Zawodność reliabilizmu A.I. Goldmana w kontekście sporu o uzasadnienie

• Authors: Cezary Mordka
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule prezentuję jedną z najważniejszych współczesnych prób pokonania zasadniczych problemów związanych z kwestią uzasadniania w kontekście tzw. założenia doksastycznego (doxastic). Goldman, odrzucając tezę, iż w uzasadnieniu nie możemy brać pod uwagę niczego innego niż przekonania, tezę przyjmowaną przez prezentowane w artykule stanowiska fundacjonistyczne i koherencjonistyczne, przyjmuje pogląd eksternalistyczny. Zamiast wadliwych (wyżej wspomnianych) stanowisk Goldman wskazuje na reliabilne procesy poznawcze w postaci przede wszystkim ujęć percepcyjnych, ale i danych pamięciowych oraz rozumowań. W artykule przedstawiam wachlarz argumentów krytycznych wobec koncepcji Goldmana, ale za zasadniczy uznaję brak podstaw w jego teorii dla akceptacji wiarygodności procesów percepcyjnych.

EN

In the paper, I present one of the most important contemporary attempts of defeating fundamental problems concerning justification in the context of doxastic assumption. Goldman rejects thesis that we cannot take account of anything except insofar we have believes about it, assumption accepted by foundations and coherence theories. Instead of faulty (above mentioned) views, Goldman indicates reliable cognitive processes as perception, memory, and reasoning. In my paper, I present the whole gamut of arguments against Goldman’s theory but as decisive I consider faults on the ground of reliability concerning perception.

Keywords

PL

epistemologia; fundacjonizm; koherencjonizm; prawda; percepcja; reliabilizm; uzasadnienie

EN

epistemology; coherence theories; foundations theories; justification; perception; reliabilism; truth

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
• Year: 2017
• Volume: 42
• Issue: 2

Dates

published

2017

online

2018-06-13

Contributors

author

Cezary Mordka

References

• Audi R., The Structure of Justification, Cambridge 1993.
• Ayer A., Problem poznania, przeł. E. Konig-Chwedeńczuk, Warszawa 1965.
• BonJour L., The Structure of Empirical Knowledge, Cambridge 1985.
• Chisholm R.M., Teoria poznania, przeł. R. Ziemińska, Lublin 1994.
• Foley R., What’s wrong with Reliabilism?, “Monist” 1985, No. 68.
• Ginet C., Contra Reliabilism, „Monsit” 1985, No. 68.
• Goldman A.I., Discrimination and Perceptual Knowledge, [w:] Knowledge and Justification, ed. E. Sosa, Vol. 1, Dartmouth 1994.
• Goldman A.I., Epistemology and Cognition, Cambridge 1986.
• Goldman A.I., Knowledge and Justification, ed. E. Sosa, Vol. 1, Darthmouth 1994.
• Goldman A.I., What is Justified Belief?, [w:] Empirical Knowledge, ed. P. Moser, Rowman–Allanheld 1986.
• Lehrer K., Theory of Knowledge, Boulder 1990.
• Moser P.K., Mulder D.H., Trout J.D., The Theory of Knowledge, New York–Oxford 1998.
• Pollock J.L., Cruz J., Contemporary Theories of Knowledge, Lanham 1999.
• Szubka T., Analityczna teoria poznania, [w:] Studia metafilozoficzne. Dyscypliny i metody filozofii, red. A.B. Stępień, T. Szubka, Lublin 1993.
• Windblad D.G., Scepticism and Naturalized Epistemology, “Philosophia” 1989, Vol. 19.
• Ziemińska R., Eksternalizm we współczesnej epistemologii, Szczecin 2002.

Identifiers

DOI

10.17951/i.2017.42.2.89