Język, kultura, wartość – ku lingwistyce opartej na abdukcji i wyrazistości

• Authors: Bert Peeters
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

In recent work, I have laid the foundations of a framework which I refer to as applied ethnolinguistics, and which is intended as a tool that can be used in the advanced foreign language classroom to make students aware of the fact that the language they are learning contains numerous cues that can help them gain a better understanding of the cultural values generally upheld by native speakers of their chosen foreign language. The notions of languaculture, abductive reasoning, and salience will be integrated into what is hoped to be a coherent procedure for dealing with apparently inexplicable cultural behaviours. Six pathways, ethnolexicology, ethnorhetoric, ethnophraseology, ethnosyntax, ethnopragmatics, and ethnoaxiology, are proposed as specific directions guiding the process of language and culture teaching in a multicultural classroom.

PL

W jednej z niedawnych prac autor zaproponował model etnolingwistyki stosowanej jako narzędzia do wykorzystania w nauce języka obcego na poziomie zaawansowanym (na uczelniach wyższych). Model ten ma służyć uświadomieniu studentom, iż poznają oni liczne wskazówki mogące pomóc w zrozumieniu wartości kulturowych wyznawanych przez rodzimych użytkowników danego języka obcego. Jest to zintegrowany model łączący pojęcia języko-kultury, abdukcji i wyrazistości, mający pomóc w zrozumieniu pozornie niewytłumaczalnych zachowań o podłożu kulturowym. Służy temu sześć „ścieżek” funkcjonujących jako drogowskazy dla nauczycieli i studentów, pomagających im wykorzystać możliwości stwarzane przez kontekst wielokulturowych zajęć uniwersyteckich; są to: etnoleksykologia, etnoretoryka, etnofrazeologia, etnoskładnia, etnopragmatyka i etnoaksjologia.

Keywords

EN

applied ethnolinguistics; language teaching; languaculture; abduction; salience

PL

etnolingwistyka stosowana; nauka języka obcego; jezyko-kultura; abdukcja; wyrazistość

