Niemodlitewne modlitwy Krasińskiego

• Authors: Agnieszka Szafarska-Kowalczyk
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem pracy Niemodlitewne modlitwy Krasińskiego jest grupa utworów poety które, mimo że spełniają cechy strukturalne tego gatunku, w rzeczywistości modlitwami nie są. Mamy tu bowiem do czynienia z użyciem tej formy literackiej do innych celów. I tak np. Daj jej o Panie… to z jednej strony swoisty instruktarz dla ukochanej, jak postępować w trudnych biograficznie sytuacjach, a z drugiej strony traktat filozoficzno-religijny. Boże, wysłuchaj modlitwę moją serdeczną… to z kolei klasyczny erotyk kierowany do Joanny Bobrowej. O Boże, błogosław tym… to natomiast swego rodzaju gest kurtuazyjnej wdzięczności wobec rodziny Ankwiczów, połączony z osobistą i dość oryginalną fantazją o końcu świata. Artykuł ten ujawnia zarówno świadomość genologiczną Krasińskiego w zakresie modlitwy poetyckiej, jak też jego postawę religijną.

EN

The subject of Krasiński’s Non-prayer Prayer Poems is a number of his works which although fit the structural characteristics of the genre, are not in fact prayers. There are some other reasons for using this literary forms.. For instance, Daj jej o Panie… (Give Her Oh Lord...) is an instruction for the beloved one on how to behave in difficult life situations, and on the other hand a treatise on philosophy and religion. Another example is Boże, wysłuchaj modlitwę moją serdeczną… (God, Hear my Cordial Prayer…) which is a classic erotic poem addressed to Joanna Bobrowa. O Boże, błogosław tym… (Dear God bless those…) is yet another example of this phenomenon since it is a courtesy gesture towards the Ankwicz family and at the same time a personal and unlikely fantasy about the end of the world. The article reveals both Krasiński’s genealogical awareness of the prayer poem form as well as his religious attitude.

Keywords

PL

modlitwa poetycka; panteizm; ewolucja Ducha; erotyk; powtórna męka Chrystusa

EN

Prayer Poem; pantheism; evolution of the spirit; erotic poem; Repeated Passion of the Christ

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Acta Humana
• Year: 2018
• Volume: 9

