Postapokalipsa i teraźniejszość. "Starość aksolotla" Jacka Dukaja

• Authors: Przemysław Kaliszuk
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor analizuje mini powieść Jacka Dukaja Starość aksolotla. Pisarz inscenizuje apokalipsę, by pokazać współczesne sposoby konceptualizowania tożsamości, a szerzej definiowania człowieczeństwa. Radykalne zniesienie ludzkiej cielesności staje się narzędziem diagnozy teraźniejszych wyobrażeń dotyczących tego, co ludzkie, choć zarazem Dukaj ambiwalentnie patrzy na Rozum i technologię, które miałyby ustanowić posthumanistyczne realia.

EN

The author analyses The Old Axolotl, a short novel by Jacek Dukaj. The writer creates a cosmic catastrophe in order to show contemporary ways and concepts to create one’s self and methods of defining humanity. Men no longer have physical bodies, they exist in machines and have to create their own new civilization. This situation enables Dukaj to diagnose our beliefs, images and ideas of what is human or non-human. However, he is not so optimistic. Dukaj’s novel is full of ambivalence when it comes to Reason and technology, which would establish the new post-human world.

Keywords

PL

Science-fiction, technologia, modernizm, android, posthumanizm

EN

science fiction; technology; modernism; android; post-humanism

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
• Year: 2016
• Volume: 34
• Issue: 2

Dates

published

2016

online

2016-12-22

Contributors

author

Przemysław Kaliszuk

References

• Bibliografia podmiotowa:
• 1. J. Dukaj, Starość aksolotla. Hardware Dreams, Allegro 2015, format Epub3.
• Bibliografia przedmiotowa:
• 1. D. Barney, Społeczeństwo sieci, przeł. M. Fronia, oprac. K. Nadana, Sic!, Warszawa 2008
• 2. M. Berman, „Wszystko, co stałe, rozpływa się w powietrzu”. Rzecz o doświadczeniu nowoczesności, „Universitas”, Kraków 2006.
• 3. M. Bierdiajew, Rosyjska idea, wyd. II poprawione, Stowarzyszenie Kulturalne Fronda, Warszawa 1999.
• 4. Blade Runner, pol. Łowca androidów, reż. Ridley Scott, Warner Bros, 1982.
• 5. R. Bomba, Gry komputerowe w perspektywie antropologii codzienności, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2014.
• 6. M. Clynes, N. Kline, Cyborgs and space, [w:] The Cyborg Handbook, red. C. H. Gray, S. Mentor, H. Figueroa-Sarreira, Routledge, Nowy York 1995.
• 7. P. Czapliński, Przyszła teraźniejszość, [w:] idem, Resztki nowoczesności. Dwa studia o literaturze i życiu, Wyd. Literackie, Kraków 2011
• 8. D. Dennett, Słodkie sny. Filozoficzne przeszkody na drodze do nauki o świadomości, przeł. i słowem wstępnym opatrzył M.Miłkowski, Prószyński i S-ka, Warszawa 2007.
• 9. J. Dukaj, Bibliomachia, „Książki. Magazyn do czytania” 2015, nr 1.
• 10. J. Dukaj, Stworzenie świata jako gałąź sztuki, „Tygodnik Powszechny” 2.02.2010.
• 11. A. Elliott, Koncepcje „ja”, przeł. S. Królak, Sic!, Warszawa 2007
• 12. D. Haraway, Cyborg Manifesto. Science, technology and social feminism In the late twentieth century, [w:] The Cybercultures Reader, red. D. Bell, B. M. Kennedy, Routledge Londyn – Nowy York 2000, s. 291-324.
• 13. F. Jameson, Archeologie przyszłości. Pragnienie zwane utopią i inne fantazje naukowe, przeł. M.Płaza,M. Frankiewicz, A. Miszk, WUJ, Kraków 2011
• 14. G. Jankowicz, Smutek robotów (Jacek Dukaj), [w:] idem, Uchodźcy z ziemi Ulro, EMG, Kraków 2015
• 15. M. Klichowski, Narodziny cyborgizacji. Nowa eugenika, transhumanizm i zmierzch edukacji, Wyd. UAM, Poznań 2014
• 16. R. Kurzweil, Nadchodzi osobliwość. Kiedy człowiek przekroczy granice biologii, przekł. E. Chodkowska, A. Nowosielska, Kurhaus Publishing, Warszawa 2013
• 17. J. Lockard, Progressive politics of Digital inequality and the myth of virtual community, [w:] Internet Culture, red. D.Porter, Routledge, Londyn 1998
• 18. K.M.Maj, Czas światoodczucia. Imersja jako nowa poetyka odbioru, „Teksty Drugie” 2015, nr 3.
• 19. G. Mathews, Supermarket kultury. Kultura globalna a tożsamość jednostki, przeł. E. Klekot, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2005.
• 20. T. Mizerkiewicz, Wirtualny odbiorca wirtualny (albo o tym, jak Jacek Dukaj wymyślił czytelników współczesnej literatury polskiej) oraz Dwuznaczny urok historiozofii [w:] tegoż, Literatura obecna. Szkice o najnowszej prozie i krytyce, „Universitas”, Kraków 2013
• 21. M. Radkowska-Walkowicz, Od Golema do Terminatora. Wizerunki sztucznego człowieka w kulturze, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• 22. E. Ranocchi, Miłość maszyn. Antynomie maszyny w polskim modernizmie, „Studi Slavici” VIII, 2011, s.137-160, http://www.fupress.net/index.php/ss/article/view/10523/9915 [data dostępu: 22.06.16].
• 23. Olaf Stapledon, First and Last Men, A Project Gutenberg of Australia eBook, pobrany z : https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5c/Last_and_First_Men.pdf [data dostępu: 12.04.2016].
• 24. „Starość aksolotla”. Jacek Dukaj pyta, kim jest człowiek, Klub Trójki, 11.03.2015, prowadzenie: Jerzy Sosnowski,http://www.polskieradio.pl/9/396/Artykul/1396491,Starosc-aksolotla-Jacek-Dukaj-pyta-kim-jest-czlowiek [data dostępu: 09.04.2016].
• 25. A. Żychliński, Laboratorium antropofikcji. Dociekania filologiczne, Wyd. IBL PAN, Warszawa 2014 .

Identifiers

DOI

10.17951/ff.2016.34.2.63