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
• Year: 2015
• Volume: 27

Dates

published

2015

online

2015-09-07

Contributors

author

Bert Peeters

References

• Agar Michael H., 1994, Language Shock: Understanding the Culture of Conversation, New York: William Morrow.
• Agar Michael H., 1996, The Professional Stranger, New York: Academic Press.
• Baider Fabienne, 2012, Saillance scalaire et métalangue sémantique naturelle: le sentiment haine en contexte linguistique et cognitif, „Études romanes de Brno” 33: 171–188.
• Baider Fabienne, 2013, Hate: saliency features in cross-cultural semantics, [in:] István Kecskés and Jesús Romero-Trillo (eds.), Research Trends in Intercultural Pragmatics, 7–28, Berlin: Walter de Gruyter.
• Bartmiński Jerzy, 2009, Aspects of Cognitive Ethnolinguistics, London and Oakville, CT: Equinox.
• Béal Christine, 2010, Interactions quotidiennes en français et en anglais: de l’approche comparative à l’analyse des situations interculturelles, Bern: Peter Lang.
• Colgan Jenny, 2013, The Loveliest Chocolate Shop in Paris, London: Sphere.
• Feather Norman T., 1996, Values, deservingness, and attitudes toward high achievers: research in tall poppies, [in:] Clive R. Seligman et al. (eds.), The Psychology of Values: The Ontario Symposium, 215–251, Vol. 8, Mahwah: Lawrence Erlbaum.
• Friedrich Paul, 1989, Language, ideology and political economy, „American Anthropologist” 91: 295–312.
• Giora Rachel, 2003, On our Mind: Salience, Context, and Figurative Language, Oxford: Oxford University Press.
• Goddard Cliff, 2000, ‘Cultural scripts’ and communicative style in Malay (Bahasa Melayu), „Anthropological Linguistics” 42: 81–106.
• Goddard Cliff (ed.), 2006, Ethnopragmatics: Understanding Discourse in Cultural Context, Berlin: Mouton de Gruyter.
• Inkova Olga (ed.), 2012, Saillance: aspects linguistiques et communicatifs de la mise en évidence dans un texte, Besançon: Presses universitaires de Franche-Comté.
• Kecskés István, 2001, The ‘graded salience hypothesis’ in second language acquisition, [in:] Suzanne Niemeier, Martin Pütz (eds.), Applied Cognitive Linguistics, 249–271, Berlin: Mouton de Gruyter.
• Kecskés István, 2006, On my mind: thoughts about salience, context and figurative language from a second language perspective, „Second Language Research” 22: 219–237.
• Peeters Bert, 2003, La quête de sens, „Semiotica” 145: 201–216.
• Peeters Bert, 2009, Language and cultural values: the ethnolinguistic pathways model, „Fulgor” 4 (1): 59–73, http://ehlt.flinders.edu.au/deptlang/fulgor/.
• Peeters Bert, 2010a, La métalangue sémantique naturelle: acquis et défis, [in:] Jacques François (ed.), Grandes voies et chemins de traverse de la sémantique cognitive, 75–101, Leuven: Peeters.
• Peeters Bert, 2010b, ‘Un X peut en cacher un autre’: étude ethnosyntaxique, [in:] Franck Neveu et alii (eds.), CMLF 2010 – 2ème Congrès mondial de linguistique française, 1753–1775, Paris: EDP Sciences. http://dx.doi.org/10.1051/cmlf/2010056.
• Peeters Bert, 2012, L’interculturel servi à la sauce MSN, ou À quoi sert la métalangue sémantique naturelle?, [in:] Nathalie Auger et alii (eds.), Interactions et interculturalité: variété des corpus et des approches, 149–180, Bern: Peter Lang.
• Peeters Bert, 2013a, La langue de bois: un pèlerinage thnolexicologique, [in:] Pierre Marillaud, Robert Gauthier (eds.), La mauvaise parole. 33e Colloque d’Albi Langages et Signification, 196–210, Albi/Toulouse: CALS/CPST.
• Peeters Bert, 2013b, Râler, râleur, râlite: discours, langue et valeurs culturelles, [in:] Chantal Claudel et al. (eds.), Cultures, discours, langues: nouveaux abordages, 117–141, Limoges: Lambert-Lucas.
• Peeters Bert, 2013c, Language and cultural values: towards an applied ethnolinguistics for the foreign language classroom, [in:] Bert Peeters et all. (eds.), Crossculturally Speaking, Speaking Cross-culturally, 231–259, Cambridge: Cambridge Scholars Publishing.
• Peeters Bert, 2014, On va s’arranger / On s’arrangera: étude ethnophraséologique de deux actes (généralement) rassurants, „Scolia” 28: 129–149.
• Peeters Bert, 2015a, Bienvenue au café du Commerce: propos ethnorhétoriques, „Publif@ rum”, 23, www.publifarum.farum.it/ezine_articles.php?art_id=315.
• Peeters Bert, 2015b, La France de la débrouille: étude ethnoaxiologique d’une valeur culturelle hypothétique, „Revue de sémantique et pragmatique” 37, 103–122.
• Peeters Bert, 2015c, Ah méfiance, quand tu tiens la France..., „Cahiers de praxématique”, 60–61.
• Pizzi Claudio, 2012, A proposal on belief, abduction and interpretation, [in:] Lorenzo Magnani, Ping Li (eds.), Philosophy and Cognitive Science: Western and Eastern Studies, 173–184, Berlin: Springer.
• Py Bernard, 2004, L’apprenant, le chercheur et les discours: quelques réflexions sur la notion de saillance, „Tranel” 40: 117–131.
• Schneider Klaus P., 2012, Pragmatic variation and cultural models, „Review of Cognitive Linguistics” 10: 346–372.
• Stoetzel Jean, 1983, Les valeurs du temps présent: une enquête européenne, Paris: Presses universitaires de France.
• Thomas Jenny, 1984, Cross-cultural discourse as ‘unequal encounter’: towards a pragmatic analysis, „Applied Linguistics” 5: 226–235.
• Underhill James W., 2012, Ethnolinguistics and Cultural Concepts: Truth, Love, Hate and War, Cambridge: Cambridge University Press.
• von Münchow Patricia, 2013, Cultures, discours, langues: aspects récurrents, idées émergentes. Contextes, représentations et modèles mentaux, [in:] Chantal Claudel et al. (eds.), Cultures, discours, langues: nouveaux abordages, 187–207, Limoges: Lambert-Lucas.
• Wierzbicka Anna, 2003 [1991], Cross-cultural Pragmatics: The Semantics of Human Interaction, Berlin: Mouton de Gruyter.
• Wierzbicka Anna, 2005, In defense of ‘culture’, „Theory and Psychology” 15: 575–597.

Identifiers

DOI

10.17951/et.2015.27.47