Model bohatera romantycznego w wybranych utworach Juliusza Słowackiego (Arab, Balladyna, Lambro, Mazepa)

• Authors: Mirosława Sielewońko
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł poświęcony jest analizie atrybutów typowego bohatera romantycznego. Na podstawie tekstów Arab, Lambro, Mazepa, Balladyna autorstwa jednego z najważniejszych polskich przedstawicieli romantyzmu – Juliusza Słowackiego podjęto próbę wykrystalizowania wspólnych cech, jakie charakteryzują bohatera romantycznego. Głównym gatunkiem, który analizowano w artykule jest powieść poetycka. Autorka skupiła się na zaprezentowaniu poszczególnych postaci wykreowanych przez Juliusza Słowackiego, po czym wskazała przymioty wspólne dla większości z nich. Pozwoliło to na określenie modelu bohatera romantycznego, będącego wzorcowym przykładem bohatera doby romantyzmu. Wskazano zarówno główne cechy wspólne, jak i drugorzędne podobieństwa, które składają się na charakterystyczny obraz właściwy postaciom w utworach romantycznych. Podkreślono trudność, jaka wynika z próby wydobycia podobieństw i stworzenia jednego modelu z sylwetek, które z założenia są wielopłaszczyznowymi przykładami indywidualizmu. Zaakcentowano też siłę oddziaływania romantyzmu na współczesną kulturę.

EN

The article is devoted to an analysis of the attributes of a typical romantic hero. On the basis of several texts of one of the most important Polish representatives of Romanticism, Juliusz Słowacki, (Arab, Lambro, Mazepa, Balladyna) an attempt to crystallize the common features that characterize romantic hero has been made. The main genre that occurs in the article is a poetic novel. The author focused on presenting various particular protagonists created by Juliusz Słowacki, so as to then point the attributes common to most of them. This made it possible to determine the model of the romantic hero, which is a prime example of the hero of the Romantic era. It indicated both the main features of common and minor similarities, which together make up the characteristic trait of the protagonists in the works of literature in the Romantic era. The difficulty that may result from trying to extract similarities and to create a single model from many profiles, which by definition are multifaceted examples of individualism, has been highlighted. The impact of Romanticism on the current culture was also emphasized.

Keywords

PL

Juliusz Słowacki; romantyzm; bohater romantyczny; model bohatera; powieść poetycka; Arab; Balladyna; Lambro; Mazepa; Goplana

EN

Juliusz Słowacki; Romanticism; the Romantic era; the Romantic hero; model of a hero; poetic novel; Arab; Balladyna; Lambro; Mazepa; Goplana

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
• Year: 2015
• Volume: 33
• Issue: 1

Dates

published

2015

online

2016-06-01

Contributors

author

Mirosława Sielewońko

References

• Bibliografia podmiotowa
• Słowacki J., Arab, [w:] idem, Powieści poetyckie, Wrocław 1987.
• Słowacki J., Balladyna, opr. M. Inglot, BN I 51, Wrocław 1976.
• Słowacki J., Lambro, [w:] idem, Powieści poetyckie, Wrocław 1987.
• Słowacki J., Mazepa, [w:] idem, Dzieła wybrane, pod red. J. Krzyżanowskiego, t. 4, Wrocław 1990.
• Bibliografia przedmiotowa
• Bychowski G., Słowacki i jego dusza. Studium psychoanalityczne, Kraków 2002.
• Górski K., Bohater romantyczny, [w:] Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 2002.
• Inglot M., Wstęp, [w:] J. Słowacki, Balladyna, opr. M. Inglot, BN I 51, Wrocław 1976.
• Janion M., Gorączka romantyczna, Gdańsk 2007.
• Janion M., Kobiety i duch inności, Warszawa 2006.
• Janion M., Niesamowita Słowiańszczyzna, Kraków 2006.
• Janion M., Projekt krytyki fantazmatycznej, [w:] eadem, Prace wybrane, t. 3, Kraków 2001.
• Janion M., Żmigrodzka M., Romantyzm i egzystencja. Fragmenty niedokończonego dzieła, Gdańsk 2004.
• Kleiner J., Słowacki, Wrocław 1972.
• Kowalczykowa A., Romantyczni szaleńcy, Warszawa 1977.
• Lasecka-Zielakowa J., Tragizm świata i los tragiczny, [w:] eadem, Powieść poetycka w Polsce w okresie romantyzmu, Wrocław 1990.
• Skubalanka T., Interpretacja stylistyczna „Balladyny”, [w:] eadem, Mickiewicz – Słowacki – Norwid, Lublin 1997.
• Treugutt S., Pisarska młodość Słowackiego, Wrocław 1958.
• Ursel M., Wstęp, [w:] J. Słowacki, Powieści poetyckie, BN I 47, Wrocław 1986.
• Zieliński J., Słowacki narkotyczny, [w:] Słowacki współczesny, pod red. M. Troszyńskiego, Warszawa 1999.
• Ziemba K., „Mazepa” Juliusza Słowackiego jako dramat mimetycznego pragnienia, „Pamiętnik Literacki” 2009, z. 3.

Identifiers

DOI

10.17951/ff.2015.33.1.215