Wolny Internet, wolna kultura

• Authors: Jacek Gurczyński
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje problem własności intelektualnej i praw autorskich w dobie rozwoju technologii cyfrowych i Internetu. Wskazane zostają różnice pomiędzy posiadaniem dóbr materialnych a własnością intelektualną. Powstaje pytanie, czy w tym ostatnim przypadku w ogóle można mówić o prawie własności. Wskazuje się również, że pobieranie treści z Internetu i kopiowanie jest czymś innym niż kradzież. Podkreślona zostaje również przestarzałość i nadmierna restrykcyjność panującego obecnie systemu praw autorskich. Ostatecznie należy stwierdzić, że potrzebna jest dyskusja nad fundamentalną kwestią – czym jest tzw. „własność intelektualna”. W dalszej kolejności niezbędna jest również głęboka reforma  istniejącego systemu praw autorskich, zmierzająca do jego przystosowania do szybko rozwijających się technologii cyfrowych.

DE

Der Artikel befasst sich mit dem Problem des geistigen Eigentums und der Urheberrechte im Zeitalter der Entwicklung der digitalen Technologien und des Internets. Es werden die Unterschiede zwischen dem Besitz der materiellen Güter und dem intellektuellen Eigentum genannt. Es entsteht die Frage, ob man im letzten Fall überhaupt vom Eigentumsrecht sprechen kann. Es wird darauf hingewiesen, dass das Herunterladen und Kopieren aus dem Internet etwas anderes als Diebstahl ist. Es wird auch der überholte und übermäßig restriktive Charakter des heute geltenden Urheberrechtssystems betont. Es wird zum Schluss festgestellt, dass eine Diskussion über die grundsätzliche Frage, was „geistiges Eigentum“ bedeutet, unentbehrlich sei. Darüber hinaus sei auch eine tiefgründige Reform des bestehenden Urheberrechtssystems erforderlich, um sie an die sich rasch entwickelnden digitalen Technologien anzupassen.

EN

This paper discusses the problem of intellectual property and copyright in the times of the development of digital-age technologies. The article points out the differences between possessing material goods and intellectual property. The question arises if the latter can be called “a property” at all. Subsequently, the author explains why copying and downloading content from the Internet cannot be simply defined as stealing. The author also points out that obtaining and holding copyright has recently become too restrictive and obsolete. As a conclusion, the need for thorough public debate concerning the very fundamental problem - the defintion of “intellectual property” is highlighted. Other long-term recommendations include in-depth reforms of the present copyright system so that it is more fine-tuned to the reality dominated by the rapidly developing digital technologies.

Keywords

PL

M. Castells; L. Lessig; Internet; wolna kultura; własność intelektualna; prawo autorskie

DE

M. Castells; L. Lessig; Internet; freie Kultur; geistiges Eigentum; Urheberrecht

EN

M. Castells, L. Lessig; Internet; free culture; intellectual property; copyright

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Kultura i Wartości
• Year: 2013
• Issue: 6

Dates

published

2013

online

2015-07-07

Contributors

author

Jacek Gurczyński

References

• Anderson, Ch., The Long Tail, “Wired” 2004, nr 10, http://www.wired.com/wired/archive/12.10/tail.ht-ml?pg=1&topic=tail&topic_set= [14.02.2012].
• Castells, M., Wiek informacji: ekonomia społeczeństwo i kultura, t. 1: Społeczeństwo Sieci, tłum. zbiorowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007 .
• Dowbor, L., Demokracja ekonomiczna. Alternatywne rozwiązania w sferze zarządzania społecznego, tłum. Z. M. Kowalewski, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa 2009.
• Elektronic Frontier Foundation, A Better Way Forward: Voluntary Collective Licensing of Music File Sharing, https://www.eff.org/pages/better-way-forward-voluntarycollective-licensing-music-file-sharing [11.02.2012].
• Filiciak, M., Tarkowski, A., Obiegi kultury. Społeczna cyrkulacja treści, http://substance.io/centrumcyfrowe/obiegikultury [14.02.2012].
• Fogel, K., Zapowiedź świata post-copyright, tłum. Klub Terapii Obywatelskiej, http//www.kto.org.pl [11.02.2012].
• Gadomski, W., Za darmo w sieci umarło, „Gazeta Wyborcza” [06.02.2012].
• Hofmokl, J., Internet jako nowe dobro wspólne, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
• Kinsella, S. N., Against Intellectual Property, Ludwig von Mises Institute Auburn Alabama 2008.
• Lessig, L. Wolna kultura, tłum. zbiorowe, 2005, http://www.futrega.org/wk/ [11.02.2012].
• Lessig, Lawrence; 2009, Remiks. Aby sztuka i biznes rozkwitały w hybrydowej gospodarce, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Lipszyc, J., Czy „piraci” uratują kulturę?, http://www.krytykapolityczna.pl/Serwispiracki/LipszycCzy-piraci-ratujakulture/menu-id-419.html [11.02.2012].
• Stallman R., Projekt GNU, „Kultura i Historia” 2007, nr 12, http://www.kulturaihistoria. umcs.lublin.pl/archives/541 [11.02.2012].
• Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tekst jednolity z 2006 r.
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej.
• Żakowski J., ACTA adacta. Co ma wspólnego Internet z biblioteką, „Gazeta Wyborcza” [23.01.2012].

Identifiers

DOI

10.17951/kw.2013.6.77