PEGIDA – polityczny ruch protestu

• Authors: Jarosław Edward Macała
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Ruchy protestu związane ze skrajną prawicą działają w Niemczech na przestrzeni wielu lat. Jednak żaden nie zyskał takiego rozgłosu i poparcia jak antyislamska PEGIDA. Ten ruch protestu przez swoje niekonwencjonalne, lecz z reguły pokojowe i legalne protesty dotyczące polityki migracyjnej zintegrował i zmobilizował wiele tysięcy niezadowolonych Niemców. Zmusił też do reakcji elity polityczne oraz zmobilizował przeciwników PEGIDY wśród społeczeństwa niemieckiego. Pokazał dużą frustrację i niezadowolenie części obywateli. Wydaje się, iż celowo przesadzona groźba islamizacji Niemiec i Europy to pretekst dla zwolenników PEGIDY, żeby w sposób typowy dla wielu politycznych ruchów protestu pokazać swoją antyestablishmentowość, niezadowolenie z tradycyjnego sposobu uprawiania niemieckiej polityki, z alienacji elit politycznych, z arogancji władzy. W programie i działalności PEGIDY silne jest populistyczne rozróżnienie między „nami”, czyli normalnymi ludźmi, a „nimi”, czyli oderwanymi od rzeczywistości przedstawicielami elit. Celem jest zmiana modelu niemieckiej demokracji w kierunku demokracji bezpośredniej, żeby głos obywateli liczył się bardziej niż elit.

EN

Abstract: The protest movements associated with the far right have functioned in Germany for many years. However, none of them has gained such publicity and support as anti-Islam PEGIDA . This protest movement, by its unconventional, but usually peaceful and legal protests concerning migration policy, integrated and mobilized thousands of dissatisfied Germans. It forced the political elites to react but also mobilized the PEGIDA opponents among German society. It revealed the large frustration and dissatisfaction of some of the citizens. It seems that deliberately exaggerated threat of Islamization of Germany and Europe is the pretext for the followers of PEGIDA to show, in a way typical for many political pro test movement, their anti-establishment views, their dissatisfaction with traditional ways of the German policy, with alienation of political elites, with arrogance of the authorities. In the programme and activity of PEGIDA , there is strongly present the populist distinction between “us”, that is the normal people and “them”, i.e. the representatives of elites who are detached from reality. The goal is to change the model of German democracy towards direct democracy in order to make the citizens’ voice more important than that of the elites.

Keywords

PL

nowe ruchy społeczne, ruchy protestu, polityczne ruchy protestu, ruchy antyislamskie, PEGIDA

EN

new social movements, protest movements, political protest movements, anti-Islam movements, PEGIDA

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia
• Year: 2017
• Volume: 24
• Issue: 2