Dates

published

2018

online

2019-09-12

Contributors

author

Agnieszka Szafarska-Kowalczyk

References

• Bachórz Józef, Kowalczykowa Alina (red.) (1991), Słownik literatury polskiej XIX wieku, Wrocław.
• Bagłajewski Arkadiusz (2009), Poezja „Trzeciej epoki”. O twórczości Zygmunta Krasińskiego w latach 1836–1843, Lublin.
• Bittner Ireneusz (2002), Romantyczna idea „odnajdywania siebie” i jej wyraz w korespondencji Zygmunta Krasińskiego, Łódź.
• Fabianowski Andrzej (2007), Zygmunt Krasiński: tworzenie Apokalipsy, [w:] Apokalipsa.Symbolika – tradycja – egzegeza, t. II, red. K. Korotkich, J. Ławski, Białystok, s. 25–39.
• Głowiński Michał (2006), „Nad miastem chmury apokaliptyczne”. O wierszu Zygmunta Krasińskiego z roku 1848, [w:] Apokalipsa. Symbolika – tradycja – egzegeza, t. I, red. K. Korotkich, J. Ławski, s. 135–150.
• Kleiner Juliusz (1912), Zygmunt Krasiński. Dzieje myśli, t. II, Lwów.
• Kleiner Juliusz (1998), Zygmunt Krasiński. Studia, wybór i oprac. J. Starnawski, Warszawa.
• Krasiński Zygmunt (1963), Listy do ojca, oprac. i wstęp S. Pigoń, Warszawa.
• Krasiński Zygmunt (1980), Listy do Henryka Reeve, t. II, przeł. A. Olędzka-Frybesowa, oprac. i wstęp P. Hertz, Warszawa.
• Krasiński Zygmunt (1988), Listy do Augusta Cieszkowskiego, Edwarda Jaroszyńskiego, Bronisława Trentowskiego, t. II, oprac. i wstęp Z. Sudolski, Warszawa.
• Krasiński Zygmunt (2017a), Dzieła zebrane. Nowe wydanie, t. I: Wiersze, red. M. Strzyżewski, Toruń.
• Krasiński Zygmunt (2017b), Dzieła zebrane. Nowe wydanie, t. VI: Proza poetycka, vol. 3, red. M. Strzyżewski, Toruń.
• Kridl Manfred (1928), Wstęp, [w:] Z. Krasiński, Psalmy przyszłości, Kraków, s. III–LVI.
• Lyszczyna Jacek (2007), Rok 1848 w apokaliptycznych prognozach historiozoficznych Zygmunta Krasińskiego i Konstantego Gaszyńskiego, [w:] Apokalipsa. Symbolika – tradycja – egzegeza, t. II, red. K. Korotkich, J. Ławski, s. 81–90.
• Miedziński Ziemowit (1999), Osobowość i przyszłość. Zygmunt Krasiński na tle historiozofii romantycznej i polskiej filozofii narodowej, Katowice.
• Napierała Anita (2008), Funkcje cierpienia w antropologii romantycznej. Wizje i diagnozy Zygmunta Krasińskiego, Poznań.
• Piwińska Marta (1974), Kochana siostra, „Teksty”, nr 1, s. 42–55.
• Piwińska Marta (1984), Eksplikacje, [w:] Taż, Miłość romantyczna, Kraków, s. 518–549.
• Pyczek Wacław (2001), „I ja z nią pójdą gdzieś tam szukać Boga”, o doświadczeniu religijnym w liryce Zygmunta Krasińskiego, [w:] Zygmunt Krasiński – nowe spojrzenia, red.
• G. Halkiewicz-Sojak, B. Burdzieja, Toruń, s. 291–309.
• Sienkiewicz Henryk (2002), Quo vadis. Powieść z czasów Nerona, oprac. T. Żabski, Wrocław.
• Starowieyski Marek (1998), L’épisode „Quo vadis?”(Acta Petri, Martyrium 6), „Humanitas” 50, s. 257–262.
• Starowieyski Marek (2004), L’épisode „Quo vadis?”, [w:] Philomathestatos. Studies in Greek and Byzantine. Texts presentented to Jacques Noret for his Sixty-Fifth Birthday, ed. B. Janssens, B. Roosen, P. van Deum, Leuven, s. 591–601.
• Starowieyski Marek (1997), Scena „Quo vadis?” (Acta Petri, Martyrium 6), „Vox Patrum” 17, s. 382–390.
• Sudolski Zbigniew (2007), U źródeł wyobraźni i myśli Zygmunta Krasińskiego, [w:] Apokalipsa. Symbolika – tradycja – egzegeza, t. II, red. K. Korotkich, J. Ławski, Białystok, s. 17–24.
• Szargot Maciej (2007), „Apokaliptyczne podrzuty historii” w Irydionie Zygmunta Krasińskiego, [w:] Apokalipsa. Symbolika – tradycja – egzegeza, t. II, red. K. Korotkich, Białystok, s. 34–48.
• Tarnowski Stanisław (1892), Studia do historii literatury polskiej. Wiek XIX. Zygmunt Krasiński, Kraków.
• Warchala Michał (2007), Religia romantyczna, kilka głównych wątków, „Kronos”, nr 1, s. 89–115.
• Warchala Michał (2013), Religia romantyczna. Z genealogii myślenia postsekularnego, [w:] Deus otiosus. Nowoczesność w perspektywie postsekularnej, red. A. Bielik-Robson, M. Sosnowski, Warszawa, s. 110–129.
• Warchala Michał (2014), Romantyzm i narodziny myśli postsekularnej, „Logos i Ethos”, nr 1 (36), s. 73–85.
• Waśko Andrzej (2001), Zygmunt Krasiński. Oblicza poety, Kraków.

Identifiers

DOI

10.17951/ah.2018.9.51-62