Geneza i wzory literackie poematu „Cztery pory życia ludzkiego” Juliana Ursyna Niemcewicza (w świetle przedmowy autora)

• Authors: Małgorzata Chachaj
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy poematu dydaktycznego Juliana Ursyna Niemcewicza pt. Cztery pory życia ludzkiego. Utwór powstał na początku XIX wieku, ale został opublikowany dopiero w 1973 roku. Rozważania rozpoczyna przypomnienie autorskiej przedmowy do poematu, która pozostaje w rękopisie, a zawiera cenne wskazówki interpretacyjne (np. literackie wzory). W dalszych partiach artykułu przedstawiona została problematyka czterech kolejnych części poematu: Dzieciństwo, Młodość, Wiek męski, Starość.

EN

The article concerns Julian Ursyn Niemcewicz’s didactic poem entitled Four Seasons of Human Life. The work was written at the beginning of the 19th century, but was not published until 1973. Considerations begin with reminding the author’s preface to the poem, which remains in a manuscript, and contains valuable interpretative guidelines (e.g. the literary models). In further parts the article presents the problems of four successive parts of the poem: Childhood, Youth, Manhood, Old Age.

Keywords

PL

Julian Ursyn Niemcewicz, poemat, oświecenie

EN

Julian Ursyn Niemcewicz, poem, Enlightenment

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
• Year: 2017
• Volume: 35
• Issue: 1

Dates

published

2017

online

2018-02-23

Contributors

author

Małgorzata Chachaj

References

• Aleksandrowicz, Alina. (2002). Ogrody sybillińskie Juliana Ursyna Niemcewicza, W: (Jacek Wójcicki (red.), Julian Ursyn Niemcewicz. Pisarz, historyk, świadek epoki (s. 217-229). Warszawa: Wydawnictwo DiG.
• Brzezina, Maria. (1973). „Cztery pory życia człowieka”. Poemat dydaktyczny J. U. Niemcewicza. Archiwum Literackie, 18: Miscellanea z doby Oświecenia 4, s. 369-375.
• Kostkiewiczowa, Teresa. (1984) Cztery pory roku, W: Horyzonty wyobraźni. O języku poezji czasów Oświecenia (s. 13-96). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Kryda, Barbara. (1978). Nad „Archiwum Literackim” tom XVIII. Wiek Oświecenia, 3: Wokół problemów literatury i filozofii, s. 107-113.
• Myrdek-Rak, Kamila. (2009). Nowe sposoby obrazowania losów człowieka w poematach Juliana Ursyna Niemcewicza z przełomu XVIII i XIX wieku. Orbis Linguarum, 34, s. 79-98 .
• Niemcewicz, Julian Ursyn. (1959). Podróże po Ameryce 1791-1807. Z rękopisu wydała, wstępem i objaśnieniami opatrzyła Antonina Wellman-Zalewska, red. Emil Kipa. Wrocław-Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
• Niemcewicz, Julian Ursyn. (1973). Cztery pory życia człowieka. Archiwum Literackie, 18: Miscellanea z doby Oświecenia 4, s. 376-477.
• Niemcewicz, Julian Ursyn. Przemowa, W: Moje przemiany przez…. rkps. BN BOZ, sygn. 1056, k. 1-24v.
• Zając, Grzegorz. (2015). Czuły weredyk. Twórczość poetycka Juliana Ursyna Niemcewicza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Identifiers

DOI

10.17951/ff.2017.35.1.9