Dates

published

2017

online

2018-06-15

Contributors

author

Jarosław Edward Macała

References

• Bajer, J. 2011. Polityczne ruchy protestu we współczesnym systemie demokratycznym: analiza pojęcia, [w:] Teoretyczne problemy ruchów społecznych i politycznych, S. Wróbel (red.), Wydawnictwo Naukowe Grado, Toruń.
• Bednarz, L. 2016. Pegida: Sprache als Waffe, http://www.mdr.de/sachsen/dresden/pegida-sprache-100.html (dostęp: 04.05.2016).
• Broder, H.M. 2014. Das deutsche Festival des Wahnsinns, http://www.welt.de/debatte/henryk-m-broder/article135586551/Das-deutsche-Festival-des-Wahnsinns.html?config=print# (dostęp: 21.03.2015).
• Buras, P. 2016. Niemcy stać na populistów, http://wyborcza.pl/magazyn/1,151482,19789820,niemcy-stac-na-populistow.html (dostęp: 22.04.2016).
• Castells, M. 2009. Siła tożsamości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Connolly, K. 2015. Pegida: what does the German far-right movement actually stand for?, http://www.theguardian.com/world//shortcuts/2015/jan/06/pegida (dostęp: 21.03.2015).
• Çakir, N. 2014. Islamfeindlichkeit. Anatomie eines Feindbildes in Deutschland, transcript Verlag, Bielefeld.
• Çakir, N. 2016. Islamfeindlichkeit aus der Mitte der Gesellschaft, [w:] Die Alternative für Deutschland.
• Programmatik, Entwicklung und politische Verortung, A. Häusler (red.), Springer VS, Wiesbaden.
• Della Porta, D., Diani, M. 2009. Ruchy społeczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Fichte, A. 2015. Pegida Partei contra AfD? Unaufgeregte Überlegungen zu einem vermeidbaren Konflikt, http://www.pi-news.net/2015/09/pegida-partei-contra-afd-unaufgeregte-ueberlegungen-zu-einem-vermeidbaren-konflikt/ (dostęp: 22.04.2016).
• Geiges, L., Marg, S., Walter, F. 2015. Pegida. Die schmutzige Seite der Zivilgesellschaft?, transcript Verlag, Bielefeld.
• Hebel, C., Knaack, B., Sydow, C. 2014. Pegida-Faktencheck: Die Angstbürger, http://www.spiegel.de/politik/deutschland/pegida-die-thesen-im-faktencheck-a-1008098.html (dostęp: 05.06.2016).
• Herrmann, D. 2016. Pegida w Dreźnie i w innych miastach – coś więcej niż prawicowy populizm?, https://pl.boell.org/sites/default/files/uploads/2016/01/polityka_protestu_niemcy_herrmann.pdf (dostęp: 05.06.2016).
• Herzinger, R. 2016. Warum wir gegen grölende Wutbürger kämpfen müssen, http://www.welt.de/debatte/kommentare/article152904582/Warum-wir-gegen-groelende-Wutbuerger-kaempfen-muessen.htm (dostęp: 05.06.2016).
• Hołub, A. 2013. Koncepcja „czterech filarów” – niemieckie partie radykalne w działaniu, [w:] Partie polityczne w początkach XXI wieku. Problemy rozwoju, organizacji i funkcjonowania, M. Wincławska (red.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń.
• Hübner, 2014. W. Deutscher Machtblock unter Pegida-Schock, http://www.pi-news.net/2014/12/deutcher-machtblock-unter-pegida-schock (dostęp: 21.03.2015).
• Jacobsen, L. 2014. Wer ist hier das Volk?, http://www.zeit.de/politik/deutschland/2014-12/pegida-dresden-protest-islamisierung/komplettansicht (dostęp: 21.03.2015).
• Jacobsen, L. 2015. Pegida gefällt sich hinter Mauern, http://www.zeit.de/gesellschaft/2015-03/pegida-dresden-demonstration (dostęp: 21.06.2016).
• Jendroszczyk, P. 2014. Patrioci przeciw muzułmanom, http://archiwum.rp.pl/artykul/1262628-Patrioci-przeciw-muzulmanom.html (dostęp: 24.06.2016).
• Jennerjahn, M. 2015. Sachsen als Entstehungsort der völkisch-rassistischen Bewegung PEGIDA, [w:] Strategien der extremen Rechten. Hintergründe – Analysen – Antworten, S. Braun, A. Geisler, M. Gerster (red.), wyd. 2, VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden.
• Jesse, E. 2015. Das Phänomen Pegida, http://www.faz.net/aktuell/politik/politische-buecher/protestbewegung-das-phaenomen-pegida-13623862.html#/elections (dostęp: 08.05.2016).
• Jürgs, M. 2015. „So etwas wie eine Therapie”. Interview: Anne Hähnig, http://www.zeit.de/2015/13/michael-juergs-ostdeutsche/komplettansicht (dostęp: 07.06.2016).
• Klose, J., Patzelt, W.J. 2015. Die Ursachen des Pegida-Phänomens, http://www.faz.net/aktuell/feuilleton/debatten/warum-sich-die-pegida-protestbewegung-hartnaeckig-haelt-13585583-p2.html?printPagedArticle=true#pageIndex_3 (dostęp: 06.06.2016).
• Krauel, T. 2015. Warum Goebbels-Vergleiche total kindisch sind, http://www.welt.de/politik/deutschland/article148441998/Warum-Goebbels-Vergleiche-total-kindisch-sind.html (dostęp: 06.06.2016).
• Leubecher, M. 2016. Wie der rechte Rand der AfD mit Pegida anbandelt, http://www.welt.de/politik/deutschland/article155503487/Wie-der-rechte-Rand-der-AfD-mit-Pegida-anbandelt.html (dostęp: 21.06.2016).
• Macała, J. 2015. Oni nie należą do nas? Pegida – szkic do portretu, [w:] Polityka jako wyraz lub następstwo religijności, R. Michalak (red.), Wydawnictwo Morpho, Zielona Góra.
• Machowecz, M. 2015. Busen, Bier und Islamismus, http://www.zeit.de/zeit-magazin/2015/15/pegida-kathrin-oertel-lutz-bachmann (dostęp: 21.06.2016).
• Paleczny, T. 2010. Nowe ruchy społeczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Petzold, A. 2015. Pegida – es ist noch nicht vorbei, http://www.stern.de/politik/deutschland/pegida-bewegung-ist-noch-nicht-am-ende---schlag-12-der-mittagskommentar-aus-berlin-3462364.html (dostęp: 06.06.2016).
• Pfahl-Traughber, A. 2015. Pegida als neue Protestbewegung von „rechts”, „Jahrbuch Extremismus und Demokratie”, t. 27. DOI: https://doi.org/10.5771/9783845271385-154.
• Pfahl-Traughber, A. 2016. Pegida – eine Protestbewegung zwischen Ängsten und Ressentiments (II), http://www.bpb.de/politik/extremismus/rechtsextremismus/218681/pegida-eine-protestbewegung-zwischen-aengsten-und-ressentiments-ii (dostęp: 05.05.2016).
• Rosenkranz, J. 2015. Bachmanns persönliches Stalingrad, http://www.stern.de/politik/deutschland/nach-hitler-foto--pegida-fuehrer-lutz-bachmann-erlebt-sein-persoenliches-stalingrad-3468560.html (dostęp: 02.06.2016).
• Skóra, M. 2015. Pegida: powstanie „zwykłych obywateli”, „Biuletyn Niemiecki”, nr 56.
• Szubart, K.A. 2015. Wojna z Kalifatem: front europejski – Pegida, „FAE Policy Paper”, nr 5.
• Ulfkotte, U. 2014. 16 Argumente, um für PEGIDA auf die Straße zu gehen, http://info.kopp-verlag.de/hintergruende/deutschland/udo-ulfkotte/16-argumente-um-fuer-pegida-auf-die-strasse-zu-gehen.html (dostęp: 21.03.2015).
• Vorländer, H., Herold, M., Schäller, S. 2016. Pegida. Entwicklung, Zusammensetzung und Deutung einer Empörungsbewegung, Springer Fachmedien, Wiesbaden.
• Wendt, A. 2015. Keine falsche Harmonie mehr, http://www.focus.de/politik/deutschland/titel-keine-falscheharmonie-mehr_id_4473297.html (dostęp: 21.06.2016).

Identifiers

DOI

10.17951/k.2017.24.2.155