwrotu pragmatycznego w językoznawstwie

• Authors: Przemysław Terejko
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The article investigates the position of pragmatics within the theory of Cognitive Grammar. The author’s aim is to verify the hypothesis that Ronald Langacker’s theory fits into the picture of post-Chomskyian linguistics, which began after the so-called pragmatic turn. To support this idea, different examples of the key role of pragmatics for the framework are provided, including the ones pertaining to the general assumptions of the theory (its usage-based nature) as well as the account of the meaning of individual linguistic units (the encyclopedic approach to meaning).

PL

Celem artykułu jest określenie pozycji pragmatyki w teorii gramatyki kognitywnej. Autor stara się udowodnić, że teoria Ronalda Langackera wpisuje się w obraz językoznawstwa po tzw. zwrocie pragmatycznym będącym reakcją na model Noama Chomskiego. Aby potwierdzić swoją tezę, omawia różne aspekty gramatyki kognitywnej, w których przejawia się kluczowa rola pragmatyki. Przytaczane są zarówno przykłady odnoszące się do ogólnych założeń teorii (model oparty na uzusie), jak i znaczenia pojedynczych jednostek językowych (podejście encyklopedyczne).

Keywords

EN

Cognitive Grammar; pragmatics; pragmatic turn in linguistics

PL

gramatyka kognitywna; pragmatyka; zwrot pragmatyczny w językoznawstwie

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Acta Humana
• Year: 2016
• Volume: 7

Dates

published

2016

online

2017-06-30

Contributors

author

Przemysław Terejko

References

• Behrens H., Usage-based and emergentist approaches to language acquisition, “Linguistics” 2009, vol. 47 (2), DOI: https://doi.org/10.1515/LING.2009.014, pp. 383–411.
• Bybee J.L., Beckner C., Usage-Based Theory, [in:] The Oxford Handbook of Linguistic Analysis, eds. B. Heine, H. Narrog, Oxford–New York: Oxford University Press 2010, DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199544004.013.0032, pp. 827–855.
• Evans V., Green M., Cognitive Linguistics: An Introduction, Edinburgh: Edinburgh University Press 2006.
• Kemmer S., Barlow M., A Usage-Based Conception of Language, [in:] Usage Based Models of Language, eds. M. Barlow, S. Kemmer, Stanford, CA.: CSLI Publications, Center for the Study of Language and Information 2000, pp. VII–XXVIII.
• Langacker R.W., Cognitive Grammar: A Basic Introduction, Oxford–New York: Oxford University Press 2008.
• Langacker R.W., Concept, Image, Symbol: The Cognitive Basis of Grammar, Berlin–New York: Mouton de Gruyter 1991.
• Langacker R.W., Foundations of Cognitive Grammar, vol. 1: Theoretical Prerequisites, Stanford: Stanford University Press 1987.
• Langacker R.W., Grammar and Conceptualization, Berlin–New York: Mouton de Gruyter 2000.
• Langacker R.W., Subjectification, “Cognitive Linguistics” 1990, vol. 1 (1), DOI: https://doi.org/10.1515/cogl.1990.1.1.5, pp. 5–38.
• Marchman V., Thal D., Words and Grammar, [in:] Beyond nature-nurture: Essays in honor of Elizabeth Bates, eds. M. Tomasello, D.I. Slobin, Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers 2005, DOI: https://doi.org/10.4324/9781410611192, pp. 141–164.
• Mey J.L., Pragmatics: An Introduction, 2nd ed., Malden–Oxford: Blackwell Publishing 2001.
• Taylor J.R., Cognitive Grammar, Oxford–New York: Oxford University Press 2002.
• Taylor J.R., Linguistic Categorization, 3rd ed., Oxford–New York: Oxford University Press 2003.
• Terejko P., Grice’s Pragmatics in Generative and Cognitive Traditions, [in:] Visions and Revisions: Studies in Theoretical and Applied Linguistics, eds. P. Łozowski, K. Stadnik, Frankfurt am Main–Berlin–Bern–Bruxelles–New York–Oxford–Wien: Peter Lang 2016, pp. 199–207.
• Tomasello M., Constructing a Language: A Usage-Based Theory of Language Acquisition, Cambridge, MA–London: Harvard University Press 2003.

Identifiers

DOI

10.17951/ah.2016.7.33