Muzyka i malarstwo - poszukiwanie wspólnego gruntu na marginesie Partytur do baletu Sokrates Włodzimierza Pawlaka

• Authors: Piotr Bolesław Majewski
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje problematykę relacji pomiędzy malarstwem a muzyką. Punktem wyjścia jest analiza obszernego, liczącego kilkadziesiąt obrazów, cyklu malarskiego Włodzimierza Pawlaka, zatytułowanego Partytury do baletu Sokrates (2002-2008). Wspólne dla wszystkich obrazów tego cyklu jest zastosowanie przez malarza motywu pięciolinii. Na poszczególnych obrazach pojawiają się ponadto malowane w typie „gorącej abstrakcji” plamy barwne tworzące zróżnicowane efekty kolorystyczno-ekspresyjne, które nadają obrazom charakter zapisu emocji związanych z przeżyciem muzycznym.  W dalszej części artykułu przywołane są niektóre aspekty muzycznych fascynacji w malarstwie wybranych artystów reprezentujących tradycję modernizmu, a szczególnie abstrakcji (Kandinsky, Mondrian). Autor zwraca też uwagę na postępujący od XIX w. proces nasycania słownika teorii i krytyki artystycznej terminami muzycznymi, odwołując się do klasycznych autorów, takich jak Delacroix, Baudelaire’a i Pater. W konsekwencji autor spogląda na malarski cykl Włodzimierza Pawlaka jako na przykład współczesnej kontynuacji romantycznych w swych źródłach ideałów estetycznych, zwracając uwagę na ich ahistoryczny, nie wyczerpany do dziś potencjał. 

Keywords

PL

muzyka i malarstwo; Włodzimierz Pawlak, korespondencja sztuk, malarstwo abstrakcyjne, sztuka współczesna

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
• Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes
• Year: 2016
• Volume: 14
• Issue: 1

Dates

published

2016

online

2016-11-04

Contributors

author

Piotr Bolesław Majewski

References

• Cooper, Harry, Mondrian, Hegel, Boogie, „October” 1998, Vol. 84, pp. 118-142. DOI: 10.2307/779211. URL: http://www.jstor.org/stable/779211
• .
• Eastham, Andrew, Walter Pater's Acoustic Space: 'the School of Giorgione', Dionysian "anders-streben", and the Politics of Soundscape, „The Yearbook of English Studies” 2010, No. 40 (1/2), p. 196–216. URL: http://www.jstor.org/stable/41059788.
• Encyklopedia muzyki, drugie wydanie poprawione i rozszerzone, red. Andrzej Chodkowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• Kandinsky, Wassily, O duchowości w sztuce, przekł. S. Fijałkowski, Państwowa Galeria Sztuki w Łodzi, Łódź 1996.
• Muzyka w sztukach wizualnych XIX-XXI wieku (Ikonografia muzyczna. Studia i materiały, t. 2), red. Jolanta Guzy-Pasiak, Instytut Sztuki PAN, Stowarzyszenie Liber Pro Arte, Warszawa 2013.
• Pater, Walter, Renesans. Rozważania o sztuce i poezji, Fundacja Alatheia, Warszawa 1998.
• Pogranicza i korespondencje sztuk, red. Teresa Cieślikowska, Janusz Sławiński, Ossolineum, Wrocław 1980.
• Spencer, Robin, Whistler's 'The White Girl': Painting, Poetry and Meaning, „The Burlington Magazine” 1998, Vol. 140, No. 1142, p. 300-311.
• Szerszenowicz, Jacek, Inspiracje plastyczne w muzyce, Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów, Łódź 2012.
• Theories of Modern Art: A Source Book by Artists and Critics, by Herschel B. Chipp, Peter Selz, Joshua C. Taylor, University of California Press, Berkeley and Los Angeles 1968.
• Włodzimierz Pawlak. Partytury do baletu Sokrates, folder wystawy, kurator: Piotr Majewski, Galeria Lipowa 13, Lubelskie Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych, Lublin 14.06 - 7.07.2013.
• Vergo, Peter, Music of Painting: Music, Modernism and the Visual Arts from the Romantics to John Cage, Phaidon Press, London 2012.
• Vergo, Peter, That Divine Order, Phaidon Press, London 2005.

Identifiers

DOI

10.17951/l.2016.14.1.73