Ważny interes podatnika i interes publiczny w klauzulach generalnych Ordynacji podatkowej

• Authors: Antoni Hanusz , Paulina Krukowska-Siembida
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Użyte w przepisach Ordynacji podatkowej takie zwroty, jak „ważny interes podatnika” i „interes publiczny” nie mają stałego zakresu treści. Organy podatkowe podczas rozpatrywania poszczególnych spraw obowiązane są zatem wypełnić te pojęcia właściwą zawartością według własnego rozeznania. Z tego powodu doniosłą rolę w stosowaniu klauzul generalnych mają kryteria oceny ważnego interesu podatnika oraz interesu publicznego, które muszą mieć charakter zobiektywizowany. Klauzule generalne ujęte w Ordynacji podatkowej pozwalają na dokonywanie wyboru określonych w niej konsekwencji prawnych i rozstrzygania konfliktu dóbr. Jest to dokonywane w ramach tzw. uznania administracyjnego. Dyrektywy wyboru tkwią w założeniach ogólnych oficjalnie przyjętego systemu wartości. Ustaleniu właściwego znaczenia norm zawierających tego rodzaju środki techniki prawodawczej musi towarzyszyć przekonanie, że tworzenie prawa nie odbywa się w oderwaniu od wpływów aksjologicznych. Uwzględniają one konstytucyjne wolności gospodarcze, socjalne, kulturalne i inne. Klauzule generalne wykorzystywane w prawie podatkowym, przy zachowaniu stabilności przepisów prawnych, powodują jednocześnie uelastycznienie tekstu aktu prawnego, a co za tym idzie – stosowanie przepisów prawnych. Użycie przez prawodawcę klauzul generalnych nie jest równoznaczne z przyznaniem interpretatorowi absolutnej i pozostającej poza wszelką kontrolą dowolności wykładni przepisów prawnych. Musi on posługiwać się zobiektywizowanymi kryteriami ocen pozaprawnych zdarzeń i zjawisk prawnie istotnych znajdujących uzasadnienie aksjologiczne.

EN

General clauses cause “flexibility of legal act”, and consequently “application of legal provisions”. Without general clauses it is impossible to extend legal regulations to all events, giving effects, occuring in abandonment of tax collection, exemption from obligation of tax collection or tax deductions, advantages like deferment of the payment of that tax or remitting the whole or a part of tax arrears. Phrases like taxpayer’s important interest and public interest, beeing used in the regulations of the Tax Ordinance Act, have not regular range of content. During dealing with complaints, the tax authorities are obliged to fill these phrases with an appropariete content, in its sole discretion. This is done within the framework of so-called administrative discretion. The tax authorities have also a margin of discretion, both with regard to the interpretation of expressions and phrases being the content of general clauses and in evaluation of factual situation of the case. Simultaneusly, general clauses contained in Tax Ordinance Act, enable to choose legal consequences and resolve conflict of goods specified within. Essential directives of choice are contained in generally accepted value system. But these values do not have a direct impact at the choice of determined settlement.

Keywords

PL

klauzule generalne; Ordynacja podatkowa; ważny interes podatnika; interes publiczny

EN

general clauses; Tax Ordinance Act; taxpayer’s important interest; public interest

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)
• Year: 2016
• Volume: 63
• Issue: 2

Dates

published

2016

online

2016-12-21

Contributors

author

Antoni Hanusz

author

Paulina Krukowska-Siembida

References

• Borszowski P., Elastyczność a zwrot szacunkowy „ważny interes podatnika” w konstrukcji umorzenia zaległości podatkowych, [w:] Instytucje prawnofinansowe w warunkach kryzysu gospodarczego, red. W. Miemiec, K. Sawicka, Warszawa 2014.
• Choduń A., Klauzule generalne i zwroty niedookreślone – wybrane zagadnienia teoretyczne, [w:] A. Choduń, A. Gomułowicz, A. Skoczylas, Klauzule generalne i zwroty niedookreślone w prawie podatkowym i administracyjnym. Wybrane zagadnienia teoretyczne i orzecznicze, Warszawa 2013.
• Gizbert-Studnicki T., Konflikt dóbr i kolizji norm, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1989.
• Gomułowicz A., Skoczylas A., Zwolnienie płatnika z obowiązku pobrania podatku (art. 22 § 2 o.p.), ograniczanie poboru zaliczek na podatek (art. 22 § 2a o.p.), [w:] A. Choduń, A. Gomułowicz, A. Skoczylas, Klauzule generalne i zwroty niedookreślone w prawie podatkowym i administracyjnym. Wybrane zagadnienia teoretyczne i orzecznicze, Warszawa 2013.
• Gruszczyński B., Komentarz do art. 22, [w:] S. Babiarz, B. Dauter, B. Gruszczyński, R. Hauser, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2013.
• Hanusz A., Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia podatkowego, Kraków 2004.
• Leszczyński L., Interpretacyjna rola kryteriów otwartych i innych decyzji stosowania prawa, [w:] System Prawa Administracyjnego, t. 4: Wykładnia w prawie administracyjnym, red. L. Leszczyński, B. Wojciechowski, M. Zirk-Sadowski, Warszawa 2015.
• Leszczyński L., Stosowanie generalnych klauzul odsyłających, Kraków 2001.
• Leszczyński L., Tworzenie generalnych klauzul odsyłających, Lublin 2000.
• Orzeczenie TK z dnia 29 maja 1996 r., K 22/95, OTK 1996, nr 3, poz. 21.
• Wyrok NSA z dnia 7 lutego 2001 r., I SA/Gd 1507/00, LEX nr 46473.
• Wyrok NSA z dnia 21 marca 2001 r., I SA/Ka 577/00, LEX nr 47500.
• Wyrok NSA z dnia 18 maja 2005 r., II FSK 2211/04, CBOSA.
• Wyrok NSA z dnia 19 sierpnia 2010 r., II FSK 619/09, CBOSA.
• Wyrok NSA z dnia 26 lipca 2011 r., sygn. akt II FSK 425/10.
• Wyrok NSA z dnia 9 maja 2003 r., III SA 2679/01, LEX nr 146084.
• Wyrok WSA w Szczecinie z dnia 9 grudnia 2009 r., I SA/Sz 667/09, LEX nr 549964.
• Wyrok WSA z dnia 26 marca 2015 r., I SA/Sz 1226/14, CBOSA.
• Ziembiński Z., Teoria prawa, Warszawa – Poznań 1973.

Identifiers

DOI

10.17951/g.2016.63.2.181